Η χαμένη τιμή της νομιμότητας στις οθόνες

Το κείμενο αναδημοσιεύεται παρά τις διαφωνίες σε επί μέρους σημεία του, ως ένας ενδιαφέροντας προβληματισμός, που σε άλλα του σημεία συμπίπτει και με τα δικά μου συμπεράσματα.

Τα link είναι προσθήκη του fadomduck2.

___

Από τις απαρχές της κρίσης είχαμε τονίσει πως το περιεχόμενο της είναι πρωτίστως η αλλαγή ανάμεσα στις τάξεις και πως μόνο αδαείς ή πολιτικοί απατεώνες δεν καταλάβαιναν πως η επιβολή νέων σχέσεων εκμετάλλευσης, οι πολιτικές βίαιης υποτίμησης της αξίας της εργατικής δύναμης, το τσάκισμα των όποιων κοινωνικών δικαιωμάτων, αφενός αποτελούσαν τη μόνη αστική απάντηση στην κρίση, αφετέρου θα παρήγαγαν αντίστοιχες αλλαγές στο πολιτικό-νομικό εποικοδόμημα, στο ίδιο το κράτος. Σε αυτό το πλαίσιο κάθε παραβίαση από τη μεριά των αφεντάδων της αστικής νομιμότητας δε θα έπρεπε να ιδωθεί ως εκτροπή από κάποια εξιδανικευμένη δημοκρατία, αλλά ως στιγμή μετάβασης στη νέα νομιμότητα.

Αυτές οι παραδοχές δε σήμαιναν κι ούτε σημαίνουν πως μένουμε αδιάφοροι στις μετατοπίσεις στο εσωτερικό του κράτους, ούτε πως η πολιτική είναι η επανάληψη θεωρητικά ορθών θέσεων για την ταξικότητα του κράτους κτλ. Η παραδοχή όμως πως η κρίση επαναφέρει στο προσκήνιο όλες τις λησμονημένες εκκρεμότητες που η χυδαία ανάπτυξη είχε απωθήσει, πως η μετάβαση σε ένα κράτος έκτακτης ανάγκης είναι η πολιτική έκφραση του μονομερούς ταξικού πολέμου που λαμβάνει χώρα στην κοινωνία των ιδιωτών, είναι το απαραίτητο εργαλείο για να αντιληφθούμε την πραγματικότητα πέρα από βλακώδεις ωραιοποιήσεις ή δισταγμούς δειλών. Αυτές οι επώδυνες συνειδητοποιήσεις είναι η αναγκαία συνθήκη για κάθε σοβαρή θεωρητική και πρακτική κριτική του καπιταλισμού από τη σκοπιά των καταπιεσμένων και δίχως αυτές, όλα τα υπόλοιπα είναι από ανέξοδες επαναστατικές ρητορικές, μέχρι συνειδητές παραλλαγές της κυρίαρχης ιδεολογίας.

Γιατί τα (ξανα)λέμε όλα αυτά; Επειδή καθώς διανύουμε την 13^η μέρα κινητοποιήσεων στην Ερτ, βλέπουμε να αναδύονται αυτούσια (και δυστυχώς προς το παρόν κυρίαρχα) όλα τα ιδεολογικά σχήματα της προηγούμενης περιόδου που συσκοτίζουν την πραγματικότητα κι αποτελούν συνταγή αποτυχίας: «η κυβέρνηση είναι αδύναμη κι απομονωμένη, όλος ο λαός είναι μαζί μας, είμαστε οι νόμιμοι υπερασπιστές της νομιμότητας» κτλ, συμπληρωμένα από μια αβάσταχτη εξιδανίκευση της Ερτ που από ιδεολογικός μηχανισμός του κράτους (τι να κάνουμε αυτό είναι) παρουσιάζεται περίπου ως φορέας αντίστασης στην καπιταλιστική βαρβαρότητα. Εμείς δε θεωρούμε πως για να δοθεί με σοβαρότητα η μάχη ενάντια στους βοναπαρτισμούς της κυβέρνησης πρέπει η Ερτ να εμφανιστεί ως κάτι που δεν ήταν ποτέ. Ούτε θεωρούμε πως η δημοκρατία (;) επλήγη όταν έπεσε το “μαύρο στους δέκτες” και επομένως αυτό που αντιστοιχεί είναι μια αφηρημένη υπεράσπιση της δημοκρατικής ομαλότητας. Η απονέκρωση του κοινοβουλίου, οι επιστρατεύσεις, οι πράξεις νομοθετικού περιεχομένου, αυτή η αποθέωση της εκτελεστικής εξουσίας δεν είναι πληγές της -αστικής- δημοκρατίας; Η ενίσχυση, ιδεολογική και πολιτική, της  αστυνομίας, ο Ξένιος Δίας και τα στρατόπεδα συγκέντρωσης,  η πριμοδότηση των ναζιστών, η όσμωση αναμεταξύ τους, οι επιθέσεις στα αναρχικά στέκια και σε αντιφασίστες, η εμφανής μονομέρεια της κρατικής νομιμότητας, η παράνομη κράτηση του Κώστα Σακκά δεν πλήγωσαν τη “δημοκρατία”; Μάλλον τόσες  πληγές συνθέτουν μια νέα εκδοχή αστικής δημοκρατίας που μονιμοποιεί κι άρα νομιμοποιεί την έκτακτη ανάγκη. Με αυτή την έννοια  ο αγώνας στην Ερτ δεν έχει καμία προοπτική επιτυχίας ή νίκης όσο δεν εντάσσεται στο γενικότερο πλαίσιο και παραμένει αυτοαναφορικός.

