Σαν Σήμερα το 1917: «Ο πάγος έσπασε, ο δρόμος χαράχτηκε»

Η Μεγάλη Οχτωβριανή Σοσιαλιστική Επανάσταση,ήταν η νομοτελειακή έκφραση της εκρηκτικής όξυνσης όλων των κοινωνικών αντιθέσεων της τσαρικής Ρωσίας, που την έκαναν αδύνατο κρίκο στο παγκόσμιο ιμπεριαλιστικό σύστημα.

Η πραγματοποίησή της έγινε δυνατή με τη σωστή στρατηγική του Κομμουνιστικού Κόμματος (Μπολσεβίκων). Επιβεβαιώθηκε η λενινιστική θεωρία ότι μόνο ένα Κομμουνιστικό Κόμμα, που καθοδηγείται από την κοσμοθεωρία του επιστημονικού κομμουνισμού, έχει σωστή στρατηγική και δρα καθημερινά ενιαία για την προώθησή της, έχει γερούς δεσμούς με την εργατική τάξη, είναι ισχυρό στους τόπους δουλειάς, στους κλάδους, στις εργατογειτονιές, μπορεί να διασφαλίσει τον ηγετικό ρόλο της εργατικής τάξης στην κοινωνική συμμαχία με τα άλλα φτωχά λαϊκά στρώματα για το άλμα «από το βασίλειο της αναγκαιότητας στο βασίλειο της ελευθερίας».

Το κόμμα των μπολσεβίκων ήταν το μοναδικό κόμμα απ' όλα τα τότε κόμματα της εργατικής τάξης στην Ευρώπη που είχε στο πρόγραμμά του ως σκοπό της πάλης του την εργατική εξουσία, τη δικτατορία του προλεταριάτου, για την οικοδόμηση του σοσιαλισμού. Και δρούσε με συνέπεια για την εκπλήρωση αυτού του σκοπού, για την προώθηση της στρατηγικής του, του προγράμματός του. Και, μάλιστα, σε ανειρήνευτη πάλη με τον οπορτουνισμό, με τα σοσιαλδημοκρατικά κόμματα της Δυτικής Ευρώπης.

Το θεμελιώδες γνώρισμα της Οχτωβριανής Επανάστασης είναι ότι εγκαινιάζει νέα ιστορική εποχή, την εποχή περάσματος από τον καπιταλισμό στο σοσιαλισμό. Που πραγματοποιείται με την κατάληψη της πολιτικής εξουσίας από την πιο επαναστατική τάξη την εργατική τάξη, σε συμμαχία με τα άλλα καταπιεσμένα λαϊκά στρώματα. Και που ως τάξη χωρίς καμιά ιδιοκτησία στα μέσα παραγωγής, με την εγκαθίδρυση της δικής της πολιτικής εξουσίας, καταργεί την καπιταλιστική ιδιοκτησία αντικαθιστώντας την με την κοινωνική, για να αντιστοιχηθεί έτσι ο κοινωνικός χαρακτήρας της παραγωγής και της εργασίας με την ιδιοκτησία στα μέσα παραγωγής και να ανοίξει ο δρόμος για τις νέες σχέσεις παραγωγής, τις σοσιαλιστικές.

Αυτή είναι και η ιστορική διαφοροποίησή της, σε σχέση με όλες τις προηγούμενες επαναστάσεις, που έφθαναν μόνο μέχρι την εναλλαγή των εκμεταλλευτριών τάξεων στην πολιτική εξουσία για να αντικαταστήσουν παλιές εκμεταλλευτικές σχέσεις παραγωγής με άλλες νέες εκμεταλλευτικές σχέσεις παραγωγής.

Η πραγματοποίηση της Οχτωβριανής Επανάστασης ως ιστορικό γεγονός απέδειξε έμπρακτα ότι η εποχή του ιμπεριαλισμού είναι εποχή του τέλους του καπιταλισμού, ότι είναι ιστορικά ξεπερασμένος. Ότι την ιστορική πρωτοβουλία γι' αυτήν την κοινωνική ανατροπή την έχει στα χέρια της η εργατική τάξη, γεγονός που για πρώτη φορά, ως απόπειρα εμφανίζεται με την Κομμούνα του Παρισιού που ήταν ο προάγγελος της ανάληψης της προοδευτικής κοινωνικής πρωτοβουλίας από το προλεταριάτο.

