Hταν σοκ, ακόμη και για όσους έχουν απλώς ακουστά τα κατορθώματά του. Γι' αυτούς που έχουν δει στιγμές από τις ανεπανάληπτες παραστάσεις του σε εικόνες αρχείου ή στο youtube, για να σιγουρευτούν πως αυτό το μυθικό τέρας του ποδοσφαίρου δεν έζησε μόνο στη φαντασία των παλαιότερων. Πολύ περισσσότερο, ήταν σοκ για εκείνους που ευτύχησαν να θαυμάσουν τον αέρινο καλπασμό του στο τερέν, χωρίς να μπουν στη μηχανή του χρόνου: ο Γιόχαν Κρόιφ, που κανένας αντίπαλος δεν κατάφερε να τον σταματήσει, πρέπει να ντριμπλάρει και τον καρκίνο του πνεύμονα, για να νικήσει και πάλι. Τον θάνατο, αυτή τη φορά.
Ο 68χρονος, πια, «ιπτάμενος Ολλανδός» έχει περάσει άλλη μια μεγάλη περιπέτεια με την υγεία του, όταν χρειάστηκε να υποβληθεί σε διπλό bypass, το 1991, έναν χρόνο προτού οδηγήσει, ως προπονητής, την Μπαρτσελόνα στην κορυφή της Ευρώπης. Αν και αθλητής, ο Κρόιφ ήταν μανιώδης καπνιστής, σχεδόν από παιδί, και λάτρης τού αλκοόλ. Ποτέ δεν το έκρυψε, άλλωστε, ακόμη κι όταν έπαιζε μπάλα, όπως φαίνεται σε μια φωτογραφία του 1972 μέσα στα αποδυτήρια του Άγιαξ, στην οποία δεν δίστασε να ποζάρει με αναμμένο τσιγάρο. Όμως, από το 1991 που οι γιατροί τον έπεισαν να κόψει την κακή συνήθεια, πρωταγωνίστησε με πάθος σε πολλές αντικαπνιστικές καμπάνιες.
Σε αυτή τη μάχη τής ζωής του, η Πίστη δεν θα είναι συμπαίκτης του. Ο Κρόιφ, ο οποίος γενικώς ήταν πάντοτε «αντί», είναι άθεος. Το έχει παραδεχθεί, με τον δικό του, μοναδικό τρόπο: «Δεν είμαι θρήσκος. Στην Ισπανία και οι 22 παίκτες κάνουν τον σταυρό τους πριν μπουν στο γήπεδο. Αν υπήρχε Θεός, τότε όλα τα ματς θα τελείωναν ισόπαλα. Όμως, δεν συμβαίνει κάτι τέτοιο. Πράγμα που σημαίνει, ότι δεν υπάρχει Θεός»...
Ίσως, όμως, να τον βοηθήσει ο αχαλίνωτος εγωισμός του. «Κατά μια έννοια, είμαι μάλλον αθάνατος», είχε πει, σχολιάζοντας την κληρονομιά του στο ποδόσφαιρο.
Αυτός ο εγωισμός, άλλωστε, τον βοήθησε να βρει τον δρόμο του, στο ποδόσφαιρο και στη ζωή, και να ξεφύγει από τη φτώχεια του πατρικού του. Στα 12 του χρόνια, πιάνει τη μητέρα του, που τον ζούσε πλένοντας σκάλες και πατώματα και είχε μόλις πιάσει δουλειά ως καθαρίστρια στο «Ντε Mέερ», τη θρυλική έδρα του Άγιαξ (βρισκόταν ακριβώς απέναντι από το σπίτι τους), και της λέει: «Αυτοί, δίπλα, δεν έχουν ιδέα από μπάλα. Κανόνισε να με πάρουν στην ομάδα».
Έπειτα από πολλά παρακάλια τής μητέρας του, οι άνθρωποι τού Άγιαξ αποφασίζουν να δοκιμάσουν τον μικρό. Περισσότερο για να την ξεφορτωθούν. Όταν εμφανίζεται μπροστά τους το ξανθό, αδύνατο αγόρι, το κοιτάζουν με οίκτο. Πιστεύουν ότι με το παραμικρό μαρκάρισμα, θα σκορπίσει σε χίλια κομμάτια. Σχεδόν αμέσως διαψεύδονται. Και λίγο αργότερα, ο κόσμος γνωρίζει έναν ποδοσφαιριστή - χορευτή, που δεν μοιάζει με κανέναν προηγούμενο και με κανέναν επόμενο.
