Καλωσήλθατε στον Fadomduck2

To παρόν ιστολόγιο αποτελεί φυσική συνέχεια του Fadomduck στο οποίο θα βρείτε συλλογές κειμένων, παραπομπές σε ηλεκτρονικές διευθήνσεις με πολιτικά βιβλία και μουσική, καθώς και μια αρκετά μεγάλη συλλογή με αφίσσες από την Σοβιετική Ενωση (μέχρι και το 1956). Αρχείο με τα άρθρα του Fadomduck #1 θα βρείτε εδώ. O Fadomduck2 όπως και ο προκάτοχος του δηλώνει πως αν και ντρέπεται να κρύψει τις συμπάθειες του, δεν εκπροσωπεί καμμία συλλoγικότητα, παρά μόνο τον εαυτό του. Μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί του στο alepotrypa200@gmail.com

Σάββατο 15 Φεβρουαρίου 2020

ΥΒΡΙΔΙΚΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ: Τα βασικά γνωρίσματά του και οι κύριες απειλές


Στο παρόν σημείωμα επιχειρείται μια συνοπτική παρουσίαση της έννοιας του «υβριδικού πολέμου», των βασικών γνωρισμάτων του και των τακτικών που χρησιμοποιούνται στις υβριδικές συγκρούσεις, καθώς και των κύριων υβριδικών απειλών. Η έκθεση των παραπάνω είναι συνοπτική, στη βάση αντιπροσωπευτικών δειγμάτων της διεθνούς σχετικής βιβλιογραφίας. Σε επιχειρησιακό επίπεδο, η χρήση «υβριδικών μέσων» προφανώς έχει πολύ πιο σύνθετες διαστάσεις.

Ως «υβριδικός πόλεμος» (hybrid warfare) θεωρείται μια στρατιωτική στρατηγική που συνδυάζει στοιχεία συμβατικών πολεμικών επιχειρήσεων, μη συμβατικού πολέμου και κυβερνοπολέμου. Με τον όρο αυτόν περιγράφονται, επίσης, οι ευέλικτες και πολύπλοκες δυναμικές της μάχης, που απαιτούν μια εξαιρετικά προσαρμόσιμη και ευέλικτη απάντηση.

Υπάρχει μια ποικιλία όρων που χρησιμοποιούνται για να περιγράψουν τον υβριδικό πόλεμο: Υβριδικός πόλεμος (hybrid warfare), υβριδική απειλή (hybrid threat), μη γραμμικός πόλεμος (non-linear war) ή μη παραδοσιακός πόλεμος (non-traditional war).

Η ουσία της συζήτησης που διεξάγεται την τελευταία δεκαετία στους κόλπους του ΝΑΤΟ και ευρύτερα είναι ότι οι σύγχρονοι αντίπαλοι κάνουν χρήση των συμβατικών / αντισυμβατικών, τακτικών / ακανόνιστων, απροκάλυπτων / συγκεκαλυμμένων μέσων και αξιοποιούν όλες τις διαστάσεις του πολέμου για την εξουδετέρωση της ΝΑΤΟικής υπεροχής στη συμβατική μορφή πολέμου. Δηλαδή, οι υβριδικές απειλές αφορούν όλο το φάσμα του σύγχρονου πολέμου και δεν περιορίζονται μόνο στη χρήση συμβατικών πολεμικών μέσων στο πεδίο των πολεμικών συγκρούσεων. Στην πράξη, κάθε απειλή είναι δυνητικά υβριδική, εφόσον δεν εξαντλείται σε μια μοναδική μορφή ή διάσταση πολεμικής τακτικής, περιλαμβάνοντας και το στοιχείο της «ασύμμετρης απειλής», π.χ. με συνδυασμό προσβολής μη στρατιωτικών στόχων, πληροφοριακό πόλεμο, κυβερνοεπιθέσεις σε βασικές υποδομές και τα επικοινωνιακά συστήματα του αντιπάλου, "τρομοκρατικά" χτυπήματα, ανταρτοπόλεμο εντός κατοικημένων περιοχών κ.λπ.


