Απάντηση του ΚΚΕ(μ-λ) στο "βαθύ κόκκινο"

Μια οφειλόμενη απάντηση σε κριτική που μας ασκήθηκε

Είδε το φως της δημοσιότητας μια κριτική του Λεωνίδα Βαρνακιώτη απέναντι στην θέση της αποχής που υποστηρίζει η οργάνωσή μας (και το Μ-Λ ΚΚΕ). Δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα “Βαθύ Κόκκινο” με τίτλο “Σκέψεις μπροστά στο δημοψήφισμα” στις 29/6. Ας του αναγνωριστεί καταρχάς ότι προσπαθεί να σταθεί πολιτικά απέναντι στο ζήτημα και σε αντίθεση με το ύφος, το στυλ, έως και την χυδαιότητα που χαρακτηρίζουν διάφορες άλλες υποτίθεται "κριτικές".

Απ' εκεί και πέρα αυτό που θέλουμε να τονίσουμε πρώτα και πάνω από όλα είναι ότι βρισκόμαστε (εμείς, το κίνημα, ο λαός, η χώρα) μπροστά σε μία πολύ σοβαρή κατάσταση. Μια κατάσταση που τις συνέπειές της τις βιώνει χρόνια ο λαός μας και που εγκυμονεί ακόμα σοβαρότερες. Ανάλογα συνεπώς οφείλουμε και να την αντιμετωπίσουμε. Σε αυτή την λογική δεν θεωρούμε ότι προσφέρουν καμιά καλή υπηρεσία συσχετισμοί και αφορισμοί που δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα.

Είναι αυθαίρετος λ.χ. ο συσχετισμός της θέσης μας με αυτήν του ΚΚΕ. Με το ΚΚΕ ακόμα και όταν φαίνεται να "συμπίπτουμε" σε κάποια θέση η ουσία βρίσκεται στο ότι εμείς ξεκινάμε από αλλού και - κυρίως - κατευθυνόμαστε αλλού. Αυτό είναι κάτι που οφείλει να γνωρίζει όποιος αποπειράται να κριτικάρει τις θέσεις μας. Ακόμη περισσότερο οφείλει να γνωρίζει ότι δεν έχουν καμιά σχέση με την αντίληψη, την λογική, και τις θέσεις μας ορισμένοι αφορισμοί που χρησιμοποιεί. Αναφερόμαστε σε απόψεις όπως : "Είναι λάθος να αρνείσαι να πας προς τις μάζες αλλά να απαιτείς από αυτές να κάνουν το άλμα προς τα εσένα". Ή ότι "είτε μας αρέσει είτε όχι ούτε η ταξική πάλη εξελίσσεται ευθύγραμμα, και βάση ενός μοντέλου ούτε έχει και μια καθαρή όψη". Ή ακόμη. "Είναι μεγάλο πολιτικό λάθος να απαιτείς να απαντήσεις τα ζητήματα που δεν απαντήθηκαν τόσα χρόνια ως σήμερα μέσα από μια τακτική επιλογή..." κλπ κλπ.

Αλήθεια σε ποιον τα απευθύνει όλα αυτά; Ποια σχέση έχουν αυτά με την αντίληψη του ΚΚΕ(μ-λ); Στην πραγματικότητα δεν πρόκειται παρά για τα συνήθη στερεότυπα που - χρόνια τώρα - χρησιμοποιούνται από πολλούς για να προλειάνουν το έδαφος και να ανεβάσουν έτσι το "βάρος" των πολιτικών τους επιχειρημάτων.

Όσο μας αφορά αυτό που μας χαρακτηρίζει από τότε που υπάρχουμε είναι να ξεκινάμε από την συγκεκριμένη ανάλυση της συγκεκριμένης κατάστασης πριν οδηγηθούμε σε μια άποψη, μια θέση. Να προσθέσουμε μάλιστα ότι δεν αρκεστήκαμε ποτέ σε "απαντήσεις από το συρτάρι", ούτε στηριχθήκαμε σε ιδεολογικά "δάνεια από τας Ευρώπας", ούτε υποκύψαμε στο κλίμα που διαμορφωνόταν και κυριαρχούσε είτε γενικά είτε στον χώρο της αριστεράς. Απ' εκεί και πέρα το αν καταλήγαμε σωστά ή όχι είναι στο δικαίωμα του καθενός να το κρίνει.

