Koncert me këngë të zgjedhura nga Festivali Folklorik Kombëtar Gjirokastër 1983, me rastin e ditëlindjes të Enver Hoxhës.
Pallati i sportit Partizani.(Tiranë 16/10/1983)
Tα σχόλια στο μπλοκ πρέπει να συνοδεύονται από ένα ψευδώνυμο, ενσωματωμένο στην αρχή ή το τέλος του κειμένου, άν δεν υπάρχει εγγραφή στον blogger ή άλλη διαδυκτιακή υπηρεσία (βλέπε όροι σχολιασμού στο πάνω μέρος της σελίδας).
Ανώνυμα και υβριστικά σχόλια μπορούν να διαγράφονται χωρίς άλλη προειδοποίηση.
Και μια και διάλεξες «το Ενβέρι» ―εγώ το θυμάμαι πάντως «ο Ενβέρης»―, άντε να δούμε και τους «αισθητικούς προβληματισμούς» του για την Μαρινέλλα και την σχέση της με την αρχαία ελληνική τέχνη (Ενβέρ Χότζα, Δύο φίλοι λαοί, Τίρανα 1985, σελ. 262–263, καταγραφή της 16/8/1977):
ΑπάντησηΔιαγραφήΔεν ήτανε σωστό να μην ευχαριστηθούμε εμείς απ’ αυτό το φολκλόρ που μας παρουσίασε το συγκρότημα «Μαρινέλλα».
Μπορούμε να πούμε ότι η ελληνική ορχήστρα της Μαρινέλλας που έδωσε παραστάσεις στη χώρα μας, έγινε θερμά δεχτή, λόγω του ότι τα τραγούδια και οι χοροί της ήταν μελωδικοί, περιείχαν τον πόνο, την αγάπη και τις ελπίδες του ελληνικού λαού. Κατά τη γνώμη μου, απ’ όσο εγώ γνωρίζω την ελληνική τέχνη μέσα από τα διαβάσματα και τους πίνακες, η ερμηνεία των τραγουδιών ήταν πολύ ωραία, κατά πρώτο λόγο από την ίδια τη Μαρινέλλα, η κυριότερη καλλιτέχνιδα, που με τα τραγούδια, τη μιμική και με τις χειρονομίες της έμοιαζε με τις χορωδίες και τους χορευτές της αρχαίας εποχής, εκδηλούμενα με τέχνη στα δράματα του Αισχύλου, του Αριστοφάνη και των άλλων μεγάλων ελλήνων συγγραφέων, που παίζονταν στο αμφιθέατρο των Δελφών της Δωδώνης, στο Πάνθεον της Αθήνας και όπου αλλού. Στην πλαστική τους, οι επιδέξιες κινήσεις των δαχτύλων και των χεριών αυτής της ελληνίδας καλλιτέχνιδας έμοιαζαν ακριβώς τα μνημεία της εποχής του Πραξιτέλη, του Περικλή, τα μνημεία της Αφροδίτης και της Νίκης της Σαμοθράκης. Παρακολουθούσα με προσοχή την ερμηνεία των τραγουδιών αυτής της διάσημης τραγουδίστριας και σκεφτόμουν για την περίφημη ελληνική τέχνη.
Μάλιστα, η Μαρινέλλα άμεση συνεχίστρια της αρχαίας ελληνικής τέχνης… Ε, τι να πούμε, ένας και μοναδικός είναι ο «Ενβέρης» (ή το «Ενβέρι»)!
Mistrustful
@Mistrustful:
Διαγραφή1)Μια κ έχεις το "δύο λαοί φίλοι" (εμένα δυστυχώς έχει εξαφανιστεί από καιρό από την βιβλιοθήκη μου) θα γνωρίζεις κ την πολιτική του στόχευση, η οποία μάλιστα είναι και ολοφάνερη από τον τίτλο του.
Το βιβλίο αυτό θέλει να μιλήσει για την φιλία μεταξύ του Αλβανικού και του Ελληνικού λαού, σε μια εποχή μάλιστα που όχι μόνο οι δύο χώρες εξακολουθούσαν να βρίσκονται τύποις σε "εμπόλεμη κατάσταση", αλλά και που ο ελληνικός ιμπεριαλισμός δεν έκρυβε καν τις ορέξεις του για προσάρτηση μέρους της Αλβανίας.
Μέσα σε αυτή την μεγάλη εικόνα, και μία-δύο υπερβολές είναι προφανώς δικαιολογημένες, αλλά και άνευ σημασίας μάλλον.