Ο Κρόιφ δεν κλωτσάει την μπάλα - τη χαϊδεύει. Με ένα στυλ τόσο απλό και συνάμα αιθέριο, υπάρχουν στιγμές που θαρρείς πως πετάει. Το ποδόσφαιρο που έπαιζε, έδειχνε να μην είναι αποτέλεσμα προπόνησης αλλά… άποψης. Ήταν ένας διανοούμενος, που δίδασκε την μπάλα πώς να σαγηνεύει τις εξέδρες με την απλότητά της. Και ο ίδιος, είχε μία αύρα υπεροψίας στο παιχνίδι του, σαν να γνώριζε τη μοναδικότητά του. Όπως αποδείχτηκε στο διάβα τού χρόνου, όχι μόνο τη γνώριζε, αλλά ήταν σίγουρος γι αυτήν.
Την ανωτερότητά του - και τον τρόπο με τον οποίο την έδειχνε - δεν άντεξαν ούτε οι ίδιοι οι συμπαίκτες του. Αυτοί που έγιναν μάγκες χάρη στον Κρόιφ... Έτσι, το 1973, αποφάσισαν, με ψηφοφορία, να του αφαιρέσουν το περιβραχιόνιο τού αρχηγού. Ο 26χρονος, τότε, Κρόιφ τα πήρε στο κρανίο και τούς άφησε σύξυλους. Έτσι κι αλλιώς, η Μπαρτσελόνα τον πολιορκούσε επί τρία ολόκληρα χρόνια. Πίσω του, στο Άμστερνταμ, άφησε και την εμβληματική φανέλα του με το νούμερο 14. Στις επόμενες παραστάσεις του, στα πέντε χρόνια που έπαιξε στη Βαρκελώνη, θα φορούσε το «9». Οι Καταλανοί, φυσικά, τον λάτρεψαν. Από την πρώτη στιγμή που πάτησε τα χώματά τους, όταν δήλωσε ότι επέλεξε την Μπάρτσα από τη Ρεάλ Μαδρίτης, επειδή ποτέ δεν θα έπαιζε μπάλα σε μια ομάδα που συνδεόταν με τον δικτάτορα Φράνκο!
Ως ποδοσφαιριστής, κατέκτησε σχεδόν τα πάντα. Μοναδικό απωθημένο του, το Μουντιάλ. Το άγγιξε αλλά δεν το έφτασε, το 1974, με την Ολλανδία. Και ολοκλήρωσε την ποδοσφαιρική του καριέρα το 1984, παρακινούμενος πάλι από τον απύθμενο εγωισμό του. Όταν, τον Μάιο του 1983, η διοίκηση του Άγιαξ (στον οποίο είχε επιστρέψει) τον ενημέρωσε ότι τα λεφτά που ζητούσε ήταν πάρα πολλά για έναν 36χρονο παίκτη, ο Κρόιφ πήγε και υπέγραψε στη μισητή αντίπαλο, τη Φέγενορντ. Για να αποδείξει ότι ένας τόσο μεγάλος παίκτης, μπορεί να νικήσει και τον χρόνο. Και πήρε το νταμπλ...
Δύο χρόνια μετά, έγινε προπονητής. Πρώτα στον Άγιαξ (1986-1987) κι αμέσως μετά στην Μπαρτσελόνα. Κι αν στο Άμστερνταμ κατέκτησε τίτλους, στη Βαρκελώνη έγραψε ιστορία. Όχι για τα τρόπαια που τής χάρισε (πρακτικώς τα πάντα, μεταξύ τους και το Πρωταθλητριών του 1992), αλλά επειδή άλλαξε τη μοίρα της, οργανώνοντας με υποδειγματικό τρόπο την περίφημη Ακαδημία της, τη Μασία, και δημιουργώντας την ομάδα-μύθο, που χόρτασε τον κόσμο ποδοσφαιρικό υπερθέαμα.
Η φιλοσοφία του επηρέασε το σύγχρονο ποδόσφαιρο, κυρίως σχετικά με το πώς χτίζονται οι μεγάλες ομάδες και με το πώς λειτουργούν μέσα στο γήπεδο, πάντα με επιθετικούς προσανατολισμούς και διαρκείς αλλαγές θέσεων των παικτών τους. Ιδού ο προπονητής Κρόιφ, μέσα από μερικές ατάκες του:
Εδώ ένα ιστορικό του μουντιάλ του 1978 στην Αργεντινή.
