Ναγκόρνο Καραμπάχ: Στην περιοχή βρέθηκε αυτήν τη βδομάδα η βουλευτής του ΚΚΕ Λιάνα Κανέλλη

ΑΝΤΙΠΑΡΑΘΕΣΗ ΑΡΜΕΝΙΑΣ - ΑΖΕΡΜΠΑΪΤΖΑΝ

Το Ναγκόρνο Καραμπάχ μέρος της σύγκρουσης καπιταλιστικών συμφερόντων

Την Αρμενία και το Ναγκόρνο Καραμπάχ επισκέφτηκε η Λιάνα Κανέλλη, βουλευτής του ΚΚΕ και μέλος της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης, από τη Δευτέρα έως την Τετάρτη. Ανταποκρινόμενη στην πρόσκληση της πρεσβείας της Αρμενίας στην Ελλάδα και του πρέσβη, Γκατζίκ Γκαλαστιάν, είχε τη δυνατότητα να δει από κοντά την κατάσταση που διαμορφώθηκε με την ανάφλεξη των εχθροπραξιών από τις 2 Απρίλη ανάμεσα στο Αζερμπαϊτζάν και την Αρμενία, που στηρίζει τα 4.400 τετραγωνικά χιλιόμετρα της γης του Ναγκόρνο Καραμπάχ (του «Ορεινού Μαύρου Κήπου» ή Αρτσαχ στα αρμένικα, με περίπου 150.000 Αρμένιους κατοίκους, που βρίσκεται μέσα στο Αζερμπαϊτζάν). Στο τμήμα αυτό του Νότιου Καυκάσου, που όσο υπήρχε η ΕΣΣΔ ήταν αυτόνομη περιοχή μέσα στο έδαφος της ΣΣΔ του Αζερμπαϊτζάν όπως και σε όλο τον Καύκασο, οι λαοί του - διαφορετικών εθνικοτήτων, πολιτιστικής κληρονομιάς και παραδόσεων - ζούσαν αρμονικά και προσπαθούσαν να οικοδομήσουν, απαλλαγμένοι από τα δεσμά της εκμετάλλευσης, τη νέα κοινωνία.

Η υποχώρηση στις αρχές οικοδόμησης του σοσιαλισμού με ευθύνη του ΚΚΣΕ, η αντεπαναστατική ανατροπή και η καπιταλιστική παλινόρθωση από τα πάνω, επίσης από το ΚΚΣΕ, αναβίωσαν εθνικιστικές εντάσεις και έφεραν στο προσκήνιο τα συμφέροντα της αστικής τάξης κάθε ξεχωριστής πλέον χώρας μετά τη διάλυση της ΕΣΣΔ, που δημιουργήθηκε από την καταλήστευση της λαϊκής περιουσίας. Το Ναγκόρνο Καραμπάχ από το 1991 έχει ανακηρύξει την ανεξαρτησία του από το Αζερμπαϊτζάν, χωρίς όμως αυτό να έχει αναγνωριστεί διεθνώς. Το 1991 - 1994 έγινε ο πόλεμος Αρμενίας (με πληθυσμό σήμερα σχεδόν 3 εκατομμύρια) και Αζερμπαϊτζάν (με πληθυσμό σχεδόν 10 εκατ.) γι' αυτήν την περιοχή, από όπου προέκυψε ένα καθεστώς προσωρινής εκεχειρίας, με την Αρμενία να κατέχει 7 περιοχές (7.634 τ. χλμ.) γύρω από το Ναγκόρνο Καραμπάχ, που θεωρεί «ζώνη ασφαλείας», και το Αζερμπαϊτζάν «κατεχόμενα εδάφη».
Αλλες χαρακτηριστικές συγκρούσεις στον Καύκασο μετά την καπιταλιστική παλινόρθωση ήταν: Ο πόλεμος μεταξύ Οσέτιων και Ινγκουσίων, ο πόλεμος μεταξύ Οσέτιων και Γεωργιανών για τη Νότια Οσετία το 2008, η σύγκρουση μεταξύ Αμπχάζιων και Γεωργιανών, τα αποσχιστικά κινήματα από τη Ρωσία σε Τσετσενία και Νταγκεστάν. Εννοείται πως και ξένες, ιμπεριαλιστικές δυνάμεις επιδίωξαν και συνεχίζουν να επιδιώκουν να εκμεταλλευτούν αυτές τις συγκρούσεις, άλλωστε «ο λύκος στην αναμπουμπούλα χαίρεται».

