Ο τραγέλαφος που αποκαλούμε «Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων»

Και πώς ένας τύπος με ένα λαπτοπ κάπου στο Κόβεντρυ, αποτελεί τη μοναδική πηγή ενημέρωσης της Δύσης γύρω από τη Συρία.

Το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, ή αλλιώς SOHR, ιδρύθηκε το Μάιο του 2006 και στόχο είχε την καταγραφή περιπτώσεων στη Συρία, όπου τα ανθρώπινα δικαιώματα καταπατούνται. Από το 2011 έχει εστιάσει στο συριακό εμφύλιο και στη μεταφορά ειδήσεων από το πεδίο της μάχης. Στα ελληνικά ΜΜΕ, το όνομά του μνημονεύεται σχεδόν πάντα ακολουθούμενο από την επισήμανση πως: «έχει ένα ευρύ δίκτυο πηγών σε όλη τη Συρία».

Σύμφωνα με τους New York Times, στρατιωτικοί αναλυτές στην Ουάσινγκτον, αναλύουν την εξέλιξη του πολέμου στη Συρία, βασιζόμενοι στις εκτιμήσεις του για τις απώλειες αμάχων και ενόπλων. Τα Ηνωμένα Έθνη και οργανισμοί για τα ανθρώπινα δικαιώματα αναλύουν τις αναφορές του για τους θανάτους αμάχων για να στοιχειοθετήσουν μελλοντικές υποθέσεις για εγκλήματα πολέμου. Μεγάλοι ειδησεογραφικοί οργανισμοί παραθέτουν τα νούμερα των απωλειών που μεταφέρει.

Ο τρόπος με τον οποίο παρουσιάζεται και μνημονεύεται το Συριακό Παρατηρήτήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, δίνει την εντύπωση πως πρόκειται για μια πολυπληθέστατη οργάνωση με εκατοντάδες ανταποκριτές μέσα στη Συρία αλλά και στο εξωτερικό, που καταγράφει και αποτυπώνει την κατάσταση στη Συρία. Που παρέχει αποδείξεις για την ειδησεογραφία που δημιουργεί, και που συνεργάζεται με δημοσιογραφικούς κολοσσούς για την αντικειμενικότερη και πληρέστερη ενημέρωση όλων μας, γύρω από την κατεστραμμένη Συρία.

Η πραγματικότητα είναι λίγο διαφορετική. Για να πούμε την αλήθεια, η πραγματικότητα δεν έχει καμία σχέση με αυτή την περιγραφή.

Το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, φαίνεται πως αποτελείται από ένα μόνο άτομο, του οποίου το όνομα είναι είτε Rami Abdul Rahman, είτε Osama Ali Suleiman.
Αν αναρωτιέστε γιατί δεν είμαστε σίγουροι για το όνομα του μοναδικού ανθρώπου πίσω από αυτή την οργάνωση, είναι γιατί υπάρχουν δύο ιστορίες εκεί έξω, για δύο διαφορετικούς οργανισμούς που βασίζονται σε δύο ή τρεις διαφορετικούς ανθρώπους.

Υπάρχει η ιστορία του Osama Ali Suleiman για παράδειγμα, ο οποίος έφυγε από τη Συρία το 2000 και για τα επόμενα 16 χρόνια δεν επέστρεψε ξανά, αφού στην ηλικία των 26 ετών, είχε περάσει ήδη τρεις φορές από τις φυλακές της Συρίας, για την ακτιβιστική του δράση σύμφωνα με τον ίδιο. Στη συνέχεια πλήρωσε έναν διακινητή για να τον περάσει στη Μεγάλη Βρετανία και η κυβέρνηση αποφάσισε να τον εγκαταστήσει στο Κόβεντρυ (?), όπου φαίνεται να του άρεσαν οι αργοί ρυθμοί της πόλης (??) και τώρα πια ζει μόνιμα. Έχει αλλάξει το όνομά του σε Rami Abdul Rahman και διατηρεί ένα κατάστημα που πουλάει ρούχα και δύο site που αποτελούν στο σύνολό τους αυτό που αποκαλούμε Παρατηρητήριο. Το syriahr.com/en/ και την αραβική του έκδοση, το syriahr.com.

