[...] η ιστορία δεν μας έχει δώσει ως τώρα επιτυχημένο πείραμα δημοκρατικού (σ.σ. διάβαζε αστοδημοκρατικού) δρόμου προς τον σοσιαλισμό: απεναντίας μας έδωσε αρνητικά παραδείγματα προς αποφυγήν και σφάλματα για μελέτη, πράγμα όχι αμελητέο. Ασφαλώς, μπορεί κανείς ν' αντιτείνει, στο όνομα φυσικά του ρεαλισμού (του ρεαλισμού της δικτατορίας του προλεταριάτου ή του ρεαλισμού των άλλων, των υγιώς σκεπτόμενων νεοφιλελεύθερων) πως αν αυτός ο δημοκρατικός σοσιαλισμός δεν υπήρξε ακόμη πουθενά είναι διότι είναι ανέφικτος. Ίσως: δεν έχουμε πια τη χιλιαστική πίστη, τη βασισμένη σε μερικούς σιδερένιους νόμους* μιας αναπόφευκτης δημοκρατικής και σοσιαλιστικής επανάστασης. Ένα όμως είναι βέβαιο: ο σοσιαλισμός θα είναι δημοκρατικός ή δεν θα είναι σοσιαλισμός. Επιπλέον, η αισιοδοξία μας για τον δημοκρατικό δρόμο προς τον σοσιαλισμό δεν θα πρέπει να μας κάνει να τον θεωρούμε σαν μια "βασιλική ατραπό", ευκολοδιάβατη και δίχως κινδύνους. Κίνδυνοι υπάρχουν, αλλά κάπως μετατοπισμένοι: τελικά, οι κίνδυνοι είναι να πάρουμε το δρόμο που οδηγεί στα στρατόπεδα συγκέντρωσης και στις σφαγές και να είμαστε εμείς τα διαλεχτά τους θύματα.
Σ' αυτό θα απαντήσω ότι, κίνδυνος για κίνδυνος, είναι πάντως προτιμότερος παρά να σφάζουμε τους άλλους για να καταλήξουμε κι οι ίδιοι κάτω από το λεπίδι κάποιας Επιτροπής Κοινής Σωτηρίας ή κάποιου Δικτάτορα του προλεταριάτου.
Κίνδυνοι του δημοκρατικού σοσιαλισμού που δεν μπορούσαμε σίγουρα ν' αποφύγουμε παρά μόνο μ' έναν τρόπο: να κάτσουμε φρόνιμα και να βαδίσουμε χωρίς λοξοδρομήματα υπό την προστασία και την επιτήρηση της προχωρημένης φιλελεύθερης δημοκρατίας. Αυτό όμως είναι μια άλλη ιστορία...
___________
Νίκος Πουλαντζάς/Προς ένα δημοκρατικό σοσιαλισμό
Από "Το κράτος, η εξουσία, ο σοσιαλισμός" (1978)
Μτφρ.: Γιάννης Κρητικός, εκδόσεις Θεμέλιο
Κίνδυνοι του δημοκρατικού σοσιαλισμού που δεν μπορούσαμε σίγουρα ν' αποφύγουμε παρά μόνο μ' έναν τρόπο: να κάτσουμε φρόνιμα και να βαδίσουμε χωρίς λοξοδρομήματα υπό την προστασία και την επιτήρηση της προχωρημένης φιλελεύθερης δημοκρατίας. Αυτό όμως είναι μια άλλη ιστορία...
___________
Νίκος Πουλαντζάς/Προς ένα δημοκρατικό σοσιαλισμό
Από "Το κράτος, η εξουσία, ο σοσιαλισμός" (1978)
Μτφρ.: Γιάννης Κρητικός, εκδόσεις Θεμέλιο
Πηγή: Lenin reloaded*Αν μία πίστη είναι βασισμένη σε "σιδερένιους (άρα επιστημονικούς) νόμους", τότε πως στα κομμάτια χαρακτηρίζεται "χιλιαστική";
Προβλήματα που βάζει το κείμενο:
ΑπάντησηΔιαγραφήΑ)Η «δημοκρατία» ως έννοια διαταξική. Αντιπαραβολή με την μαρξιστική αντίληψη περί δικτατορίας της κυρίαρχης τάξης (ανεξάρτητα από το πολιτικό της εποικοδόμημα) σε κάθε ταξική κοινωνία
Β)Παραδοχή πως η άποψη του ειρηνικού περάσματος («δημοκρατικού δρόμου» στο κείμενο), «δεν μας έχει δώσει ως τώρα επιτυχημένο πείραμα», αντίθετα « μας έδωσε αρνητικά παραδείγματα προς αποφυγήν και σφάλματα για μελέτη,»
Γ) Ο Πουλατζάς άθελα του αναγκάζεται να μας δώσει και την «λύση» στο «πρόβλημα» που ο ίδιος δεν μπορεί να αγνοήσει:
« να κάτσουμε φρόνιμα και να βαδίσουμε χωρίς λοξοδρομήματα υπό την προστασία και την επιτήρηση της προχωρημένης φιλελεύθερης δημοκρατίας.»