Ετσι, αυτό που ανέδειξε ως κυρίαρχο στοιχείο η αντεπανάσταση είναι ότι συνολικά η περιοχή του Καυκάσου μετατράπηκε σε άλλο ένα πεδίο ενδοϊμπεριαλιστικής αντιπαράθεσης ανάμεσα στη Ρωσία από τη μια και τις ΗΠΑ, NATO και την ΕΕ και τους συμμάχους τους από την άλλη. Μια αντιπαράθεση, που στο υπόβαθρό της έχει τη σύγκρουση για τα τεράστια ενεργειακά αποθέματα της Κασπίας και της Μαύρης Θάλασσας, τους αγωγούς μεταφοράς τους στην Ευρώπη και άλλες αγορές και τις γεωστρατηγικές σφαίρες επιρροής.

Τα συμφέροντα των πολυεθνικών και των επιχειρηματιών αιματοκυλούν τους λαούς

Αυτήν ακριβώς την πλευρά υπογράμμισε η Λ. Κανέλλη στην πρώτη συνάντηση που είχε στο Στεπανακέρτ, πρωτεύουσα του Ναγκόρνο Καραμπάχ, με τον Ασχοτ Γκουλιάν, πρόεδρο της Βουλής του Ναγκόρνο Καραμπάχ, παρουσία του αντιπροέδρου της Βουλής της Αρμενίας, Εντουάρντ Σαμαρζάνοφ, του πρέσβη της Αρμενίας στην Ελλάδα, ενώ συνέπεσε και η επίσκεψη του Λετονού Σεργκέις Ποτάπκινς από το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα. Η βουλευτής του ΚΚΕ υπογράμμισε ότι το Κόμμα είχε προβλέψει τη σημερινή εξέλιξη των συγκρούσεων, που δεν γίνονται για τα ανθρώπινα δικαιώματα αλλά για τα συμφέροντα πολυεθνικών και επιχειρηματιών που έχουν σχέση με την Ενέργεια. «Οι λαοί πρέπει να βάλουν στο στόχαστρο αυτούς που κερδίζουν από τον πόλεμο», σημείωσε χαρακτηριστικά, αναφερόμενη και στον πόλεμο που κάνουν οι ιμπεριαλιστές του ΝΑΤΟ στη Συρία και αλλού, διαλύοντας χώρες, σπέρνοντας την καταστροφή και προκαλώντας καραβάνια προσφύγων, ξεριζωμένων, όπως αυτοί που φτάνουν στην Ελλάδα. Η Λιάνα Κανέλλη διευκρίνισε ότι «σκοπός της επίσκεψης είναι να δούμε και να κρίνουμε» και ότι το ΚΚΕ δίνει καθημερινά τη μάχη για την ενημέρωση του λαού, για να μπορεί να βλέπει τις αιτίες και για να συμβάλει όσο μπορεί στο να σταματήσουν να σκοτώνονται νέοι άνθρωποι σε νέους πολέμους για ξένα συμφέροντα.

Ακολούθησε συνάντηση - ενημέρωση από τον Πρόεδρο του Ναγκόρνο Καραμπάχ, Μπάκο Σαχακιάν, και τον αντιπρόεδρο της 33μελούς Βουλής, Βαχράν Μπαλαγκιάν, όπου διατυπώθηκαν οι απόψεις της ηγεσίας αυτής της περιοχής, όπου βεβαίως κυριαρχούν οι συντηρητικές δυνάμεις, όπως άλλωστε και στην Αρμενία. Η βασική διατύπωση είναι ότι δεν πρόκειται να κάνουν πίσω από τα βασικά αποτελέσματα της συμφωνίας του 1994 που επιτηρεί η λεγόμενη Ομάδα του Μινσκ, του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ), στην οποία συμπροεδρεύουν η Ρωσία, οι ΗΠΑ και η Γαλλία. Φυσικά, αυτή η συμφωνία αποτελεί για όλες τις πλευρές έναν προσωρινό συμβιβασμό, που σήμερα πρέπει να ιδωθεί κάτω από το πρίσμα της όξυνσης της σύγκρουσης μεταξύ της Τουρκίας (που στηρίζει ενεργητικά το Αζερμπαϊτζάν και με το πρόσχημα της μουσουλμανικής θρησκείας και της κοινής γλωσσικής ρίζας) και της Ρωσίας, που την ίδια ώρα που έχει βάσεις στην Αρμενία κι είναι μαζί μ' αυτήν στις διακρατικές συμμαχίες, τον Οργανισμό του Συμφώνου Συλλογικής Ασφάλειας (Ρωσία, Αρμενία, Λευκορωσία, Καζακστάν και Κιργιστάν) και την Ευρασιατική Οικονομική Ενωση (όπου συμμετέχει επιπλέον το Τατζικιστάν), κάνει και μπίζνες με το Αζερμπαϊτζάν (ιδιαίτερα πωλήσεις οπλικών συστημάτων, κάτι που προκαλεί διαμαρτυρίες στην αρμενική πλευρά), έχοντας να αντιμετωπίσει και το πλέγμα των κοινών προβλημάτων, που έχουν προκύψει για τον καθορισμό του καθεστώτος της Κασπίας, από την οποία «βρέχονται» και η Ρωσία και το Αζερμπαϊτζάν. Ταυτόχρονα, η κόντρα της Ρωσίας και του ΝΑΤΟ και σε άλλα πεδία, όπως η Συρία, η Ουκρανία, ο Ειρηνικός, επηρεάζει ακόμα περισσότερο τις τωρινές εξελίξεις και στο Νότιο Καύκασο.