2)Αν είναι συνεχίστρια του Αισχύλου η Μαρινέλα δεν ξέρω, πάντως είναι σίγουρα από τις μεγαλύτερες φωνές που έχει αναδείξει το ελληνικό λαϊκό τραγούδι.
3)"Το Ενβέρι" το διάλλεξα ως μια προσφώνηση που την θεώρησα ως αρκετά χαριτωμένη, και που συνήθως την χρησιμοποιούσαν οι Αλβανοί φίλοι μου όταν είχα επισκεφτεί την χώρα τους, για να γίνουν κατανοητοί από εμάς που δύσκολα θα πιάναμε (υποτίθεται) την βαριά αλβανική προφορά για το "Enver Hojxa".
Οι έλληνες μειονοτικοί χρησιμοποιούσαν πράγματι το "Ενβέρης" ή απλά το "Ενβέρ".
[Πρώτο από δύο]
ΑπάντησηΔιαγραφήΚρίμα πραγματικά, TRASH, που το συγκεκριμένο βιβλίο έχει εξαφανιστεί από τη βιβλιοθήκη σου. Θα σου συνιστούσα να ψάξεις να το βρεις ή, αν έχει δια παντός εξαφανιστεί, να φροντίσεις να το προμηθευτείς από κανένα παλαιοβιβλιοπωλείο. Κι αυτό για να μπορέσεις να το ξαναδιαβάσεις και να θυμηθείς ή να εμβαθύνεις· γιατί διαφορετικά διαβάζουμε και προσλαμβάνουμε ένα κείμενο, και μάλιστα πολιτικό, σε διαφορετικές περιόδους. Προς φρεσκάρισμα λοιπόν της μνήμης σου θα παραθέσω ένα ακόμα απόσπασμα από το ίδιο βιβλίο (Ενβέρ Χότζα, Δύο φίλοι λαοί, Τίρανα 1985, σελ. 337–338, καταγραφή της 12/7/1979· η καταγραφή υπάρχει —δε θυμάμαι αν είναι ακριβώς το ίδιο κείμενο— και στο βιβλίο «Με το Στάλιν» που κυκλοφόρησε το Δεκέμβρη του 1979)· στο απόσπασμα ο «Ενβέρης» ή το «Ενβέρι» υπερασπίζεται το Μάρκο Βαφειάδη ενάντια στο Νίκο Ζαχαριάδη:
Τέτοια λάθη διαπιστώθηκαν και αφού ο Εθνικοαπελευθερωτικός Στρατός Ελλάδας ξανάρχισε τον αγώνα. Από την απομάκρυνση του στρατηγού Μάρκου, ο στρατός αυτός δεν είχε γενικό διοικητή. Εμείς νομίζουμε πως μια τέτοια κατάσταση δεν ήταν σωστή. Σ’ εμάς ο Γενικός Γραμματέας του Κόμματος ήταν και είναι ταυτόχρονα Γενικός Διοικητής Στρατού. Και νομίζουμε πως αυτό είναι σωστό. Σε καιρό ειρήνης μπορεί να μην είναι έτσι, μπορεί να υπάρχει ο Υπουργός Άμυνας, στις συνθήκες όμως του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας, όταν αυτός πολεμούσε, έπρεπε να έχει έναν γενικό διοικητή του στρατού και ήμασταν και είμαστε της γνώμης σύμφωνα με την εμπειρία μας, πως αυτό το πολιτικό και στρατιωτικό αξίωμα ανήκει στον γενικό γραμματέα του κόμματος. Την άποψή μας αυτή την είχαμε εκφράσει πολλές φορές στους έλληνες συντρόφους. Οι λόγοι που οι έλληνες σύντροφοί μας έκφρασαν γιατί δεν ενήργησαν έτσι, δεν ήταν πειστικοί. Οι έλληνες σύντροφοί μας είπαν πως «ο σύντροφος Ζαχαριάδης είναι πολύ μετριόφρονας», ή «καήκαμε με τον Τίτο, που ήταν ταυτόχρονα γενικός γραμματέας, πρωθυπουργός και ανώτατος διοικητής του στρατού». Εμείς νομίζουμε πως εδώ δεν πρόκειται για μετριοφροσύνη· αυτό δεν έχει σχέση ούτε με τα λεγόμενα για τον Τίτο, πίσω από τα οποία μας φάνηκε πως γίνονταν άλλοι υπαινιγμοί.
