Το «φάντασμα» του Στάλιν ακόμα ενοχλεί

Κόλαφος για όσους θέλουν να ταυτίσουν το φασισμό με τον κομμουνισμό αποτέλεσε η δημοσκόπηση του ρωσικού ερευνητικού ινστιτούτου Levada–Centr τον περασμένο μήνα, τα αποτελέσματα της οποίας δημοσιεύτηκαν τη βδομάδα που μας πέρασε στην εφημερίδα RBK. Σύμφωνα με τη δημοσκόπηση, ο «τύραννος» Στάλιν χαίρει θετικής εκτίμησης από το 70% των Ρώσων! Σκύλιασαν τα δυτικά ΜΜΕ! Πώς είναι δυνατόν ένας «στυγνός δικτάτορας» να χαίρει της εμπιστοσύνης τόσο μεγάλου μέρους του ρωσικού λαού; Και μάλιστα ένα μεγάλο ποσοστό να δικαιολογεί ακόμα και τις «διώξεις» (σε ποσοστό 46%); Κάτι τέτοιο είναι πραγματικά πρωτόγνωρο!

Φυσικά και δεν υποστηρίζουμε ότι οι Ρώσοι έγιναν όλοι… σταλινικοί και θέλουν να επιστρέψουν στο σοσιαλιστικό παρελθόν. Ενα παρελθόν που δυστυχώς για πολλές δεκαετίες μετά το θάνατο του Στάλιν πλασαρόταν σαν σοσιαλιστικό αλλά ο καπιταλισμός είχε παλινορθωθεί με κρατικό προσωπείο (αυτό που έσκασε στα τέλη της δεκαετίας του ’80, οδηγώντας στην κατάρρευση).

Φυσικά και πολλοί από τους ερωτηθέντες έχουν καθαρά εθνικιστικά κίνητρα (όπως αυτοί που δήλωσαν ψηφοφόροι του εθνικιστή Ζιρινόφσκι).

Ομως, είναι πραγματικά εντυπωσιακό το ότι ένας ηγέτης που για δεκαετίες δέχτηκε τόνους λάσπης από το ίδιο το ρωσικό κράτος και τα περισσότερα ΜΜΕ παγκόσμια, φτάνοντας κάποιοι να τον ταυτίσουν με τον Χίτλερ, να χαίρει τέτοιας λαϊκής εμπιστοσύνης (το 52% αξιολογεί το έργο του μάλλον θετικό και το 18% εξολοκλήρου θετικό, ενώ μόνο το 19% το αξιολογεί από μάλλον αρνητικό έως αρνητικό).

Πέρα από τα εθνικιστικά κίνητρα που όντως υπάρχουν, υπάρχει και ένας παράγοντας που σημειώθηκε από την αναλύτρια του ινστιτούτου Levada, Καρίνα Πίπια, η οποία σχολίασε με αυτόν τον τρόπο τα αποτελέσματα της δημοσκόπησης: «Η νοσταλγία για την κατάρρευση της Σοβιετικής Ενωσης έφτασε στο αποκορύφωμά της αυτόν το χρόνο. Επιπρόσθετα, τον Στάλιν τον βλέπουν σαν μία φιγούρα που εξασφάλισε την κοινωνική δικαιοσύνη».
Η πρόσφατη άνοδος των ορίων συνταξιοδότησης στη Ρωσία, σε συνδυασμό με τον πέμπτο συνεχή χρόνο μείωσης των λαϊκών εισοδημάτων, κάνουν πολλούς Ρώσους να αναπολήσουν τις εποχές που το κράτος παρείχε πολλά πράγματα που σήμερα είναι χαμένα, όπως δωρεάν υγειονομική περίθαλψη, ασφάλιση, κατοικία και δουλειά για όλους.

Joseph Stalin, Man of the Year | Jan. 4, 1943

Οσο κι αν σκυλιάζουν οι αντικομμουνιστές, που προσπαθούν να ταυτίσουν τον σταλινισμό με τον χιτλερισμό, η περίοδος της «σταλινικής τυραννίας» συνοδεύεται με άνοδο του βιοτικού επιπέδου των λαών της Σοβιετικής Ενωσης, παρά το γεγονός ότι η χώρα αυτή βγήκε κατεστραμμένη από τον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο και την ιμπεριαλιστική εισβολή, για να ξαναμπεί σε ένα ακόμα πιο ματοβαμμένο πόλεμο δυο δεκαετίες μετά, με τη ναζιστική εισβολή το 1941.

