Για τις διαπραγματεύσεις Κιέβου – Λαϊκών Δημοκρατιών

Μολονότι οι Λαϊκές Δημοκρατίες έχουν δηλώσει τη διάθεσή τους να εξετάσουν την παραμονή τους στην Ουκρανία υπό προϋποθέσεις (καθεστώς αυτονομίας, τήρηση όρων συμφωνιών Μινσκ) και έχουν παρουσιάσει και σχετικές προτάσεις, το αντιδραστικό καθεστώς του Κιέβου δε μπαίνει καν στη διαδικασία να τις συζητήσει. Ο Βλαντιμίρ Γκρόισμαν, πρόεδρος του ουκρανικού κοινοβουλίου, δηλώνει πως θα συζητήσει τέτοιες προτάσεις μόνο με ‘νόμιμα εκλεγμένους’ αντιπροσώπους του Ντονμπάς. Το γεγονός ότι οι αρχές των ΛΔ έχουν εκλεγεί έπειτα από μαζικότατες εκλογές το Νοέμβρη καθόλου δεν απασχολεί ούτε το Κίεβο ούτε τους ιμπεριαλιστές πατρόνες του – κάτι που είναι ενδεικτικό και για τις διαθέσεις τους απέναντι στο λαό του Ντονμπάς.  

Είναι σαφές ότι το καθεστώς του Κιέβου δεν ενδιαφέρεται για καμία διαπραγμάτευση ή συμφωνία δίκαιης ειρήνης και απαιτεί την πλήρη παράδοση των Λαϊκών Δημοκρατιών, πιέζοντας για την έναρξη ενός νέου γύρου πολεμικών συγκρούσεων.

Η πολεμοχαρής αυτή διάθεση από την πλευρά του καθεστώτος είναι απόλυτα κατανοητή. Η σκληρότητα της λιτότητας που, πιστό στις επιταγές του ΔΝΤ, επιβάλει στον ουκρανικό λαό, σημαίνει ότι το χτίσιμο της κοινωνικής συμμαχίας του με μέρος των υποτελών τάξεων δε μπορεί να γίνει στο έδαφος ενός «κοινωνικού συμβολαίου» με κάποιες παραχωρήσεις προς τις τάξεις αυτές.  

Το καθεστώς χτίζει λοιπόν την κοινωνική του συμμαχία στη βάση του πιο χυδαίου εθνικισμού και ρατσισμού, μαζί φυσικά με τον απαραίτητο αντικομμουνισμό – και ένας πραγματικός ή κατασκευασμένος εξωτερικός εχθρός που «απειλεί το έθνος» είναι σε τέτοιες περιπτώσεις πάντα χρήσιμος.

Μεταφράσαμε και αναδημοσιεύουμε
α) το σχετικό σχολιασμό του Βίκτορ Σαπίνοφ, μέλους της Μποροτμπά και
β) σχετική χθεσινή δήλωση του επικεφαλής της ΛΔ Ντονιέτσκ, Αλεξάντρ Ζαχαρτσένκο.

α) Σχολιασμός του Βίκτορ Σαπίνοφ της Μποροτμπά για τις μονομερείς «διαπραγματεύσεις» του Κιέβου με το Ντονμπάς (συνέντευξη στον Ντμίτρι Ροντιόνοφ)

Ο πολιτικός αναλυτής Βίκτορ Σαπίνοφ επισημαίνει ότι το Κίεβο έχει επανειλημμένα αποδείξει ότι θέλει να διαπραγματευτεί μόνο με τους δικούς του όρους.

Βίκτορ Σαπίνοφ: Το Κίεβο διεξάγει μια «μονόπλευρη» διαπραγμάτευση, στηριζόμενο αποκλειστικά στις δυτικές κυβερνήσεις για να ασκήσουν πίεση στο Κρεμλίνο, και, με τη σειρά του, να ασκήσει πίεση στις Λαϊκές Δημοκρατίες για να δεχτούν την παράδοση. Δε συμβαίνει όμως κάτι τέτοιο, έτσι οι διαπραγματεύσεις βρίσκονται σε αδιέξοδο.

Αν κοιτάξουμε τις προτάσεις που υποβλήθηκαν στο Κίεβο από τις Λαϊκές Δημοκρατίες του Λουγκάνσκ και του Ντονιέτσκ, θα δούμε ότι περιέχουν τις μέγιστες πιθανές παραχωρήσεις. Κατ’ αρχάς, σε αντάλλαγμα για την ειρήνη, οι ΛΔ συμφώνησαν στην αυτοδιάλυσή τους και «την είσοδό τους στην Ουκρανία». Παρεμπιπτόντως, αυτό έρχεται σε άμεση αντίθεση με τη βούληση του λαού των περιφερειών του Ντονιέτσκ και του Λουγκάνσκ όπως αυτή εκφράστηκε στο δημοψήφισμα στις 11 Μάη του 2014.

Οι ΛΔ δε μπορούν να κάνουν μεγαλύτερες παραχωρήσεις. Αλλά και αυτό ακόμα το ανώτατο επίπεδο του συμβιβασμού δεν είναι αρκετό για να ικανοποιήσει το Κίεβο. Υπό αυτές τις συνθήκες, οι διαπραγματεύσεις δεν έχουν νόημα – μόνο η μία πλευρά θέλει να διαπραγματευτεί. Ωστόσο, η συνέχιση των μαχών δείχνει το αδιέξοδο της διαδικασίας του Μινσκ με πιο εύγλωττο τρόπο από ό,τι οι δηλώσεις των αξιωματούχων.