Αυτά τα παραδείγματα ανέδειξε και η βουλευτής του ΚΚΕ στα τοπικά ΜΜΕ, δείχνοντας ότι η σκέψη των ανθρώπων πρέπει να κινηθεί προς την κατεύθυνση να δουν τις πραγματικές αιτίες στις ενδοκαπιταλιστικές και ενδοϊμπεριαλιστικές αντιπαραθέσεις και ανταγωνισμούς για το κέρδος. Διευκρίνισε επίσης με έμφαση ότι τα λεγόμενα «ανθρώπινα δικαιώματα» ή «οι αρχές της ΕΕ είναι αυτά που αιματοκυλούν τους λαούς» και ξεκαθάρισε ότι «οι πολιτικές δυνάμεις δεν έχουν την ίδια ιδέα για την ΕΕ», ενώ η θέση του ΚΚΕ «είναι ενάντια σε αυτή τη συμμαχία του κεφαλαίου».

Σε ό,τι αφορά την τωρινή σύγκρουση, που εντοπίζεται σε περιοχές των συνόρων μεταξύ Ναγκόρνο Καραμπάχ και Αζερμπαϊτζάν, συνεχίζεται με υφέσεις και εξάρσεις παρά την υποτιθέμενη νέα συμφωνία εκεχειρίας. Σύμφωνα με την αρμενική πλευρά είχαν έως προχτές σκοτωθεί 75 στρατιώτες και άμαχοι, ανάμεσά τους και παιδιά, ενώ υπάρχουν και δεκάδες τραυματίες (οι στρατιώτες, ως επί το πλείστον νέα παιδιά, υπολογίζονται σε πάνω από 60) ενώ η αζέρικη πλευρά, αν και δεν δίνει ακριβή αριθμό νεκρών και αγνοουμένων, υπολογίζεται ότι έχει πολλαπλάσιες απώλειες. Η εξήγηση που δόθηκε από την αρμενική πλευρά είναι ότι αποτράπηκε η επιχείρηση ενός αιφνιδιαστικού γρήγορου πολέμου από την πλευρά του Αζερμπαϊτζάν, που είχε στόχο να αλλάξει τα δεδομένα της εκεχειρίας του 1994. Η στήριξη του Αζερμπαϊτζάν από την Τουρκία είναι ξεκάθαρη ενώ και στην Οργάνωση Ισλαμικής Συνεργασίας που συγκλήθηκε το διήμερο 14 - 15 Απρίλη στην Κωνσταντινούπολη επιχειρήθηκε στήριξη τόσο για το Ναγκόρνο Καραμπάχ όσο και για τους Τατάρους της Κριμαίας, που ενσωματώθηκε στη Ρωσία.

Η καπιταλιστική οικονομία εμπόδιο για ικανοποίηση στοιχειωδών λαϊκών αναγκών

Πάντως, η επίσκεψη στο Στεπανακέρτ δείχνει τις τεράστιες δυσκολίες που αντιμετωπίζει ο ορεσίβιος αυτός λαός, σε μια περιοχή απίστευτης μεν ομορφιάς, με ένα τοπίο, στα 2.500 μ. υψόμετρο, σκληρό και πετρώδες (ηφαιστειογενής περιοχή) και με τις τεράστιες δυσκολίες οδικής σύνδεσης, με το δίκτυο που είχε φτιαχτεί στη σοβιετική εποχή να είναι σε πολύ κακή κατάσταση, ασυντήρητο αφού από τις κρατικές αρχές δεν διατίθενται τα απαραίτητα κονδύλια. Μάλιστα, η μακρά διαδρομή η οποία γίνεται μόνο οδικώς (η αεροπορική σύνδεση με την πρωτεύουσα της Αρμενίας, Ερεβάν, έχει διακοπεί γιατί σύμφωνα με τους Αρμένιους οι Αζέροι έχουν απειλήσει ότι θα καταρρίψουν αεροσκάφη) και της οποίας την εμπειρία είχαμε (360 χιλιόμετρα από το Ερεβάν στο Στεπανακέρτ σε 6 ώρες με στάσεις), αποδεικνύει ότι οι προτεραιότητες που μπαίνουν για την κάλυψη αναγκών του πληθυσμού είναι πάντα συνάρτηση του κοινωνικού συστήματος που εξυπηρετεί ταξικά συμφέροντα. Αλλωστε, και στην ίδια την Αρμενία και στην πρωτεύουσά της, Ερεβάν, είναι εμφανής, ιδιαίτερα στα προάστια, η δυσκολία των όρων επιβίωσης για τα πλατιά λαϊκά στρώματα.