Με τον ίδιο τρόπο αντιμετωπίζουμε και τα ζητήματα που τίθενται σήμερα. Η θέση που παίρνουμε δεν είναι μια θέση στην οποία καταλήξαμε εύκολα και αβασάνιστα. Προβληματιστήκαμε πολύ σοβαρά τόσο πάνω σε ορισμένα από τα ζητήματα που θέτει ο Λ.Β., όσο και σε πολλά άλλα, προτού οδηγηθούμε σε αυτήν. Μόνο που οι δικές μας αφετηρίες και διαδρομές του προβληματισμού μας είναι διαφορετικές από αυτές του Λ.Β.. Ας εξηγηθούμε. Αναφέρει ότι "προφανώς και δεν θεωρώ το εν λόγω δημοψήφισμα ως την "μητέρα των μαχών" που θα καθορίσει με απόλυτο τρόπο τις εξελίξεις. Ωστόσο αποτελεί μια πολιτική μάχη που πρέπει να δοθεί..." κλπ κλπ. Ας μην αμφισβητήσουμε καλά και σώνει την ειλικρίνεια της δήλωσής του. Μόνο που μας δίνει την αίσθηση μιας απόπειρας εξορκισμού μιας αντίληψης που φαίνεται να αναδείχνεται από το σύνολο της συλλογιστικής του. 

Μιας αντίληψης που την συναντούσαμε κάθε τρεις και λίγο να διακηρύσσει ότι βρισκόμαστε μπροστά σε μια "μάχη των μαχών" (συνήθως σε εκλογές), να ανακαλύπτει "ιστορικές ευκαιρίες" και άλλα παρόμοια. Μια αντίληψη που καθόρισε την πολιτική σκέψη και δράση ενός κόσμου και έπαιξε και αυτή τον ρόλο της - στο μέτρο που της αναλογεί - στην αρνητική εξέλιξη των πραγμάτων. Η δική μας αντίληψη κινήθηκε και συνεχίζει να κινείται σε εντελώς διαφορετική τροχιά και είναι αυτό που αποτυπώνεται στην διαφορετική θεώρηση και αντιμετώπιση των ζητημάτων που έχουν τεθεί.

Ας περάσουμε ωστόσο στην ουσία του πράγματος σημειώνοντας ταυτόχρονα ότι η συζήτηση πάνω στα ζητήματα που έχουν τεθεί είναι πολύ μεγάλη για να μπορεί να εξαντληθεί στα πλαίσια αυτού του κειμένου. "Το ζήτημα ανατίθεται πλέον στον λαό" ακούμε να λέγεται στη διαπασών, "ας αποφασίσει ο λαός" διακηρύσσουν κάποιοι. Αλήθεια θα είναι ο λαός που θα αποφασίσει; Ή μήπως θα είναι ο λαός που θα υλοποιήσει αυτά που θα "αποφασίσει"; Ακόμη περισσότερο μήπως αυτό που κυρίως θα υπάρξει ως συνέπεια θα είναι η νομιμοποίηση μιας διαδικασίας που εξελίσσεται έξω από αυτόν και ενάντια του;