Εμείς απορούσαμε με μια σειρά συγκαλυμμένες μορφές που χρησιμοποιούσαν οι έλληνες σύντροφοι, αλλά βλέπαμε ότι η πραγματικότητα ήταν ολότελα διαφορετική. Αυτά εμείς δεν μπορούσαμε να τα εξηγήσουμε παρά με την εντύπωσή μας πως στους έλληνες συντρόφους υπήρχε σύγχυση, υπήρχε οπορτουνισμός, πλαστή σεμνότητα, υπήρχε απόκρυψη του ηγετικού ρόλου του κόμματος. Μπορεί ο γενικός γραμματέας του κόμματος να μην είναι γενικός αρχηγός του στρατού, ένας στρατός όμως που πολεμάει, να μην έχει γενικό αρχηγό, όπως ήταν η περίπτωση του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας μετά την καθαίρεση του Μάρκου, μας φάνηκε λαθεμένη.
Mistrustful
[Δεύτερο από δύο]
ΑπάντησηΔιαγραφήΓια την κατάσταση αυτή και για τις ήττες που ακολούθησαν αργότερα, οι έλληνες σύντροφοι δεν καθιστούν υπεύθυνο κανέναν, την ευθύνη τη μοιράζουν επιρρίπτοντάς την και σ’ εκείνον που φταίει και σ’ εκείνον που δεν φταίει. Το φταίξιμο αυτό το επιρρίπτουν σ’ όλα τα μέλη του Κόμματος, πράγμα που δεν είναι καθόλου σωστό, επειδή τα μέλη του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας πολέμησαν και πολεμούν ηρωικά. Εμείς νομίζουμε πως οι έλληνες σύντροφοι ηγέτες φοβούνται να εμβαθύνουν σ’ αυτό τα λάθη που εμείς τα θεωρούμε βαριά, φοβούνται να βάλουν το δάχτυλο στην πληγή. Νομίζουμε επίσης πως σε μερικούς έλληνες συντρόφους ηγέτες λείπει η κριτική και η αυτοκριτική και «συντροφικά» υπερασπίζουν ο ένας τον άλλο για τα λάθη που έκαμαν.
Το χειρότερο όμως κατά τη γνώμη μου είναι ότι σε υποσημείωση της ίδιας καταχώρησης («Δύο φίλοι λαοί», σελίδα 317) αφήνονται να αιωρούνται υποψίες για ενδεχόμενη απόπειρα δολοφονίας του Μ. Βαφειάδη με ευθύνη του Ν. Ζαχαριάδη:
¹ Είναι δημόσια γνωστό ότι ενώ γύριζε από την 5-η Ολομέλεια του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας, όπου και απαλλάχτηκε απ’ όλα τα κομματικά λειτουργήματα με το πρόσχημα ότι ήταν άρρωστος, ο στρατηγός Μάρκος Βαφειάδης έπεσε σε ένοπλη ενέδρα κοντά στα σύνορα με την Αλβανία, προς τα πού και πήγαινε. Αυτός και τα πρόσωπα που τον συνόδευαν γλύτωσαν από τον σίγουρο θάνατο μόνο χάρη στην επέμβαση των αλβανών συνοριακών φρουρών και στα προστατευτικά πυρά τους, πράγμα που έκαμε δυνατό να μπουν σώοι και αβλαβείς στο αλβανικό έδαφος.
Όπως λέγεται, ο Μάρκος απαλλάχτηκε από τα κομματικά λειτουργήματα λόγω των πολιτικών και στρατιωτικών αντιθέσεων που είχε με τον Ζαχαριάδη, Γενικό Γραμματέα του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας, και η ενέδρα κοντά στα ελληνοαλβανικά σύνορα ήταν οργανωμένη για την σωματική εξόντωση του Μάρκου.
Η υποσημείωση αναφέρεται στο εξής σημείο της ίδιας σελίδας:
Ίσως κάνουμε λάθος, αλλά νομίζουμε πως ο Μάρκος Βαφειάδης¹, που τον απέπεμψαν αργότερα, ήταν καλός κομμουνιστής και ικανός διοικητής.
Αυτά για την ώρα, τα συμπεράσματα τα αφήνω στην κρίση σου κι αν χρειαστεί, επανέρχομαι.