Υ.Γ.
Για κάποιους το "Πελέ ή Μαραντόνα" αποτελεί ψευτοδίλημμα καθώς η απάντηση είναι ...Κρόιφ!
Ο 68χρονος, πια, «ιπτάμενος Ολλανδός» έχει περάσει άλλη μια μεγάλη περιπέτεια με την υγεία του, όταν χρειάστηκε να υποβληθεί σε διπλό bypass, το 1991, έναν χρόνο προτού οδηγήσει, ως προπονητής, την Μπαρτσελόνα στην κορυφή της Ευρώπης. Αν και αθλητής, ο Κρόιφ ήταν μανιώδης καπνιστής, σχεδόν από παιδί, και λάτρης τού αλκοόλ. Ποτέ δεν το έκρυψε, άλλωστε, ακόμη κι όταν έπαιζε μπάλα, όπως φαίνεται σε μια φωτογραφία του 1972 μέσα στα αποδυτήρια του Άγιαξ, στην οποία δεν δίστασε να ποζάρει με αναμμένο τσιγάρο. Όμως, από το 1991 που οι γιατροί τον έπεισαν να κόψει την κακή συνήθεια, πρωταγωνίστησε με πάθος σε πολλές αντικαπνιστικές καμπάνιες.
Σε αυτή τη μάχη τής ζωής του, η Πίστη δεν θα είναι συμπαίκτης του. Ο Κρόιφ, ο οποίος γενικώς ήταν πάντοτε «αντί», είναι άθεος. Το έχει παραδεχθεί, με τον δικό του, μοναδικό τρόπο: «Δεν είμαι θρήσκος. Στην Ισπανία και οι 22 παίκτες κάνουν τον σταυρό τους πριν μπουν στο γήπεδο. Αν υπήρχε Θεός, τότε όλα τα ματς θα τελείωναν ισόπαλα. Όμως, δεν συμβαίνει κάτι τέτοιο. Πράγμα που σημαίνει, ότι δεν υπάρχει Θεός»...
Ίσως, όμως, να τον βοηθήσει ο αχαλίνωτος εγωισμός του. «Κατά μια έννοια, είμαι μάλλον αθάνατος», είχε πει, σχολιάζοντας την κληρονομιά του στο ποδόσφαιρο.
Αυτός ο εγωισμός, άλλωστε, τον βοήθησε να βρει τον δρόμο του, στο ποδόσφαιρο και στη ζωή, και να ξεφύγει από τη φτώχεια του πατρικού του. Στα 12 του χρόνια, πιάνει τη μητέρα του, που τον ζούσε πλένοντας σκάλες και πατώματα και είχε μόλις πιάσει δουλειά ως καθαρίστρια στο «Ντε Mέερ», τη θρυλική έδρα του Άγιαξ (βρισκόταν ακριβώς απέναντι από το σπίτι τους), και της λέει: «Αυτοί, δίπλα, δεν έχουν ιδέα από μπάλα. Κανόνισε να με πάρουν στην ομάδα».
Έπειτα από πολλά παρακάλια τής μητέρας του, οι άνθρωποι τού Άγιαξ αποφασίζουν να δοκιμάσουν τον μικρό. Περισσότερο για να την ξεφορτωθούν. Όταν εμφανίζεται μπροστά τους το ξανθό, αδύνατο αγόρι, το κοιτάζουν με οίκτο. Πιστεύουν ότι με το παραμικρό μαρκάρισμα, θα σκορπίσει σε χίλια κομμάτια. Σχεδόν αμέσως διαψεύδονται. Και λίγο αργότερα, ο κόσμος γνωρίζει έναν ποδοσφαιριστή - χορευτή, που δεν μοιάζει με κανέναν προηγούμενο και με κανέναν επόμενο.
Ο Κρόιφ δεν κλωτσάει την μπάλα - τη χαϊδεύει. Με ένα στυλ τόσο απλό και συνάμα αιθέριο, υπάρχουν στιγμές που θαρρείς πως πετάει. Το ποδόσφαιρο που έπαιζε, έδειχνε να μην είναι αποτέλεσμα προπόνησης αλλά… άποψης. Ήταν ένας διανοούμενος, που δίδασκε την μπάλα πώς να σαγηνεύει τις εξέδρες με την απλότητά της. Και ο ίδιος, είχε μία αύρα υπεροψίας στο παιχνίδι του, σαν να γνώριζε τη μοναδικότητά του. Όπως αποδείχτηκε στο διάβα τού χρόνου, όχι μόνο τη γνώριζε, αλλά ήταν σίγουρος γι αυτήν.