Αλλά ας τα βάλουμε σε μία σειρά. Όσον αφορά το τι θέλει και το τι δικαιούται ο λαός δεν νομίζουμε ότι χρειάζεται κάποια συζήτηση ή κάποια ιδιαίτερα επιχειρήματα. Τα ερωτήματα βρίσκονται αλλού. Βρίσκονται στο γιατί δεν έχει αυτά που θέλει και δικαιούται, ποιες δυνάμεις του τα στερούν, και τελικά με ποιον τρόπο και μέσα από ποιους δρόμους μπορεί να τα κατακτήσει. Εδώ σε αυτή την συζήτηση δεν χρειάζονται επίσης να εκτεθούν ιδιαίτερα επιχειρήματα ότι οι λόγοι δεν βρίσκονται σε "αντικειμενικές" αιτίες, είτε στις "προσωρινές συνέπειες της κρίσης" και σε παρόμοιες "εξηγήσεις" με τις οποίες μας βομβαρδίζουν οι δυνάμεις του συστήματος. Άλλο τόσο δεν χρειάζονται όσον αφορά τον προσδιορισμό των δυνάμεων που βρίσκονται πίσω από αυτή την εξέλιξη. Η άποψη που διατυπώνει στην αρχή του κειμένου του ο Λ.Β. "η τωρινή συγκυρία χαρακτηρίζεται από την συνολική και σε όλα τα πεδία επίθεση του κεφαλαίου και του ιμπεριαλισμού..." μοιάζει σαν να έχει βγει από ανάλογες δικές μας εκτιμήσεις.

Το ζήτημα βρίσκεται στο τι σημαίνουν αυτές οι εκτιμήσεις σε σχέση με την αντιμετώπιση του ζητήματος. Όσο τουλάχιστον μας αφορά σημαίνει ότι η αντιμετώπισή του είναι πρώτα και πάνω από όλα ζήτημα αναμέτρησης. Ζήτημα μιας σκληρής και ανελέητης αναμέτρησης - σύγκρουσης ανάμεσα στον λαό και τις δυνάμεις του συστήματος και με όλες τις απαιτήσεις που αναδεικνύει μια τέτοια διαπίστωση.

Συνακόλουθα σημαίνει και κάτι ακόμη. Το ότι δεν υπάρχουν δρόμοι παράκαμψης αυτής της αναγκαιότητας. Ένα πολύ σοβαρό ζήτημα που μάλλον εύκολα το προσπερνάει ο Λ.Β.. Το γεγονός ότι οι κύριες δυνάμεις της αριστεράς που καθόρισαν και την πορεία του κινήματος κινήθηκαν ακριβώς στην βάση αυτής της λογικής. Της παράκαμψης, των "έξυπνων" κινήσεων, των ταχύρυθμων συνταγών, και γενικά μιας τακτικής που εξέθρεψε την αντίληψη της εύκολης και γρήγορης "επιστροφής" στην προτεραία - τουλάχιστον - κατάσταση. Αυτή η λογική σφράγισε και συνεχίζει να καθορίζει την κίνηση ενός μεγάλου μέρους της αριστεράς αλλά και της πορείας των πραγμάτων.

Αλλά υπάρχουν και άλλα εξίσου σοβαρά ζητήματα. Λέει λ.χ. ο Λ.Β. ότι το κίνημα έφτασε μέχρι εκεί που μπορούσε να φτάσει κλπ.. Σωστό. Αλλά και ελλιπές. Το μεγάλο ζήτημα εδώ (και ζητούμενο) είναι ότι ο λαός δεν μπόρεσε να αναδειχτεί σε καθοριστικό - αποφασιστικό υποκείμενο των εξελίξεων. Αυτό δεν σημαίνει ότι ο λαός δεν αντιστάθηκε δεν πάλεψε, δεν μάτωσε, ούτε ότι σε κάποιες εξάρσεις της πάλης του δεν δημιούργησε σοβαρά προβλήματα στο σύστημα. Σημαίνει ότι δεν κατόρθωσε να διαμορφώσει - συγκροτήσει εκείνους τους όρους και προϋποθέσεις που θα του έδιναν την δυνατότητα να βρίσκεται - ως ενεργό και αποφασιστικό υποκείμενο - στο προσκήνιο των εξελίξεων.