Ο όρος «υβριδικός» αναφέρεται στη δομή - οργάνωση των συγκρούσεων, στα μέσα που χρησιμοποιούνται και στον καινοτόμο τρόπο χρησιμοποίησής τους. Σε ό,τι αφορά την οργάνωση, οι υβριδικοί δρώντες μπορεί να συνδυάζουν μια ιεραρχημένη πολιτική δομή με αποκεντρωμένους πυρήνες και δικτυωμένες τακτικές μονάδες. Τα μέσα τους θα είναι υβριδικά τόσο στο είδος όσο και στην εφαρμογή τους. Σε τέτοιου είδους επιχειρήσεις, οι υβριδικοί δρώντες θα επιδιώξουν την εκμετάλλευση σύγχρονων στρατιωτικών δυνατοτήτων, όπως κρυπτογραφημένα συστήματα διοικήσεως και ελέγχου, φορητά αντιαεροπορικά συστήματα κ.ά. Επιπλέον, είναι πιθανό να εφαρμόσουν παρατεταμένο ανταρτοπόλεμο με ενέδρες, αυτοσχέδιους εκρηκτικούς μηχανισμούς και δολοφονίες. Ακόμα, μπορεί να χρησιμοποιηθούν και μέσα υψηλής τεχνολογίας, όπως όπλα εναντίον δορυφόρων, "τρομοκρατία" και κυβερνοπόλεμος εναντίον οικονομικών στόχων.

Σύμφωνα με ορισμένους αναλυτές, ο υβριδικός πόλεμος αποτελεί έναν συνδυασμό των αντάρτικων τακτικών με τη συμβατική αποτρεπτική ισχύ. Ετσι, μπορούμε να προσδιορίσουμε καλύτερα την ιδέα του υβριδικού πολέμου ως μια στρατηγική που συνδυάζει μη συμβατικές τακτικές πολέμου με τις συμβατικές στρατιωτικές επιχειρήσεις αποτροπής. Οπως εξηγείται, η έννοια αυτή ενσωματώνει την ιδέα ότι ένας στόχος πίσω από τη χρήση του αποκαλούμενου «υβριδικού πολέμου» είναι η προσπάθεια αποτροπής μιας ανεπιθύμητης αντίδρασης από την πλευρά του στόχου και/ή από τους συμμάχους του.

Σε τελική ανάλυση, ως υβριδικός πόλεμος μπορεί να κατανοηθεί η σύνθεση συμβατικών και μη συμβατικών πολεμικών μεθόδων σε όλο το φάσμα της σύγκρουσης. Με αυτόν τον τρόπο προσδιορίζεται ο όρος «υβριδικός πόλεμος» στην έκθεση της υπηρεσίας του αμερικανικού Κογκρέσου που ελέγχει τη διαχείριση του δημόσιου χρήματος (US Government Accountability Office - USGAO) του 2010. Ετσι, ως «υβριδικές» μπορούν να θεωρηθούν οι συγκρούσεις στις οποίες συνυπάρχουν οι δύο βασικές μορφές σύρραξης (συμβατικός και μη συμβατικός πόλεμος), παράλληλα με την εμφάνιση και άλλων μορφών (εμπλοκή μη κρατικών δρώντων, ασύμμετρες απειλές, "τρομοκρατία", πληροφοριακός πόλεμος, κυβερνοπόλεμος).

Αντίστοιχος, εξάλλου, είναι και ο προσδιορισμός του ΝΑΤΟ, που αναφέρει ως «υβριδική απειλή» την προερχόμενη από υπάρχοντα ή μελλοντικό αντίπαλο (κρατικό, μη κρατικό, "τρομοκράτες"), με τη δυνατότητα επίδειξης ή ταυτόχρονης χρήσης συμβατικών και μη συμβατικών μεθόδων για την επίτευξη των στόχων του.