Mistrustful
@Mistrustful:
Διαγραφή"Από την απομάκρυνση του στρατηγού Μάρκου, ο στρατός αυτός δεν είχε γενικό διοικητή. Εμείς νομίζουμε πως μια τέτοια κατάσταση δεν ήταν σωστή. Σ’ εμάς ο Γενικός Γραμματέας του Κόμματος ήταν και είναι ταυτόχρονα Γενικός Διοικητής Στρατού. Και νομίζουμε πως αυτό είναι σωστό. Σε καιρό ειρήνης μπορεί να μην είναι έτσι, μπορεί να υπάρχει ο Υπουργός Άμυνας, στις συνθήκες όμως του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας, όταν αυτός πολεμούσε, έπρεπε να έχει έναν γενικό διοικητή του στρατού και ήμασταν και είμαστε της γνώμης σύμφωνα με την εμπειρία μας, πως αυτό το πολιτικό και στρατιωτικό αξίωμα ανήκει στον γενικό γραμματέα του κόμματος. "
Εγώ η κριτική που βλέπω εδώ στον Ζαχαριάδη είναι πως έπρεπε (ως ΓΓ του ΚΚΕ) να είναι εξαρχής κ γενικός διοικητής του ΔΣΕ, και άρα πως ο Μάρκος δεν έπρεπε να τοποθετηθεί εξαρχής στην θέση αυτή.
Πραγματικά κάποια πράγματα προσφέρονται για πολλαπλές αναγνώσεις.
"ένας στρατός όμως που πολεμάει, να μην έχει γενικό αρχηγό, όπως ήταν η περίπτωση του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας μετά την καθαίρεση του Μάρκου, μας φάνηκε λαθεμένη. "
Εδώ δεν βλέπω κάτι εμπαθές ή παράλογο.
Τώρα πέραν του προφανούς "μπορεί να κάνουμε και λάθος" σε όσα αναφέρεις εδώ, υπάρχει και μια ιστορική πραγματικότητα που λέει πως η ΛΣΔ Αλβανίας ήταν η μοναδική που συμπαραστάθηκε μέχρι τέλους και με την απόλυτη ανιδιοτέλεια, στον αγώνα του ΔΣΕ.
Και οι πράξεις μετράνε πολύ περισσότερο από τα λόγια όταν τελικά καταγράφεται η ιστορία.
Υ.Γ.
ΔιαγραφήΜια και το "με τον Στάλιν" εξακολουθεί να βρίσκεται στην βιβλιοθήκη μου, πράγματι έχει ένα ενδιαφέρον να διαβαστεί ΟΛΟΚΛΗΡΟ το κεφάλαιο "Τέταρτη συνάντηση" (σελ. 113-137), μια κάποιες από τις κριτικές απόψεις που εκφράζονται εκεί από το ΚΕΑ (για Βάρκιζα, Γκαζέρτα, αυταπάτες του ΕΑΜ σχετικά με τον ρόλο των Άγγλων κ.α.) αποτελούν σήμερα επίσημες θέσεις του ΚΚΕ
Σωστός TRASH. Απο την αρχή μέχρι το τέλος Αλβανία Βουλγαρία. Το να υποστρίζανε οι Αλβανοί το ΤΙΤΙΚΟ Μάρκο το θεωρώ απίθανο. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ
Διαγραφή@Mistrustful:
ΔιαγραφήΆφησες ένα τελευταίο σχόλιο, από το οποίο εάν έλειπε το Υ.Γ., θα δημοσιεύονταν (ανέβηκε άλωστε για μερικά sec πριν διαβάσω ακριβώς αυτό).
Το μπλογκ έχει την απαίτηση να παίρνει από τους αναγνώστες του, τουλάχιστον τον σεβασμό που τους δείχνει...
Υ.Γ.
Για τα υπόλοιπα που λες, τα χαιρετίσματα μου στους Χρουτσώφ-Κολιγιάννη, κ ομολογήστε επιτέλους σε τι σας ενοχλεί πραγματικά ο Hojxa, που πράγματι ούτε ο μεγαλύτερος διαλεκτικός, ούτε ο μεγαλύτερος θεωρητικός του μαρξισμού ήταν, αλλά υπήρξε από τις πιο τίμιες και ανιδιοτελείς μορφές του παγκόσμιου κομμουνιστικού κινήματος, παρά ή και χάρη ακριβώς στην "στενομυαλιά" του (αυτό με προβληματίζει ακόμη)
Υ.Γ.2
ΔιαγραφήΓια όποιον δεν το έχει καταλάβει ακόμη, εκτός από τον Τροστσκισμό (που πράγματι είναι ένα ζήτημα), δεν υπάρχει πλέον κανένα θέμα "καταβολών".