Η κομμουνιστική ηγεσία, με επικεφαλής τον Στάλιν, ήταν που συνέχισε τη λενινιστική κληρονομιά, ενάντια στις ηττοπαθείς αντιλήψεις του Τρότσκι για το «αδύνατο του σοσιαλισμού σε μία χώρα», και επιχείρησε την κολεκτιβοποίηση (συνένωση των αγροτικών νοικοκυριών σε εθελοντική βάση σε συνεταιρισμούς) και την εκβιομηχάνιση, χωρίς τις οποίες η χώρα δε θα μπορούσε να νικήσει τους ναζιστές εισβολείς.

Οποια άποψη κι αν έχει κανείς για τον Στάλιν, είναι δύσκολο να αρνηθεί με σοβαρά επιχειρήματα το γεγονός ότι συνεισέφερε ως κομμουνιστής ηγέτης σ’ αυτή την κατεύθυνση, πιστεύοντας ακράδαντα ότι ο σοσιαλισμός δεν είναι μία «ουτοπία» αλλά ένα κοινωνικοοικονομικό σύστημα στο οποίο δεν είναι όλα ρόδινα, στο οποίο η ταξική πάλη συνεχίζεται ενάντια στα υπολείμματα των πρώην κυρίαρχων τάξεων και τις εξωτερικές επεμβάσεις, και στο οποίο κύριος στόχος είναι η άνοδος του υλικού και πολιτιστικού επιπέδου των πλατιών λαϊκών μαζών στη βάση της πιο υψηλής τεχνικής. Ο Στάλιν μπορεί από πολλούς να θεωρείται ως «πατέρας της γραφειοκρατίας», αν διαβάσει όμως κανείς τα κείμενά του θα διαπιστώσει ότι ήταν πολέμιός της, θέτοντας ως κύριο στόχο το τράβηγμα των πλατιών λαϊκών μαζών στη διοίκηση του κράτους.

Η κατάρρευση του σοσιαλισμού και η καπιταλιστική παλινόρθωση που ξεκίνησε στο 20ό συνέδριο του ΚΚΣΕ, η λάσπη που εκτόξευσε η ηγεσία του Χρουστσόφ και των επιγόνων του, σε συνδυασμό με τη σοσιαλιμπεριαλιστική πολιτική της Σοβιετικής Ενωσης για πάνω από τρεις δεκαετίες, έχουν κρύψει όποια επιτεύγματα έγιναν στη Σοβιετική Ενωση τα χρόνια της σταλινικής ηγεσίας.

Είναι αυτά τα επιτεύγματα που σήμερα όλο και περισσότεροι Ρώσοι αναπολούν, ακόμα κι αν οι ίδιοι δεν τα έζησαν αλλά τα έμαθαν από τις προηγούμενες γενιές.

Θα θέλαμε να κλείσουμε αυτό το σχόλιο με τα λόγια ενός δηλωμένου αντισταλινικού. Ο Λουί Αραγκόν, στο έργο του «Παράλληλη ιστορία» σημειώνει πράγματα που σήμερα φαντάζουν απόλυτα ξένα στο καπιταλιστικό καθεστώς: «Το 1946, οι εργάτες και οι τεχνικοί έκαναν πέντε εκατομμύρια προτάσεις, βρίσκοντας παραγωγικότερες μεθόδους εργασίας. Η εξάπλωση του κινήματος της σοσιαλιστικής άμιλλας, που ξαναμπήκε σε εφαρμογή από το Μάιο, ύστερα από πρωτοβουλία των μεταλλουργών του εργοστασίου Κύροβ της Μακέγιεβκα και στην οποία πήραν σε λίγο μέρος τα ανθρακωρυχεία, τα υφαντουργεία, οι μεταφορές, η ελαφρά βιομηχανία, η βιομηχανία αυτοκινήτων, η βιομηχανία πετρελαίου και τροφίμων, οι οικοδόμοι κλπ., δείχνει ότι η σοβιετική δημοκρατία λειτουργούσε σωστά την εποχή εκείνη, παρ' όλο που είχε δεχτεί καίρια χτυπήματα στον κυβερνητικό μηχανισμό. Το 1946, το 80% των εργατών πήραν μέρος στο κίνημα της σοσιαλιστικής άμιλλας».

Πηγή: Κόντρα