Αξίζει να σημειωθεί ότι αρκετοί στρατιωτικοί αναλυτές υποστηρίζουν ότι το σύγχρονο μοντέλο πολέμων διαφέρει μόνο ως προς τα επιμέρους χαρακτηριστικά από το προηγούμενο, τονίζοντας ότι οι περισσότερες, αν όχι όλες οι συγκρούσεις στην Ιστορία της ανθρωπότητας έχουν οριστεί από τη χρήση των ασυμμετριών που εκμεταλλεύονται τις αδυναμίες του αντιπάλου, οδηγώντας έτσι σε πολύπλοκες καταστάσεις που συνεπάγονται τακτικές ή παράτυπες και συμβατικές ή αντισυμβατικές τακτικές. Υπό την έννοια αυτή, υποστηρίζεται ότι η ένταξη του «κυβερνοπολέμου» στη λίστα των μέσων που αξιοποιούνται στις σύγχρονες συγκρούσεις, δεν έχει αλλάξει ριζικά τη φύση του πολέμου, αλλά απλώς έχει διευρύνει τη χρήση του σε μια νέα διάσταση.

Αντίθετα, το Κέντρο Ανάπτυξης Δόγματος του υπουργείου Αμυνας του Ηνωμένου Βασιλείου υποστήριζε ήδη από το 2010 ότι οι μελλοντικές συγκρούσεις θα είναι όλο και περισσότερο υβριδικού χαρακτήρα. Σύμφωνα με την ανάλυσή του, ο χαρακτήρας αυτός δεν αφορά τον ανταρτοπόλεμο ή τις επιχειρήσεις αποσταθεροποίησης, αλλά μια θεμελιώδη αλλαγή στην αντίληψη των αντιπάλων, οι οποίοι πλέον σκοπεύουν στην εκμετάλλευση των αδυναμιών του αντιπάλου, χρησιμοποιώντας μια ευρεία ποικιλία ασύμμετρων μεθόδων. Αυτού του είδους οι συγκρούσεις θα υπερβαίνουν τη συμβατική αντίληψη περί συμβατικών και ασύμμετρων δραστηριοτήτων. Σε αυτήν τη βάση, υποστηρίζει ότι η έννοια της σύγκρουσης έχει αλλάξει και αντίστοιχα θα πρέπει να αλλάξει η προσέγγιση του υπουργείου Αμυνας και να υπάρξει μεγαλύτερη θεσμική ευκαμψία για την επιτυχή αντιμετώπιση αυτών των απειλών.

Ως χαρακτηριστικά του ιδανικού στόχου, έναντι του οποίου ο επιτιθέμενος θα μπορούσε να διεξαγάγει υβριδικό πόλεμο, προσδιορίζονται τα εξής:
  • είναι στρατιωτικά ασθενέστερος,
  • υπάρχουν στο εσωτερικό του εθνοτικές ομάδες που ασκούν πίεση στην πολιτική ηγεσία,
  • υπάρχουν εθνικοί ή γλωσσικοί δεσμοί με το επιτιθέμενο κράτος, που του δίνουν τη δυνατότητα να αναμειχθεί στα εσωτερικά του κράτους - στόχου.
Πάντως, σημειώνεται ότι στις σχετικές μελέτες τονίζεται ως χαρακτηριστικό των υβριδικών συγκρούσεων ότι η υπεροχή σε συμβατική ισχύ του ισχυρού έναντι του αδυνάτου δεν του εξασφαλίζει τη νίκη.