Σοβαρό επίσης ζήτημα αποτελεί η εξήγηση για αυτή την κατάσταση. Και εδώ υπάρχει ένα ακόμα έλλειμμα στην τοποθέτηση του Λ.Β., πιθανά - και για να μην τον αδικούμε - για λόγους οικονομίας του κειμένου του. Αναφέρεται ότι σε αυτό "συνέβαλλε καθοριστικά το ότι δεν είχε δίπλα του (ο λαός) καμιά οργανωμένη πολιτική δύναμη που να εξηγήσει πλατιά την κατάσταση και να προτείνει αγωνιστική διέξοδο, καθώς οι όποιες επαναστατικές δυνάμεις είτε έχουν περιορισμένη σύνδεση μαζί του, είτε απαιτούσαν από τις μάζες να υιοθετήσουν ολόκληρα προγράμματα περί μεταβατικών ακροβασιών και φαντασιώσεων". Θα μπορούσαμε να πούμε ότι κάπως έτσι είχαν τα πράγματα αν δεν βλέπαμε και εδώ μια σοβαρή έλλειψη. Δίπλα (ή "δίπλα") στον λαό υπήρχε και μια άλλη δύναμη (ΣΥΡΙΖΑ), και η οποία μάλιστα ήταν εκείνη που κατά κύριο λόγο έβαλε την σφραγίδα της στην διαμόρφωση της αντίληψης της εύκολης "επιστροφής".

Αλλά εδώ χρειάζεται να αναφερθούμε σε ένα ακόμα σοβαρό ζήτημα που αποτελεί και το υπόβαθρο των τέτοιων διαμορφώσεων και εξελίξεων. Δεν πρόκειται για σημερινή ιστορία. Συνδέεται άμεσα με την οπισθοχώρηση, την ήττα του εργατικού επαναστατικού κομμουνιστικού κινήματος, την παλινόρθωση και τις συνέπειές τους. Την αποσυγκρότηση της εργατικής τάξης, την αποσύνθεση του κομμουνιστικού κινήματος, την διάλυση των μετώπων πάλης των λαϊκών μαζών, την συνολική αποσυγκρότηση του λαϊκού κινήματος. Άλλωστε αυτή η αρνητική εξέλιξη ήταν ο καθοριστικός παράγοντας που επέτρεψε και επιτρέπει στο σύστημα να αναπτύσσει την επίθεσή του στις κλίμακες που αντιμετωπίζουμε.

Αυτή η εκτίμηση σημαίνει ορισμένα πράγματα που εμάς τουλάχιστον - και σε αντίθεση με το σύνολο σχεδόν των δυνάμεων της ευρύτερης αριστεράς - καθορίζει και την γενική κατεύθυνση και προσανατολισμό μας, και τις ιεραρχήσεις και την τακτική μας. Αυτό σημαίνει για εμάς ότι δεν μπορούμε να προσβλέπουμε σε εύκολες απαντήσεις χωρίς την αντιμετώπιση των ζητημάτων που έχει θέσει αυτή η εξέλιξη. Ταυτόχρονα έχουμε πλήρη επίγνωση ότι δεν πρόκειται για ζητήματα που μπορούν να απαντηθούν εύκολα ή γρήγορα. Τα αντιμετωπίζουμε σαν ζητήματα πάλης που μόνο μέσα στην πάλη και μέσα από την πάλη μπορούν να απαντηθούν. Πρόκειται σίγουρα για μια μακριά, δύσκολη, σύνθετη και επίπονη πορεία χωρίς τις "χαρμόσυνες" ψευδαισθήσεις εύκολων "νικών". Μόνο που δεν υπάρχει άλλος δρόμος.

Με αυτούς λοιπόν τους όρους ο λαός σύρεται στο "δημοψήφισμα" χωρίς την συγκρότηση, χωρίς τα όργανα, χωρίς τους κινητήρες που θα του έδιναν την δυνατότητα να το μετατρέψει και σε δική του μάχη. Κινούμενος ανάμεσα στην οργή, την σύγχυση, την απελπισία και τον φόβο. Από τα Α.Τ.Μ. στην κάλπη. Αλλά ας γίνουμε και λίγο πιο συγκεκριμένοι. Όσον αφορά το δημοψήφισμα οι εκδοχές που διαγράφονται στον φόντο των εξελίξεων είναι συγκεκριμένες.

