Ευπόληπτοι άνθρωποι και κατώτερες τάξεις

(Η ανώτερη τάξη λέει:)

-Δεν είναι ευυπόληπτοι άνθρωποι όσοι καταπολεμούν την κοινωνία.

Όχι, για αυτό δεν πρέπει να εκπλήσσεται κανείς. Η ανώτερη τάξη που μοιράζει την υπόληψη, την παρέχει μόνο σε εκείνους, που υπερασπίζονται την κοινωνία (=την ανώτερη τάξη). Αν καμμιά φορά ένας ευυπόληπτος επιτεθεί στην ανώτερη τάξη, η ανώτερη τάξη του αφαιρεί την υπόληψη και έχει το δίκιο με το μέρος της.

Οι κατώτερες τάξεις έχουν παραπλανηθεί από τα λόγια της ανώτερης σε τέτοιο βαθμό, ώστε πάντα, μόλις κανείς πάει με το μέρος τους, του ζητάνε υπόληψη, έναν ηθικά άμεμπτο τρόπο ζωής, [...] και άλλα παρόμοια.

Γιατί ζητάνε κάτι τέτοιο από τους φίλους των κατώτερων τάξεων;

Ζητάει κανείς από έναν βασιλιά ή από τους ανθρώπους του έναν άμεμπτο τρόπο ζωής ή τιμιότητα; Και πόσο συχνά βρίσκει σε αυτούς τούτες τις ιδιότητες;

Δεν μπορεί ένας άνθρωπος ακόμη και με ευτελή κίνητρα να αποκαλύψει μία απάτη;

[...]

Ο βασιλιάς κυβερνά με πληρωμή, ο παπάς κηρύττει με πληρωμή, ο δικαστής δικάζει με πληρωμή. Γιατί δεν τους καταλογίζει κανείς ευτελή κίνητρα;

Η απάντηση εδώ είναι:

Μα πρέπει να ζήσουν και αυτοί!

-Ο φίλος όμως των κατώτερων τάξεων;

-Αυτός να μην ζήσει!

Δεν μπορεί κανείς να φανταστεί πόσο σκλαβωμένη είναι η σκέψη των κατώτερων τάξεων σε αυτήν την περίπτωση.

Μόλις θελήσει κανείς να πάει με το μέρος τους τον υποβάλουν σε κριτική!

Οι παραπλανημένοι φίλοι των κατώτερων τάξεων διαθέτουν μια φράση, με την οποία προσπαθούν να εξηγήσουν αυτήν την συμπεριφορά:

Λένε: Πρέπει να θέτουμε στον εαυτό μας μεγάλες απαιτήσεις!

-Γιατί; Είμαστε καλύτεροι άνθρωποι;

-Αυτό είναι καθαρή υπεροψία!

Δεν θα έπρεπε κανείς να ζητάει περισσότερα από εκείνους, που ισχυρίζονται πως έχουν τον θεό μαζί τους, παρά από τον άνθρωπο που αγωνίζεται να κρατηθεί στην ζωή με κάθε τίμημα;

Δεν είναι αρετή που ο πλούσιος δεν κλέβει. Έχει από πριν μαζέψει τα πλούτη του με κλοπές που τις έχει νομιμοποιήσει, ώστε να μην χρειάζεται να κλέβει.

Κοιτάξτε ποια είναι η αρετή: να μην χρειάζεται να κλέβεις.

Ο φτωχός που κλέβει εκπληρώνει το φυσικότερο καθήκον απέναντι στην ζωή του και υπακούει στο ένστικτο της αυτοσυντήρησης. Ο πλούσιος που έκλεψε από φιληδονία, κάνει έγκλημα αλλά δεν τιμωρείται, κάθε άλλο, αμείβεται κιόλας.

Ένας έμπορος που εκμεταλλεύτηκε την ανάγκη των συνανθρώπων του, για να πλουτίσει, παίρνει στο τέλος και ένα παράσημο για τις «κοινωνικές υπηρεσίες» του.

 ____________

Απόσπασμα από το βιβλίο του Αύγουστου Στρίντμπεργκ, «Μικρή κατήχηση για τις κατώτερες τάξεις», (σελ.53-55), εκδόσεις «Επίκουρος», Αθήνα 1984 

Η εικονογράφηση προέρχεται από τον Τζορτζ Γκρος