Δημήτρης ΚΟΙΛΑΚΟΣ
Συμβασιούχος διδάσκων Πανεπιστημίου Δυτ. Αθήνας

17 σχόλια:

  1. -Σαν να λέμε δηλαδή, πως εκεί στο ΝΑΤΟ, μόλις τώρα κατάλαβαν πως έχασαν στο Βιετνάμ;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Δεν νομίζω, απλά παίζει τώρα να αρχίζουν να καταλαβαίνουν ότι όλα αυτά θα τους χρειαστούν...
      Σε γενικές γραμμές νομίζω ότι τα καπιταλιστικά κράτη είναι αρκετά περιορισμένα όσον αφορά στο πώς και αν μπορούν να διεξάγουν υβριδικό πόλεμο, αφού δεν μπορούν για κανένα λόγο να εμπιστευτούν την πρωτοβουλία των κινήσεων σε έναν αποκεντρωμένο φορέα, ειδικά σε περίπτωση που η αστική εξουσία και προπαγάνδα - χειραγώγηση εξασθενούν. Από την άλλη βέβαια έχουν τα μέσα και την τεχνογνωσία...

      Πάβελ

      Διαγραφή
    2. @Πάβελ:
      Το πρωτο μου σχόλιο, είχε μια μεγάλη δόση χιούμορ είναι η αλήθεια.
      Τον ψυχρό πόλεμο οι ευρωατλαντιστές τον κέρδισαν πολεμόντας σε όλα τα επίπεδα.
      Διπλωματία-οικονομία-στρατιωτική πίεση (εκεί βέβαια ηττήθηκαν κατα κράτος, σχεδόν όπου χρειάστηκε), διπλωματία, προπαγάνδα, κουλτούρα.
      Το ζήτημα τους είναι πως το συζητάνε ανοιχτά γιατί μετά από πολλά χρόνια, δεν παίζουν πια μπάλα μόνοι τους σε αυτό το επίπεδο.
      Το Συριακό πεδίο μάχης ειδικά, είναι πιστεύω διδακτικότατο επ'αυτού.

      Διαγραφή
    3. Σωστός, στη Συρία τους έβαλαν τα γυαλιά... Όχι τίποτα άλλο, αλλά μετά από τόσα χρόνια που έπαιζαν μόνοι τους μπάλα, οι αντίπαλοι τους απλά είχαν μάθει την τακτική απέξω.

      Πάβελ

      Διαγραφή
  2. Θα διαφωνήσω με τον Πάβελ.Τώρα που στο κοινωνικό επίπεδο οι ιμπεριαλιστές παίζουν μπαλα άνετα έχουν εξελίξει τον υβριδικό πόλεμο δημιουργόντας πια και μαζικά κινήματα αλλά και αντάρτικα με όρους αλλα και μορφές που το έκανε το σοσιαλιστικο στρατόπεδο παλαιοτερα.Αναριθμητα παραδείγματα.Στην ουκρανια πρωτη φσση με πορτοκαλι διαδηλωτες μετα με ναζι κινημα μαινταν.Στην Σερβια η Οτπορ που το επαιζαν ειρηνιστες φοιτητες.Στο Χονκ κονγκ ή την Βενεζουελα το παιζουν στυλ μπαχαλου με μολοτωφ κλπ.Στην Συρια οι νατοικοι τζιχαντιστες το παιζουν ανταρτες στυλ 70s.Υπαρχουν και άλλα απλως σταματαω εδω να μην κουραζω.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Αναφέρθηκα περισσότερο σε κατάσταση όπου "η αστική εξουσία και προπαγάνδα - χειραγώγηση εξασθενούν".
      Αυτό βασικά λόγο του ότι όλοι αυτοί που ανέφερες ήταν και είναι μαριονέτες του ιμπεριαλισμού, και καμία σχέση δεν έχουν με τις μάζες και την συνειδητή δράση και αυτενέργεια τους. Άμα τους κόψεις το χέρι που τους κρατάει το σπάγκο, τέλος!

      Πάβελ

      Διαγραφή
    2. @Πάβελ:
      Οι τελευταίες 3 δεκαετίες ήταν κατατοπιστικότατες για το πως οι μαριονέτες του ιμπεριαλισμού μπορούν να μοστραριστούν μέχρι και ως επαναστατικά κινήματα, με όλα όσα αυτό συνεπάγεται.
      Και είναι πολλά αυτά τα ρημάδια...