Επί τρία χρόνια το παρόν της κρίσης έχει δείξει πως η πραγματικότητα είναι πολύ πιο αντιφατική από τέτοιες υπεραπλουστεύσεις. Οι ταξικοί αγώνες της περιόδου ανεξάρτητα από τη μαζικότητα ή τη μαχητικότητά τους δεν κατάφεραν να εμποδίσουν την οικοδόμηση ενός κράτους έκτακτης ανάγκης. 

Δεν ισχυριζόμαστε πως όλα έχουν κριθεί ήδη, αλλά επιτέλους όπως ο Παπαδήμος και η κυβέρνησή του δεν επιβλήθηκε από το «λαϊκό κίνημα», έτσι κι ο αυταρχισμός της ακροδεξιάς κλίκας Σαμαρά δεν είναι απόρροια του φόβου των αστών, αλλά ένα συνειδητό σχέδιο ανασύστασης του πολιτικού συστήματος στη βάση του νόμου και της τάξης το οποίο ήδη προσπαθεί να  παράξει και να οργανώσει ένα νέο μπλοκ εξουσίας. Φυσικά όσο η οικονομική και κοινωνική πραγματικότητα παραμένει βαθιά ασταθής, τόσο η πολιτική κρίση θα είναι παρούσα, αλλά αυτό δε θα κρατήσει αιώνια και κάθε αγώνας που δε λαμβάνει υπόψη του ως δεδομένη τη νέα νομιμότητα, θα τρώει τα μούτρα του κι οι φορείς του θα κλαίγονται για τη χαμένη τιμή της αστικής δημοκρατίας.

Η αποχώρηση της Δημαρ από την κυβέρνηση ανεξάρτητα από το αν σχετίζεται με την πολιτική επιβίωση των αριστεροαστών, απηχεί υπαρκτές ενδοαστικές διαφορές, οι οποίες όμως δε σηματοδοτούν ανοιχτή ρήξη με το κυβερνητικό στρατόπεδο εξ ου και η ad hoc στήριξη. Ουσιαστικά οι κουβέληδες αντιλήφθηκαν πως η συνεχής υποστήριξη στο κράτος έκτακτης ανάγκης (ΚΕΑ) θα οδηγούσε στον πολιτικό τους θάνατο, αφού ούτε η αστική τάξη έχει κάποια ανάγκη τις ευαισθησίες τους, ούτε φυσικά οι καταπιεσμένοι θα αναζητήσουν στη χορτάτη αριστερά τον πολιτικό τους ηγεμόνα. Η ψοφοειδής αυτή  «αριστερά της ευθύνης» προσέφερε πολύτιμες υπηρεσίες ένα χρόνο τώρα συμπληρώνοντας τις ακροδεξιές κραυγές των σαμαρικών και τις ιαχές των νεοφιλελεύθερων με ηθικίστικα κλαψουρίσματα. Κατά τη γνώμη μας η τύχη της Δημαρ θα εξαρτηθεί και από την ολοκλήρωση της μετατροπής του Συριζα σε συστημικό διαχειριστή, αλλά σε κάθε περίπτωση, δε θα πρέπει να αποκλείεται εκ νέου σύμπραξη με τη ΝΔ. Το απομεινάρι του Πασόκ δεν έχει άλλη επιλογή από αυτή που έκανε. Ίσως αυτή είναι η τραγωδία του «ανύπαρκτου κέντρου»: δεν υπάρχει χώρος για αυτό σε ένα ΚΕΑ, αλλά ούτε η στήριξη, ούτε η καταγγελία  του εξασφαλίζουν την πολιτική ύπαρξη.