Την ανωτερότητά του - και τον τρόπο με τον οποίο την έδειχνε - δεν άντεξαν ούτε οι ίδιοι οι συμπαίκτες του. Αυτοί που έγιναν μάγκες χάρη στον Κρόιφ... Έτσι, το 1973, αποφάσισαν, με ψηφοφορία, να του αφαιρέσουν το περιβραχιόνιο τού αρχηγού. Ο 26χρονος, τότε, Κρόιφ τα πήρε στο κρανίο και τούς άφησε σύξυλους. Έτσι κι αλλιώς, η Μπαρτσελόνα τον πολιορκούσε επί τρία ολόκληρα χρόνια. Πίσω του, στο Άμστερνταμ, άφησε και την εμβληματική φανέλα του με το νούμερο 14. Στις επόμενες παραστάσεις του, στα πέντε χρόνια που έπαιξε στη Βαρκελώνη, θα φορούσε το «9». Οι Καταλανοί, φυσικά, τον λάτρεψαν. Από την πρώτη στιγμή που πάτησε τα χώματά τους, όταν δήλωσε ότι επέλεξε την Μπάρτσα από τη Ρεάλ Μαδρίτης, επειδή ποτέ δεν θα έπαιζε μπάλα σε μια ομάδα που συνδεόταν με τον δικτάτορα Φράνκο!
Ως ποδοσφαιριστής, κατέκτησε σχεδόν τα πάντα. Μοναδικό απωθημένο του, το Μουντιάλ. Το άγγιξε αλλά δεν το έφτασε, το 1974, με την Ολλανδία. Και ολοκλήρωσε την ποδοσφαιρική του καριέρα το 1984, παρακινούμενος πάλι από τον απύθμενο εγωισμό του. Όταν, τον Μάιο του 1983, η διοίκηση του Άγιαξ (στον οποίο είχε επιστρέψει) τον ενημέρωσε ότι τα λεφτά που ζητούσε ήταν πάρα πολλά για έναν 36χρονο παίκτη, ο Κρόιφ πήγε και υπέγραψε στη μισητή αντίπαλο, τη Φέγενορντ. Για να αποδείξει ότι ένας τόσο μεγάλος παίκτης, μπορεί να νικήσει και τον χρόνο. Και πήρε το νταμπλ...
Δύο χρόνια μετά, έγινε προπονητής. Πρώτα στον Άγιαξ (1986-1987) κι αμέσως μετά στην Μπαρτσελόνα. Κι αν στο Άμστερνταμ κατέκτησε τίτλους, στη Βαρκελώνη έγραψε ιστορία. Όχι για τα τρόπαια που τής χάρισε (πρακτικώς τα πάντα, μεταξύ τους και το Πρωταθλητριών του 1992), αλλά επειδή άλλαξε τη μοίρα της, οργανώνοντας με υποδειγματικό τρόπο την περίφημη Ακαδημία της, τη Μασία, και δημιουργώντας την ομάδα-μύθο, που χόρτασε τον κόσμο ποδοσφαιρικό υπερθέαμα.
Η φιλοσοφία του επηρέασε το σύγχρονο ποδόσφαιρο, κυρίως σχετικά με το πώς χτίζονται οι μεγάλες ομάδες και με το πώς λειτουργούν μέσα στο γήπεδο, πάντα με επιθετικούς προσανατολισμούς και διαρκείς αλλαγές θέσεων των παικτών τους. Ιδού ο προπονητής Κρόιφ, μέσα από μερικές ατάκες του:
- «Το να παίξεις ποδόσφαιρο, είναι πολύ απλό. Αλλά το να παίξεις απλό ποδόσφαιρο, είναι το δυσκολότερο πράγμα που υπάρχει».Υπάρχουν κάποιοι άνθρωποι, που δεν πιστεύεις οτι θα πεθάνουν. Ίσως επειδή θα ζουν και μετά τον θάνατό τους, για όλα όσα κατάφεραν στη ζωή τους. Ή γιατί μαζί τους θα πεθάνει μια ολόκληρη εποχή. Για τους φαν τού ποδοσφαίρου, ο Χέντρικ Γιόχαν Κρόιφ είναι ένας από αυτούς. Φοβερός ο αντίπαλος, όμως κάτι μπορεί να σκαρφιστεί, πάλι, για να τον νικήσει...