      Εκτός από την ΟΠΤΟΡ ή την Ουκρανία π.χ., το πιο πετυχημένο παράδειγμα είναι το PKK, που πλασαρίστηκε (και πολύ πετυχημένα) σαν "πείραμα αναρχικής (κιόλας!) αυτοδιαχείρησης".
      Και ξαφνικά βλέπαμε κόσμο από τον αναρχικό χώρο και την εξωκοινοβουλευτική αριστερά στην Ευρώπη να πολεμάει εθελοντικά εκεί, στην ουσία ως proxy army του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού, δίπλα-δίπλα με τους πεζονάυτες...

      Διαγραφή
    3. Δεν εχεις άδικο για την καταντια του PKK.Νομίζω ομως οτι δεν ανήκει στην κατηγορία των εξ αρχής μαριονετων οπως ευστοχα το έθεσε ο Παβελ.Το PKK στην αρχη αντιμετωπιζε την εθνικη αυτοδιαθεση των κουρδων ως αποτελεσμα της επαναστατικης κινησης των λαων της Τουρκίας.Σταδιακα εγινε εθνικιστικο αφου ,κόντρα στους τουρκους και σε συνεργασια και με τον διαολο πηγε να φτιαξει κουρδικο κρατος.Ετσι σαλιαρισε με την Κυπ ,τωρα με τους Αμερικανους κ αυριο με όποιον του κατσει .

      Διαγραφή
    4. @Λώλος Δροσινός:
      To PKK πράγματι ξεκίνησε σαν εθνικοαπελευθερωτικό κίνημα και μάλιστα κομμουνιστικής ιδεολογίας.
      Το ανάφερα για την ευκολία με την οποία 30 περίπου χρόνια ΜΕΤΑ την εθνικιστική του στροφή, και τουλάχιστον μια δεκαετία ΜΕΤΑ την εν όπλοις αδερφοσύνη του με τους αμερικάνους, παρουσιάστηκε πανεύκολα σαν περίπου "αναρχικό" (κιόλας!) ένοπλο κίνημα, και μάλιστα με τόση επιτυχία που προσέλκυσε μέχρι και εθελοντές με αυτήν του την υποτιθέμενη ιδιότητα.

      Μιλάμε για το αποκορύγωμα της εικονικής πραγματικότητας, για την οποία το πιο εντυπωσιακό είναι πως πέρασε μέχρι και στην Ελλάδα, όπου τα ακροδεξιά και ΚΥΠατζήδικα κολλητηλίκια του ΡΚΚ, είναι πασίγνωστα εδώ και δεκαετίες...

      Διαγραφή
    5. Αυτό είναι πραγματικά τραγικό, κυρίως γιατί μιλάμε ότι πήγαν να πολεμήσουν στη Ροτζάβα άτομα που πραγματικά πιστεύανε ότι υπηρετούσαν την επανάσταση, την απελευθέρωση κλπ.
      Σίγουρα πάντως από τότε που οι ιμπεριαλιστές παίζουν χωρίς αντίπαλο, δεν έχουν επαναπαυτεί στις δάφνες τους, και συνεχίζουν να καλυτερεύουν την τακτική της ενσωμάτωσης - χειραγώγησης.
      Οι εσωτερικές αντιφάσεις του συστήματος βέβαια, είναι πολύ πιο ισχυρές και από το καλύτερο σχέδιο, διαβρώνουν και την πιο άρτια οργανωτική δομή, και αυτό φαίνεται κάθε μέρα όλο και πιο καθαρά...