Ο Πουλατζάς φαίνεται να κάνει καλά την δουλειά του, αλλά μόνο αν θεωρήσουμε ότι αναφέρεται σε πρώην πασοκους με IQ κάτω από το μέσο όρο των πασόκων (20).
ΑπάντησηΔιαγραφήΚώστας
@Κώστας:
ΔιαγραφήΔεν θα τον υποτιμούσα τόσο πολύ (ευφυέστατος άνθρωπος ο ίδιος) , και πιστεύω πως αξίζει τον κάπο να του ρίξει κανείς μια ματιά. Θα βρει τις ρίζες πολλών δεινών...
Δεν θεωρώ τον ίδιο χαζό, αλλά τα άτομα στα οποία απευθύνεται. Ο ίδιος είναι άξιος εκπρόσωπος των μικροαστών,που νομίζουν ότι σε ότι κολλήσεις την λέξη δημοκρατία δίπλα το κάνει καλό...
ΔιαγραφήΚώστας
Η δημοκρατία στον Πουλαντζά δεν είναι ακριβώς "διαταξική". Είναι ένα σύστημα στο οποία σε κάθε δεδομένη στιγμή μία ομάδα τάξεων συνασπίζεται σε μπλοκ εξουσίας και μέσα από τις δομές της αναπαράγει την εξουσία αυτή. Οι ίδιες όμως οι δομές είναι πεδίο ταξικής σύγκρουσης και ανταγωνισμού. Η ταξική πάλη δηλαδή διεξάγεται μέσα στο κράτος και όχι σε ένα αόριστο τοπίο έξω από αυτό. Οι καταπιεζόμενες τάξεις μπορούν είτε να υφαρπάξουν επανατατικά τις κρατικές δομές, είτε να τις αλλοιώσουν σταδιακά ώστε να εξυπηρετούν πλέον τα δικά τους συμφέροντα.
ΑπάντησηΔιαγραφήΣε τελική ανάλυση πάντως ακόμη και αν επιλεχθεί ο επαναστατικός δρόμος και όλα πάνε σωστά οι αλλαγές πάλι σταδιακά θα γίνουν γιατί η αστική τάξη θα συνεχίζει να δίνει τον αντεπαναστατικό της αγώνα με διάφορες καλυμμένες μορφές. Οπότε ο "καθαρός" σοσιαλισμός είναι μία κατάσταση η οποία απαιτεί δεκαετίες δράσης, ωρίμανσης συνθηκών, πολιτιστικών μεταρρυθμίσεων, αλλαγής νοοτροπιών, καλλιέργεια συμμετοχικού πνεύματος κλπ. πέρα από βαθιές τομές στις παραγωγικές σχέσεις, στη σχέση διανοητικής - χειρονακτικής εργασίας, πόλης - υπαίθρου κλπ.
@Ανώνυμος1 Ιανουαρίου 2014 - 5:03 π.μ.:
Διαγραφήα)Καλή χρονιά
β)Ένα ψευδώνυμο παρακαλώ. Κανόνες σχολιασμού του μπλογκ : http://fadomduck2.blogspot.gr/p/greeklish-2-greek.html
γ)Δεν σε καταλαβαίνω. Την μία λες πως η "δημοκρατία" του Πουλατζά δεν είναι διαταξική, και την άλλη περιγράφεις το αστικό κράτος ως ένα "ουδέτερο" έδαφος (σαν να μπορούσε να υπάρξει οποιοδήποτε τέτοιο σε μια ταξική κοινωνία) εντός του οποίου διεξέγεται η ταξική πάλη.
Το περιγράφεις εσύ σαν έδαφος "ουδέτερο", άρα και τελικά διαταξικό.
Νομίζω πως τελικά η άποψη των Μαρξ και Λένιν αργότερα, πως "το αστικό κράτος δεν καταλαμβάνεται" (ως να ήταν ουδέτερο έδαφος που θα μπορούσε να καταληφθεί από τον καθέναν) "αλλά τσακίζεται", έχει τεκμηριωθεί επαρκώς θεωρητικά και έχει πέραν αυτού αποδειχθεί σωστή και στην πράξη.
Κανονικά μετά την εμπειρία της Χιλής, δεν θα έπρεπε να ξαναγίνει ποτέ τέτοια κουβέντα...