Υπάρχει όμως και η ιστορία του Mousab Azzawi, σύμφωνα με τον οποίο το ψευδώνυμο Rami Abdul Rahman χρησιμοποιούνταν από όλα τα μέλη του Παρατηρητηρίου μέχρι το 2011, οπότε ο Osama Ali Suleiman άλλαξε τους κωδικούς του σέρβερ του site και ανακήρυξε τον εαυτό σε πρόεδρο του Παρατηρητηρίου. Ο Mousab Azzawi υποστηρίζει πως ο Osama Ali Suleiman, είναι απλά ένας τύπος με ελλιπή εκπαίδευση και εμφανή αδυναμία στο χειρισμό της αγγλικής γλώσσας, ενώ ο Osama Ali Suleiman χαρακτηρίζει τον Mousab Azzawi, σαν κάποιο απλό μεταφραστή για την οργάνωση, που θέλοντας να εκδικηθεί για την απόλυσή του, αποφάσισε να αρχίσει αυτή την ιστορία.

Και κάπως έτσι ξεκινάει το 2011 η ιστορία του Παρατηρητηρίου και του Rami Abdul Rahman.

Σήμερα, ο άνθρωπος που είναι γνωστός με το όνομα Rami Abdul Rahman, δουλεύει από το σπίτι του στο Κόβεντρυ, από όπου και διαχειρίζεται το δίκτυο των εκατοντάδων ανταποκριτών του μέσα στη Συρία. Γνωρίζει, λέει σε μια συνέντευξη, όλους τους ακτιβιστές που δουλεύουν για το Παρατηρητήριο. Εντάξει ίσως όχι όλους. Μερικούς τους γνωρίζει μέσω κοινών φίλων, λέει λίγο μετά στην ίδια συνέντευξη. Από την ίδια συνέντευξη μαθαίνουμε πως δεν είναι εύκολο να γίνεις ακτιβιστής του Παρατηρητηρίου. Όποιος θέλει να γίνει, περνάει από μια δοκιμαστική περίοδο έξι μηνών και θα πρέπει να έχει καλές σχέσεις με τουλάχιστον ένα υπάρχον μέλος, ή με κάποια αξιόπιστη πηγή έξω από το Παρατηρητήριο.

Μπορεί να γελάτε, αλλά ο Rami Abdul Rahman δεν το βρίσκει εξίσου αστείο. Οι συνεντεύξεις του είναι σπάνιες, πράγμα όχι και τόσο αναμενόμενο για έναν ειδησεογραφικό οργανισμό. Και μπορεί ο ίδιος να αρνείται μετά βδελυγμίας πως το Συριακό Παρατηρητήριο είναι δημοσιογραφικός οργανισμός, αλλά η κύρια δικαιολογία που χρησιμοποιεί για να αποφεύγει τα φώτα της δημοσιότητας, είναι πως «προσπαθούν να τον σκοτώσουν».

Representatives of the Syrian opposition pictured

 after meeting with British Foreign Secretary William

 Hague in London on November 21, 2011.

Δεδομένου λοιπόν πως δεν διεκδικεί τον τίτλο του δημοσιογραφικού οργανισμού, δε χρειάζεται να απολογηθεί και για τη μεροληψία του στη μεταφορά ειδήσεων. Άλλωστε πώς θα μπορούσε να είναι αμερόληπτος απέναντι σε ένα καθεστώς που τον φυλάκισε τρεις φορές, σύμφωνα με τον ίδιο για τον ακτιβιστική του δράση υπέρ της δημοκρατίας; Γι’ αυτό έχει και την άνεση να δηλώνει πως δεν πρόκειται να γυρίσει στη Συρία αν δε φύγει ο Άσαντ καθώς επίσης πως είναι και μέλος της αποκαλούμενης «συριακής αντιπολίτευσης». Σε περίπτωση που δεν το θυμάστε, ένα μεγάλο μέρος αυτής της αντιπολίτευσης είναι η Αλ Νούσρα, ένα από τα παρακλάδια της Αλ Κάιντα δηλαδή.

Δε χρειάζεται να απολογηθεί καν για την κουτσουρεμένη και πολλές φορές εξόφθαλμα κατασκευασμένη ενημέρωση που μας προσφέρει, όπως η περίπτωση της είδησης για το ρωσικό αεροπορικό βομβαρδισμό στη Χομς που στοίχισε τη ζωή σε 30 αμάχους. Ή τουλάχιστον έτσι διαβάζουμε στο αγγλόφωνο site του Παρατηρητηρίου. Γιατί σύμφωνα με το αραβόφωνο, το οποίο δεν απευθύνεται στο δυτικό κόσμο, ο βομβαρδισμός στοίχισε τη ζωή σε 27 αμάχους και έγινε από την αεροπορία του Άσαντ. Ανησυχία προκαλεί επίσης η επισήμανση πως το Παρατηρητήριο ενδέχεται να μετράει στους θανάτους αμάχων και νεκρούς αντάρτες, εφόσον δεν ανήκαν στον επίσημο συριακό στρατό, αλλά αυτό δεν είναι κάτι που μπορούμε να επιβεβαιώσουμε.