- «Είναι απλό: Όσα γκολ και να σου βάλουν, αν πετύχεις ένα παραπάνω, θα νικήσεις».
- «Το ποδόσφαιρο είναι ένα παιχνίδι χρόνου και χώρου».
- «Λοιπόν, για να ξεκινήσουμε, υπάρχει μόνο μια μπάλα. Και χρειάζεσαι να έχεις αυτή την μπάλα. Αλλά, το μεγάλο ερώτημα είναι: Τι θα κάνεις με την μπάλα;».
- «Πάρτε για παράδειγμα τον Βιάλι. Είναι μεγάλος παίκτης. Μπορώ να βάλω πάνω του έναν αμυντικό, αλλά με την ποιότητά του, θα μου τον αχρηστέψει. Οπότε, δεν βάζω κανέναν αμυντικό πάνω του και μαρκάρω τους χαφ που τον τροφοδοτούν. Αν καταφέρω να σταματήσω το 50% από τις πάσες που πάνε στον Βιάλι, έχω εξουδετερώσει την απειλή του κατά 50%. Απλά πράγματα».
- «Πάντα πίστευα ότι κάθε παίκτης πρέπει να μπορεί να αγωνίζεται σε όλες τις θέσεις τού γηπέδου. Γι’ αυτό είναι τόσο σημαντικό, να ακούνε όλοι τις ομιλίες περί τακτικής. Το αριστερό εξτρέμ δεν επιτρέπεται να κοιμάται, όταν μιλάω για το δεξί μπακ».
- «Οι ισπανοί παίκτες είναι ιδανικοί για να δουλέψεις μαζί τους. Αντίθετα, οι ολλανδοί ποδοσφαιριστές, μόλις ανοίξεις το στόμα σου για να πεις κάτι, έχουν ήδη προλάβει να πουν: Ναι, αλλά…».
Πηγή: ProragonΕμείς εδώ θα υπενθυμίσουμε τον λόγο που ο τεράστιος Γιόχαν δεν κατέκτησε ποτέ παγκόσμιο κύπελλο. Το 1978 στην Αργεντινή, αρνήθηκε να συμμετάσχει στην φιέστα της χούντας του Βιντέλα, ενώ η τότε διαστημική Ολλανδία είχε φτάσει στον τελικό. Με τον "ιπτάμενο Ολλανδό" στην σύνθεση της, μάλλον θα τα κατάφερνε, παρά των υπερπάντων αγώνα της αργεντίνικης φασιστικής δικτατορίας για έναν αθλητικό της θρίαμβο...
Εδώ ένα ιστορικό του μουντιάλ του 1978 στην Αργεντινή.
Υ.Γ.
Για κάποιους το "Πελέ ή Μαραντόνα" αποτελεί ψευτοδίλημμα καθώς η απάντηση είναι ...Κρόιφ!
Πραγματικα πολυ μεγαλος ποδοσφαιριστης τον θυμαμαι Αερινος. Αυτο με τους 22 Ποδοσφαιριστες και την Ισοπαλια στην αποδειξη οτι δεν υπαρχει θεος ειναι ολα τα λεφτα. Δεν το ειχα σκεφτει. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ
ΑπάντησηΔιαγραφή@ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ:
ΔιαγραφήΕγώ ήμουν πολύ μικρός για να τον ευχαριστηθώ. Τεράστιος πάντως σαν ποδοσφαιριστής και ένας πολύ αξιόλογος άνθρωπος. Η δηλωμένη αντίθεση του στους δικτάτορες Φράνκο και Βιντέλα πρέπει να μείνει και αυτή στην μνήμη.
Τωρα με ειπες Γέρο αλλα δεν πειραζει το προσπερναω. Πολυ μεγαλος παικτης. Και αντιθετος σωστα σε Φρανκο και Βιντελα ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ
Διαγραφήτο υστερογραφο σου το υπογραφω με χερια και ποδια (ουτε εγω τον καλοπρολαβα αλλα ο πατερας μου που τον ειδε εβαζε παντα διπλα του και τον ...Βασια μας )
ΑπάντησηΔιαγραφήΝα ξερει οτι στην Κουβα γιατρευουν ακομα και στο τελευταιο σταδιο τον καρκινο του πνευμωνα ?
@Γκεόργκυ Ζούκωφ:
ΔιαγραφήΕλπίζω κάτι να ξέρει.
Είναι κάτι πολύ παραπάνω από ποδοσφαιριστής ο Κρόιφ.
Είναι μια εποχή μόνος του...