Όσο για τη στάση του Σύριζα που τα στελέχη του δεν «ήξεραν» να διαβάσουν μια απόφαση του Στε και ακόμα ζητούν την εφαρμογή της νομιμότητας (=των απολύσεων), που μετατόπισαν το κλείσιμο της Ερτ από το επίδικο της συντριβής της κυβέρνησης στην υπεράσπιση της αστικής δημοκρατίας (ενός ΚΕΑ), θα επαναλάβουμε όπως και πέρυσι το Μάη πως δεν υπάρχει χώρος στο σήμερα για σοσιαλδημοκρατία και λοιπούς πασοκισμούς. 

 Κι αλήθεια πού ακριβώς καταγγέλλει ο Σύριζα την εκτροπή Σαμαρά; 

Στο Στε που πάντα-αλλά και με τις αποφάσεις του για την Ερτ αποτελεί το νομικό εγγυητή της επικαιροποιημένης αστικής νομιμότητας, της κατάστασης εξαίρεσης; 

Μήπως στην ΕΕ ή στην Commission που εκτός από το ότι στήριξαν την κυβέρνηση και τώρα είναι οι θεσμικοί εκφραστές της μετάβασης σε ένα νέο αυταρχικό εποικοδόμημα; 

Ή μήπως στον Ομπάμα των παρακολουθήσεων και των μη επανδρωμένων δολοφονικών πτήσεων; 

Η νέα νομιμότητα είναι η πολιτική-νομική κι ιδεολογική έκφραση της νέας μορφής καπιταλιστικής συσσώρευσης που θεωρητικά θα πραγματοποιηθεί στα συντρίμμια των πολιτικών και κοινωνικών δικαιωμάτων του προλεταριάτου κι ευρύτερα της κοινωνίας. Δεν μπορεί να υπάρξει ως συστημική εναλλακτική καμία άλλη στο παρόν μας.

Για να τελειώνουμε: η αστική νομιμότητα, όπως και το κράτος ανεξάρτητα από τις εσωτερικές διαφοροποιήσεις τους (διαφοροποιήσεις που εκμηδενίζονται στην κρίση) είναι πάντοτε η νομική και πολιτική έκφραση της αστικής κυριαρχίας και του συμφέροντος του κεφαλαίου. Στην κρίση αυτό ειπώνεται ρητά και είναι αυτή η ωμότητα του χυδαίου αστικού συμφέροντος που θρυμματίζει την απατηλή όψη του Νόμου ως καθολικότητα και τότε η νομιμότητα εκπίπτει από το ψευδή της θρόνο κι αναδύεται στο πραγματικό της περιεχόμενο που είναι η ικανότητα επιβολής του αστικού συμφέροντος-δικαιώματος στην εκμετάλλευση και τίποτε άλλο.

Κι αν την εποχή της ανάπτυξης είναι δύσκολο αυτό να συλληφθεί εμπειρικά, στις μέρες μας όποιος βροντοφωνάζει για τη νομιμότητα, όχι απλά συσκοτίζει συνειδητά αυτό που συμβαίνει, αλλά ταυτόχρονα καταδικάζει εκ των προτέρων κάθε σοβαρή απόπειρα ανατροπής αυτής της νομιμότητας. Μετά από το τελεσίγραφο Στουρνάρα προς τους εργαζόμενους της Ερτ, ακούγονται ήδη οι κραυγές του καθεστωτικού συρφετού για την επιβολή της νομιμότητας, και η υπεράσπιση και οργάνωση της αντιπαράθεσης μάλλον θα είναι εγκληματικό να αφεθεί στις δυνάμεις που επιθυμούν να εμφανίζονται ως οι πιο νομοταγείς.

Πηγή: Avangarde 2009