Συμπεράσματα

Η πείρα της Οχτωβριανής Επανάστασης επιβεβαιώνει τα συμπεράσματα που διατυπώθηκαν από την Πανελλαδική Συνδιάσκεψη του ΚΚΕ για το «Δοκίμιο Ιστορίας Β' τόμος, 1949-1968» και βεβαίως την επεξεργασία του νέου Προγράμματος του ΚΚΕ που ψήφισε το 19ο Συνέδριο. Ποια είναι αυτά τα συμπεράσματα:

«Α. Η εποχή μας είναι εποχή περάσματος από τον καπιταλισμό στο σοσιαλισμό, αφού ο καπιταλισμός έχει μπει στο αντιδραστικό στάδιό του εδώ και πάνω από έναν αιώνα. Πέρασε δίχως επιστροφή η εποχή των αστικοδημοκρατικών επαναστάσεων, που έδιναν ώθηση στην κοινωνική πρόοδο ανατρέποντας την εξουσία των φεουδαρχών και καταργώντας τα υπολείμματα των φεουδαρχικών σχέσεων παραγωγής.

Ιστορικό προοίμιο της εποχής μας αποτέλεσε η Παρισινή Κομμούνα (1871). Ο χαρακτήρας της εποχής, που ο καπιταλισμός μπήκε στο ιμπεριαλιστικό του στάδιο, τεκμηριώθηκε θεωρητικά από τον Β. Ι. Λένιν και επιβεβαιώθηκε στην πράξη με την πραγματοποίηση της Οχτωβριανής Σοσιαλιστικής Επανάστασης στη Ρωσία (1917), καθώς και με την εκδήλωση σοσιαλιστικών επαναστάσεων στη συνέχεια, ανεξάρτητα από τη νικηφόρα ή όχι έκβασή τους. Η ανατροπή της σοσιαλιστικής οικοδόμησης με την επικράτηση της αντεπανάστασης δεν αναιρεί αυτήν την επαναστατική κοινωνική - πολιτική κίνηση ως αναγκαιότητα, επικαιρότητα και προοπτική.

Β. Ο χαρακτήρας της επανάστασης, ως το κεντρικό στοιχείο της στρατηγικής ενός Κομμουνιστικού Κόμματος που δρα σε συνθήκες καπιταλιστικής εξουσίας, δεν προσδιορίζεται με κριτήριο τον υπάρχοντα συσχετισμό δυνάμεων, αλλά από την ωρίμανση των υλικών προϋποθέσεων για το σοσιαλισμό. Η τελευταία καθορίζει την αναγκαιότητα και την επικαιρότητά του. Ο ελάχιστος αναγκαίος βαθμός ωρίμανσης των υλικών προϋποθέσεων υπάρχει και όταν η εργατική τάξη αποτελεί μειοψηφική δύναμη ως ποσοστό στον Οικονομικά Ενεργό Πληθυσμό, από τη στιγμή που αυτή αποκτά συνείδηση της ιστορικής της αποστολής με τη συγκρότηση του Κόμματός της. Η κοινωνική συμμαχία της εργατικής τάξης με τα λαϊκά στρώματα και κάθε μορφή πολιτικής έκφρασής της πρέπει να εξυπηρετεί την προσέγγιση του στρατηγικού στόχου της εργατικής εξουσίας, που εκφράζει τα συμφέροντα της λαϊκής πλειοψηφίας.

Γ. Ανάμεσα στον καπιταλισμό και στο σοσιαλισμό δε μεσολαβεί κάποιο ενδιάμεσο κοινωνικο-
οικονομικό σύστημα, επομένως δεν μπορεί να υπάρχει και κάποιος ενδιάμεσος τύπος εξουσίας. Ο χαρακτήρας της εξουσίας θα είναι ή αστικός ή εργατικός (προλεταριακός). Η άποψη - θέση για τη δυνατότητα και την αναγκαιότητα εγκαθίδρυσης ενδιάμεσης εξουσίας δεν επιβεβαιώθηκε σε καμία χώρα.