      Πάβελ

      Διαγραφή
  3. Είναι τα καταστροφικά αποτελέσματα της Ολοκλήρωσης ανατροπής του Σοσιαλισμού στην ΕΣΣΔ πριν απο 30 χρόνια Με αφετηρία το 20ο συνέδριο τον Φλεβάρη του 1956 που με την ΣΤΑΔΙΑΚΗ εφαρμογή νόμων του Καπιταλισμού Συνειδητά μετέτρεψαν το κόμμα των Μπολσεβίκων σε όχημα της οπορτουνιστικής αντεπανάστασης καταστρέφοντας τα πάντα. Φέρνοντας σήμερα τον Καπιταλισμό κυρίαρχο παγκόσμια μαζί με τους Αμερικάνους που ηγήθηκαν στον Αντικομουνιστικό αγώνα. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Τα σέβη μου TRASH. Ελπίζω να είσαι καλά και να πέρασες ωραία το Σαββατοκύριακο. Καλό βράδυ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Απλά και μόνο για την ιστορία να αναφέρω ότι όταν ο Φιντέλ με τους υπόλοιπους συντρόφους χτύπησαν την 26 Ιούλη του 1953 στην Μονκάδα την Αστική στρατιωτική δικτατορία του Μπατίστα το ..Κ.Κ τους καταδίκασε για ...τυχοδιώκτες..... Το ίδιο έγινε και με τον ΤΣΕ στην Βολιβία το 1967. ....τυχοδιώκτης.... και αυτός απο το ...Κ.Κ με τον Μάριο Μόνχε που όταν ρωτήθηκε μετά απο χρόνια δήλωσε πως ήταν ...σωστή η γραμμή... ΣΩΣΤΟΣ.... ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. @ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ:
      Παρότι εντελώς εκτός θεματος το σχόλιο σου, θα επισημάνω πως για την Βολιβία ειδικά, ήταν το ΚΚ Βολιβίας που δικαιώθηκε εκ των πραγμάτων για τις θέσεις του τότε.
      Αν ο Γκεβάρα τους άκουγε, θα ζούσε για να προσφέρει στο κίνημα, για αρκετά χρόνια ακόμη.

      Και δεν μπαίνω καν στο ζουμί εδώ, που είναι η γκεβαρική θεωρεία των "επαναστατικών πυρήνων", η οποία συνοψίζεται στο θεώρημα που λέει πως ο ένοπλος αγώνας δεν είναι κατάληξη ενός μαζικού κινήματος, αλλά μέσο για την δημιουργία ενός μαζικού κινήματος, βάζοντας ουσιαστικά το κάρο μπροστά από τα βόδια...

      Διαγραφή
    2. Δεν θα συμφωνήσω πως δικαιώθηκε το ...Κ.Κ απο την στιγμή που όχι μόνο δεν βοηθήθηκε αλλα σαμποταρίστηκε κιόλας. Θα ήταν λάθος πάντα κατα τη γνώμη μου αν το επιχειρούσε σε συνθήκες ....αστικής δημοκρατίας.... Η εφαρμογή αυτής της σκέψης είναι για Δικτατορία η για πόλεμο. Την καλημέρα μου. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ

      Διαγραφή
    3. @ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ:
      Πάλι ξεστρτάτησε εντελώς η κουβέντα, αλλά μια και κάποια πράγματα δεν μπορεί να μένουν έτσι, θα απαντήσω για μια τελευταία φορά.
      Το ζήτημα του ένοπλου αγώνα λοιπόν, δεν έχει κάνει με την μορφή της αστικής εξουσίας, αλλά με τις διαθέσεις και την δυναμική του ίδιου του μαζικού κινήματος.
      Ούτε εμείς βγήκαμε στα βουνά μεταξύ '67-'74 εξάλλου...

      Διαγραφή
    4. Με συγχωρείς για το εκτός θέματος έχεις δίκιο. Το γνωρίζω για το 67 74. Καλό βράδυ. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ

      Διαγραφή

Tα σχόλια στο μπλοκ πρέπει να συνοδεύονται από ένα ψευδώνυμο, ενσωματωμένο στην αρχή ή το τέλος του κειμένου, άν δεν υπάρχει εγγραφή στον blogger ή άλλη διαδυκτιακή υπηρεσία (βλέπε όροι σχολιασμού στο πάνω μέρος της σελίδας).
Ανώνυμα και υβριστικά σχόλια μπορούν να διαγράφονται χωρίς άλλη προειδοποίηση.