Όμως η υποστήριξή του στη «συριακή αντιπολίτευση» δεν είναι απλά ρητορική. Το 2011 φωτογραφήθηκε από το CNN, να βγαίνει από το υπουργείο Εξωτερικών της Βρετανίας, έχοντας προ ολίγου συναντηθεί με τον υπουργό, με την ιδιότητα του εκπροσώπου της «συριακής αντιπολίτευσης». Με λίγα λόγια, ο Rami Abdul Rahman, φαίνεται πως είναι η «συριακή αντιπολίτευση», τουλάχιστον στη Μεγάλη Βρετανία.

Ένα άλλο μεγάλο ερώτημα, είναι ο τρόπος με τον οποίο καταφέρνει να συντηρήσει μία τόσο πολυπληθή οργάνωση ο Rami Abdul Rahman. Όσο καλά και αν πάνε οι δουλειές στο κατάστημα ρούχων που διατηρεί, δεν είναι εύκολο να δικαιολογηθούν τα ταξίδια που κάνει κατά καιρούς σε πολυτελή ξενοδοχεία ανά την υφήλιο, όπως το τελευταίο του ταξίδι στην Αστάνα του Καζακστάν, προκειμένου να συμμετέχει σε συνέδριο της «συριακής αντιπολίτευσης» που διεξαγόταν στο υπερπολυτελές ξενοδοχείο Rixos President Astana. Τα έσοδα από τα site του μάλλον επίσης είναι ανύπαρκτα, δεδομένου πως δεν υπάρχει κανένα διαφημιστικό banner. Οπότε με ποιο τρόπο χρηματοδοτεί ο Rami Abdul Rahman την οργάνωσή του; 

Σύμφωνα με τον ίδιο, τον χρηματοδοτούμε εμείς. Ναι ναι. Εγώ που γράφω αυτές τις γραμμές και εσύ που τις διαβάζεις. Η Ευρωπαϊκή Ένωση, επιχορηγεί τον Rami Abdul Rahman ενώ ταυτόχρονα ο ίδιος ισχυρίζεται πως υπάρχει ακόμα ένα ευρωπαϊκό κράτος που του δίνει επιπλέον οικονομική βοήθεια, το οποίο όμως αποφεύγει να ονοματίσει, αν και μάλλον δε χρειάζεται, από τη στιγμή που μάθεις σε ποιας χώρας το υπουργείο Εξωτερικών μπαινοβγαίνει με άνεση.

Για να ανακεφαλαιώσουμε λοιπόν, ας πούμε απλά πως το φημισμένο Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, φαίνεται πως είναι ένας τύπος με λάπτοπ κάπου στο Κόβεντρυ, ο οποίος λείπει από τη Συρία για 16 περίπου χρόνια, είναι εκπρόσωπος της συριακής αντιπολίτευσης και χρηματοδοτείται από την Ε.Ε. χωρίς να είναι καν ειδησεογραφικός οργανισμός. Πάμε παρακάτω.

Ποιος επικαλείται όμως το Παρατηρητήριο για να βγάζει ειδήσεις για τη Συρία; Η σύντομη απάντηση είναι, όλοι. Διεθνή μέσα ενημέρωσης όπως η Huffington Post, το CNN, το Vice και το Reuters.

...Ελληνικά ΜΜΕ, τα οποία ούτως ή άλλως όταν έχουν να κάνουν με διεθνή θέματα απλά μεταφράζουν άρθρα του εξωτερικού.

...Φασίστες

...Αλλά και μερικοί που δεν έχουν καμία δικαιολογία.

Είμαστε φιλορώσοι; Αγαπάμε Μπασάρ Αλ Άσαντ; Όχι, αλλά πριν αρχίσουν αυτές οι ερωτήσεις, ας αναρωτηθούμε όλοι, γιατί η κύρια πηγή ενημέρωσής μας γύρω από τον πόλεμο της Συρίας, είναι ένας υποστηρικτής της Αλ Κάιντα που ζει στο Κόβεντρυ και χρηματοδοτείται από την Ε.Ε.;

Πηγή: Σπασμένο παράθυρο