Free press: Η συμφωνία του Μινσκ έχει εξαντληθεί ή έχει ακόμα δυνατότητες;

Βίκτορ Σαπίνοφ: Για να είμαι ειλικρινής, δεν πίστευα στη συμφωνία του Μινσκ από την αρχή. Έχοντας ζήσει στις μη αναγνωρισμένες δημοκρατίες και γνωρίζοντας την κατάσταση στα εδάφη που ελέγχονται από το Κίεβο, απλώς αναρωτιέμαι: πώς θα μπορούσε να λειτουργήσει;

Για παράδειγμα, οι εκλογές για το ουκρανικό κοινοβούλιο. Προκύπτει ότι πρέπει να συμμετάσχουν σε ένα ουκρανικό κόμμα. Και ποιο κόμμα μπορεί άραγε να αντιπροσωπεύσει σε αυτή φάση τον πληθυσμό των ΛΔ; Εν μέρει το Κομμουνιστικό Κόμμα της Ουκρανίας. Αλλά μόνο εν μέρει, επειδή ακόμα και οι ίδιοι οι κομμουνιστές στο Ντονιέτσκ και το Λουγκάνσκ μιλούν για την ηγεσία του κόμματος στο Κίεβο και για τον Σιμονένκο με τον ίδιο περίπου τρόπο με τον οποίο μιλούν και για τον Γιατσένιουκ και τον Ποροσένκο.

Η Εκλογική Επιτροπή θα πρέπει επίσης να διαμορφωθεί σε μεγάλο βαθμό από τους εκπροσώπους των κομμάτων που εκπροσωπούνται στη Verkhovna Rada (σ.σ. ουκρανικό κοινοβούλιο). Μπορείτε να φανταστείτε τι αποτελέσματα θα βγάζουν οι εκπροσώποι του [Ριζοσπαστικού] κόμματος του Λιασκό στο Ντονμπάς; 146% για ‘μία χώρα’;

Ή ένα άλλο παράδειγμα: η ουκρανική νομοθεσία απαγορεύει την προπαγάνδα της κομμουνιστικής ιδεολογίας. Αλλά οι μισές πολιτοφυλακές των Λαϊκών Δημοκρατιών πολεμούν κάτω από την κόκκινη σημαία. Στο Ντονιέτσκ υπάρχουν πορτρέτα του Στάλιν στους δρόμους. Πώς θα συμβιβαστεί αυτό;

Ακόμη και η συμβιβαστική πρόταση των ΛΔ, ότι οι εισαγγελείς και οι δικαστές πρέπει να διορίζονται από το Κίεβο, είναι προβληματική. Αποτελεί προϋπόθεση για την καταστολή του ‘αυτονομισμού’ ή της ‘κομμουνιστικής προπαγάνδας’ – ο εισαγγελέας ‘ράβει’ την υπόθεση, ο δικαστής εκδίδει την απόφαση και επιβάλει την ποινή.

Μου φαίνεται ότι οι ‘αρχιτέκτονες’ της συμφωνίας του Μινσκ απλά δε μπήκαν στον κόπο να σκεφτούν τέτοια ‘μικροπράγματα’.

Free press: Τι θα ακολουθήσει; Ο Ζαχαρτσένκο υπαινίσσεται ότι εάν η Ουκρανία αποχωρήσει από το διάλογο με το Ντονμπάς και καθυστερήσει να απαντήσει, η πολιτοφυλακή θα πρέπει να καταλάβει τη Μαριούπολη και το Σλαβιάνσκ.

Βίκτορ Σαπίνοφ: Μέχρι στιγμής όλα πάνε σε αυτό το ρυθμό: ‘μια πρόκληση από την ουκρανική πλευρά – μια επιτυχής επίθεση της πολιτοφυλακής – ένας νέος γύρος διαπραγματεύσεων’. Από ό,τι φαίνεται, μπαίνουμε στον επόμενο γύρο.

(εδώ το πρωτότυπο, εδώ η αγγλική μετάφραση)

β) Τέλος, παραθέτουμε και τη σχετική χθεσινή δήλωση του Αλεξάντρ Ζαχαρτσένκο, επικεφαλής της ΛΔ Ντονιέτσκ:

«Για μένα, προσωπικά, το μέλλον της Λαϊκής Δημοκρατίας του Ντονιέτσκ είναι να γίνει ένα ελεύθερο και ανεξάρτητο κράτος, ισότιμο με την Ουκρανία. Και όλες οι διαδικασίες που λαμβάνουν χώρα εδώ θα πρέπει να ικανοποιούν το πνεύμα της ανεξαρτησίας… Οι φίλοι μας, οι συμπατριώτες μας αγωνίζονται για αυτό. Οι γυναίκες μας, τα παιδιά μας, οι γέροντές μας έχασαν τη ζωή τους για αυτό. Το αίμα που χύθηκε από τους συμπατριώτες μας για αυτό το σκοπό… μού είναι αδύνατο να το ξεχάσω. Δε εξετάζω καν το ενδεχόμενο να μπούμε σε συζητήσεις περί ‘αυτοανακηρυγμένων αυτόνομων περιοχών’ με την Ουκρανία. Σε ό,τι αφορά το είδος της σχέσης που θα πρέπει να οικοδομήσουμε με τις άλλες χώρες και με τη Ρωσική Ομοσπονδία, αυτό είναι στο χέρι του λαού μας. Η Ρωσία είναι ο φίλος μας, ο αδελφός μας, ο γείτονάς μας. Θα δούμε τι θα συμβεί στη συνέχεια. Αλλά δε θα συζητήσουμε για οποιαδήποτε αυτονομία με την Ουκρανία. Αυτή είναι η επιθυμία μου, αυτή είναι η ιδέα μου. Ο λαός τη στήριξε επιλέγοντας εμένα και δεν μπορώ να την εγκαταλείψω.»