Το κομμουνιστικό κίνημα όπως το γνωρίσαμε την περίοδο 1917-1989 ηττήθηκε σχεδόν παντού, οπότε οι αντιπαλότητες περασμένων δεκαετιών για την ΕΣΣΔ, την ΛΣΔ, την Κίνα, ανήκουν πλέον στο παρελθόν.
Ο απολογισμός όλης εκείνης της περιόδου οφείλει να είναι εννιαίος και απροκατάλυπτος, γιατί όλες οι προσπάθειες σοσιαλιστικής οικοδόμησης του 20ου αιώνα, κάτι έδωσαν, κάτι θετικό είχαν να διδάξουν, κάτι αρνητικό να κριτικαριστούν.
Μπορεί οι κόντρες των αμφιθεάτρων των '70ς κ των '80ς να είχαν την πλάκα τους, αλλά η αναβίωση τους στην μπλογκόσφαιρα του 21ου αιώνα, είναι το λιγότερο φαιδρή, τουλάχιστον για αυτούς που καταλαβαίνουν την σημασία της υπεράσπισης του σοσιαλισμού που γνωρίσαμε, σε πρώτο πλάνο.
σ. Trash,
ΑπάντησηΔιαγραφήχαιρετώ και εύχομαι καλό μήνα! Θα προσθέσω τη συμφωνία μου με την καταληκτική παρατήρησή σου στο τελευταίο σχόλιο.
Επιπλέον, προτείνω, εάν θα ήθελες να περιγράψεις, σε αυτοτελή ανάρτηση, τις εντυπώσεις σου από την επίσκεψή σου - εάν κατάλαβα ορθά - στην Αλβανία επί Σοσιαλισμού. Οι ελληνόγλωσσες πηγές καθώς και οι επεξεργασίες εκ μέρους του ΚΚΕ ειδικότερα είναι όλως περιορισμένες ή και μη υπαρκτές επί του θέματος.
Κ.
@Κ.:
ΔιαγραφήΚαλό μήνα κ από μέρους μου.
Όχι, δυστυχώς θα σε απογοητεύσω, η επίσκεψη μου έγινε κατά την διάρκεια της εξέγερσης του 1997(εφόσον θυμάμαι σωστά).
Τα πράγματα ήταν αρκετά "φρέσκα" ακόμη βέβαια, οπότε μπορούσε κανείς να βγάλει τόσο ουσιώδη, όσο και ενδιαφέροντα συμπεράσματα για το έγινε εκεί, πολύ περισσότερο που ήρθαμε σε επαφή κ με μέλη του ΚΕΑ, αλλά συζητήσαμε και με πάρα πολύ κόσμο άλλο κόσμο εκεί.
Ωστόσο δε νομίζω πως αυτό μου το ταξιδάκι αξίζει κάποιας ξεχωριστής ανάρτησης.
Σε μια πιο προσωπική κουβέντα ίσως, να μπορώ να πω ένα-δύο πιο ουσιαστικά πράγματα.
Υ.Γ.
με τις "ελληνόγλωσσες πηγές" ειδικά για την Αλβανία, το να μην υπάρχουν πλέον (που δεν υπάρχουν-το ξέρω) είναι κυριολεκτικά ένα δράμα, καθώς όλα τα ντοκουμέντα του ΚΕΑ έβγαιναν και στα ελληνικά, για την μειονότητα, η οποία μάλιστα ήταν πιο "Χοτζική" από τους ίδιους τους Αλβανούς (πλην Χειμάρας βεβαίως).
@σ. Trash,
ΑπάντησηΔιαγραφήΕνδιαφέρουσες πληροφορίες στο υστερόγραφό σου. Νόμιζα, μάλιστα, πως ίσχυε το αντίθετο. Οι γνώσεις σου είναι ιδιαιτέρως χρήσιμες!
Εγώ θα περιοριστώ στην ακόλουθη ''πρόταση'' - χωρίς να γνωρίζω περαιτέρω: https://www.facebook.com/Partia-Komuniste-E-Shqiperise-158812097624381/?fref=ts
K.
@K.:
ΔιαγραφήΔυστυχώς δεν έχω φατσοβιβλίο...
Για την μειονότητα, πιθανόν να επανέλθω.