Η επίσκεψη της Λ. Κανέλλη ολοκληρώθηκε με κατάθεση λουλουδιών στο στρατιωτικό νεκροταφείο Γεραμπλούρ, με 718 πεσόντες τόσο από τον πόλεμο του 1991 - '94 όσο και από τις πρόσφατες συγκρούσεις, «ως απόδοση τιμής στις μανάδες που έχασαν τα παιδιά τους για αλλότρια συμφέροντα», όπως υπογράμμισε με έμφαση η βουλευτής του ΚΚΕ, και επίσης κατάθεση λουλουδιών στο Μνημείο και επίσκεψη στο Μουσείο για τη γενοκτονία των Αρμενίων το 1915. Το μνημείο είναι ένα αρχιτεκτόνημα το οποίο κατασκευάστηκε το 1966 από δύο νέους αρχιτέκτονες και περιλαμβάνει βασικά δύο στοιχεία, ένα που συμβολίζει την απόδοση τιμής στους νεκρούς με τη συνεχώς αναμμένη φλόγα και ένα με 40μετρη κωνική στήλη που είναι η προσδοκία της ζωής. Περιέχει έναν κήπο με έλατα που φυτεύονται από προσωπικότητες (αρχηγούς κρατών και οργανισμών που επισκέπτονται το μνημείο). Επίσης, εντυπωσιακό είναι το υλικό που έχει καταγραφεί και εκτίθεται στο παρακείμενο μουσείο με όλη την πολύ πλούσια και πονεμένη Ιστορία της χώρας.

Το γεγονός ότι η βουλευτής του ΚΚΕ Λ. Κανέλλη επισκέφτηκε και το Ναγκόρνο Καραμπάχ, για να δει από κοντά την κατάσταση, ενόχλησε σφόδρα την κυβέρνηση του Αζερμπαϊτζάν, το υπουργείο Εξωτερικών, που μίλησε για «προκλητική ενέργεια», καθώς καμία επίσκεψη δεν μπορεί να γίνει χωρίς την έγκριση του ίδιου αφού το θεωρεί τμήμα του, και δήλωσε ότι θα προβεί σε διάβημα διαμαρτυρίας. Ενδεικτικό πάντως είναι και το γεγονός ότι το κεντρικό πρακτορείο της Αρμενίας απέδωσε κατά ένα μέρος μόνο τις δημόσιες δηλώσεις της Λ. Κανέλλη, μιλώντας για Ελληνίδα βουλευτή, αποκρύβοντας ότι είναι του ΚΚΕ και επίσης ότι ανέδειξε τις αιτίες της σύγκρουσης σε αυτήν την περιοχή του Νότιου Καύκασου. Στάθηκε στην καταδίκη του πολέμου για συμφέροντα που δεν αφορούν τα λαϊκά στρώματα και στην ανάγκη οι λαοί να θυμούνται τις γενοκτονίες γιατί αν δεν το κάνουν είναι καταδικασμένοι να τις ζήσουν ως επανάληψη. Ταυτόχρονα, στην τελευταία συνάντηση με τον αντιπρόεδρο της αρμενικής Βουλής, Εντουάρντ Σαρμαζάνοφ, ειπώθηκε από τον ίδιο με ξεκάθαρο τρόπο ότι παρά τις διαφορές ανάμεσα στα κόμματα (εννοώντας το ΚΚΕ και τον συντηρητικό κυβερνητικό συνασπισμό της Αρμενίας), εκτιμήθηκε ιδιαίτερα ότι το ΚΚΕ, μέσω της βουλευτή του, ήρθε στην περιοχή για να διαμορφώσει το ίδιο άποψη για την κατάσταση. Το γεγονός αυτό ωστόσο επίσης καθόλου δεν αποδόθηκε στις αναφορές του αρμενικού πρακτορείου ειδήσεων για την επίσκεψη.

Πηγή: Ριζοσπάστης