α) αποδοχή και νομιμοποίηση των προτάσεων των "θεσμών" (των ιμπεριαλιστών) με όλο το αντιδραστικό αντιλαϊκό τους περιεχόμενο.
β) αποδοχή και νομιμοποίηση των προτάσεων της κυβέρνησης που δεν αποτελούν παρά μια κάπως πιο light εκδοχή των προηγούμενων.
γ) ένας νέος πιθανός συμβιβασμός (πριν ή μετά το δημοψήφισμα) που θα φέρει τα αντίστοιχα χαρακτηριστικά
δ) στις εκδοχές των πραγμάτων διαγράφεται και το σενάριο της "δραχμής". Και εδώ χρειάζεται να ξεκαθαριστούν ορισμένα πράγματα. Αν τεθεί ένα τέτοιο ζήτημα δεν θα τεθεί επειδή το επεδίωξε ο λαός, επειδή προετοιμάστηκε, οργανώθηκε, συγκροτήθηκε και προσανατολίστηκε στην σύγκρουση με τους ντόπιους και ξένους εχθρούς του, στην αποδέσμευση από ΟΝΕ, Ε.Ε., ΝΑΤΟ κλπ.. Θα προκύψει σαν επιλογή των ιμπεριαλιστών, σαν "τιμωρία" αυτού του "δύστροπου" λαού και της χώρας, με όλα όσα συνεπάγεται κάτι τέτοιο.

Αυτά σημαίνουν ορισμένα πράγματα. Πρώτον ότι σε οποιαδήποτε από αυτές τις εκδοχές τα αντιδραστικά αντιλαϊκά μέτρα και ρυθμίσεις όχι μόνο θα συνεχιστούν αλλά και θα ενταθούν στο έπακρο.

Δεύτερο ότι ο λαός θα συνεχίσει να βρίσκεται στη θέση του αποδέκτη των εξελίξεων και δεν υπάρχει κανένας μαγικός τρόπος που να τον μετατρέπει άμεσα σε αποφασιστικό υποκείμενό τους. Αυτά είναι γενικότερα τα δεδομένα που καθορίζουν την δική μας στάση και θέση. Το λιγότερο που μπορούμε να κάνουμε είναι να μην νομιμοποιήσουμε καμιά από αυτές τις εκδοχές, ώστε να μπορούμε να συνεχίσουμε την πάλη μας χωρίς ένα τέτοιο βαρίδιο. Επειδή αυτά που έρχονται μας επιφυλάσσουν ακόμα μεγαλύτερα προβλήματα, δυσκολίες ή και κινδύνους για τον λαό και την χώρα.

Δεν έχουμε τα περιθώρια σε αυτό εδώ το κείμενο να αναφερθούμε και σε αυτά. Θα θέλαμε ωστόσο να υπογραμμίσουμε ένα πράγμα. Αυτά που έρχονται πρέπει να μας απασχολήσουν πολύ σοβαρά και θέλουμε δεν θέλουμε θα μας απασχολήσουν. Επιγραμματικά και μόνο σημειώνουμε.

Έχουμε να αντιμετωπίσουμε την κατάσταση στην οποία θα βρεθεί ο λαός μας, την σύγχυση, τους φόβους, τις αγωνίες, την απογοήτευση, αλλά και τις προσπάθειες αξιοποίησης αυτής της κατάστασης από τις αντιδραστικές δυνάμεις να τον παραλύσουν ή και να στρέψουν μερίδες του λαού ενάντια σε άλλες, όπως ήδη το επιχειρούν.

Τις πιθανότατες πολιτικές αναδιαμορφώσεις (ήδη συντελούνται σχετικές διεργασίες και μάλιστα σε αντιδραστική κατεύθυνση) και τα ζητήματα που αυτές θα θέσουν, και πάντα στο έδαφος των όρων, συνθηκών και συσχετισμών που προαναφέρθηκαν. Αλλά για όλα αυτά έτσι κι αλλιώς θα επανέλθουμε.

Β.Σ.

Πηγή: Αντι-Γειτονιές (οι υπογραμμίσεις δικές μας)