Από τη μελέτη της περιόδου με την οποία ασχολείται ο παρών τόμος επιβεβαιώνεται ότι η εργατική τάξη με τους συμμάχους της μισοπρολετάριους, φτωχούς αγρότες και αυτοαπασχολούμενους των πόλεων, πρέπει να αγωνιστεί μέχρι την τελική λύση του προβλήματος της εξουσίας, την εγκαθίδρυση της εργατικής εξουσίας με την ανατροπή της αστικής εξουσίας. Αποδείχθηκε στην πράξη ότι ήταν λάθος η υιοθέτηση, από το ΚΚΕ και το διεθνές κομμουνιστικό κίνημα, "ενδιάμεσου" στόχου εξουσίας, που χαρακτηριζόταν είτε ως "επαναστατική εξουσία αστικοδημοκρατικού χαρακτήρα" ή "Λαϊκή Δημοκρατική Κυβέρνηση", είτε ως "αντιιμπεριαλιστική - αντιμονοπωλιακή εξουσία" ή ως "αντιμονοπωλιακή διακυβέρνηση".

Η αναγνώριση του παραπάνω λάθους και η ανάλογη διόρθωση της στρατηγικής θα δώσει ώθηση στην ανάπτυξη της ταξικής πάλης σε κάθε χώρα, αλλά και στην ιδεολογική και πολιτική ενότητα του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος.

Είναι ζήτημα προς ιστορική μελέτη, σε ποιες συνθήκες και γιατί δεν κυριάρχησε σε όλη τη διάρκεια της Κομμουνιστικής Διεθνούς η θετική πείρα της Οχτωβριανής Σοσιαλιστικής Επανάστασης στη Ρωσία, αλλά, αντίθετα, γενικεύτηκε προγενέστερη στρατηγική επεξεργασία του Κόμματος των Μπολσεβίκων και του Λένιν, που αφορούσε την περίοδο 1905 έως το Φλεβάρη του 1917, μέχρι τότε δηλαδή που υπήρχε ακόμα στη Ρωσία φεουδαρχική πολιτική εξουσία με τη μορφή της τσαρικής απολυταρχίας. Σε αυτές τις συνθήκες, ο Λένιν είχε προσδιορίσει έναν ενδιάμεσο στόχο ανάμεσα στη φεουδαρχική και την εργατική και όχι ανάμεσα στην αστική και την εργατική εξουσία. Έναν ενδιάμεσο στόχο με τη μορφή της "Επαναστατικής Δημοκρατικής Δικτατορίας του προλεταριάτου και της αγροτιάς" ή μιας "προσωρινής επαναστατικής κυβέρνησης", κυρίως των αγροτών - μικροαστών, στην οποία δεν απέκλειε, υπό όρους, τη συμμετοχή εκπροσώπων (πληρεξουσίων) του Κόμματος των Μπολσεβίκων. Η επανάσταση του Φλεβάρη έφερε στην εξουσία μια αστική κυβέρνηση, ενώ διατηρούνταν η επαναστατική κατάσταση, με την εργατική τάξη και την αγροτιά ένοπλα οργανωμένες στα σοβιέτ.

Με τις "Θέσεις του Απρίλη" (1917) ο Λένιν έθεσε άμεσα το στόχο της εργατικής εξουσίας,έτσι ώστε το Κόμμα των Μπολσεβίκων να προετοιμάσει και να πραγματοποιήσει με επιτυχία τη Σοσιαλιστική Επανάσταση στη Ρωσία. Ο Λένιν αξιοποίησε την άρνηση - αδυναμία της αστικής κυβέρνησης, από το Φλεβάρη 1917 και στη συνέχεια, να αντιμετωπίσει οξυμένα κοινωνικά προβλήματα, όπως του πολέμου και της επιβίωσης εκατομμυρίων φτωχών αγροτών και εργατών. Η επαναστατική εργατική εξουσία, η δικτατορία του προλεταριάτου - και όχι κάποια ενδιάμεση εξουσία - έλυσε τα προβλήματα της ειρήνης, της γης στους αγρότες, της ισοτιμίας των γυναικών, των εθνοτήτων, γενικά τα λεγόμενα αστικοδημοκρατικά προβλήματα, ανοίγοντας ταυτόχρονα το δρόμο της σοσιαλιστικής οικοδόμησης».

Πηγή: 902