Νομοσχέδιο Σκουρλέτη: Νομιμοποιεί την κατάργηση των Κλαδικών Συμβάσεων και την ισοπέδωση όλων των μισθών στο ύψος του βασικού

Ως non paper διένειμε στις 21 Απρίλη ο Π. Σκουρλέτης στις εφημερίδες το νομοσχέδιο με το οποίο τροποποιείται ο νόμος 1876/1990 για τις ελεύθερες συλλογικές συμβάσεις εργασίας. Το νομοσχέδιο διοχετεύθηκε προφανώς για να δημοσιευτεί, όχι όμως ως επίσημο έγγραφο του υπουργού Εργασίας, για προφανείς λόγους. Το παζάρι με την τρόικα στο Παρίσι και τις Βρυξέλλες συνεχίζεται και οι πληροφορίες λένε ότι το συγκεκριμένο νομοσχέδιο θα αλλάξει άρδην. Ετσι, οι μεν κλακαδόροι της συγκυβέρνησης Τσίπρα-Καμμένου θα «εκλαϊκεύουν» το νομοσχέδιο ως μια απόδειξη ότι η κυβέρνηση υλοποιεί τις προεκλογικές της δεσμεύσεις, ενώ η κυβέρνηση θα το χρησιμοποιεί ως διαπραγματευτικό χαρτί, προκειμένου να αποσπάσει μερικά ψίχουλα από τον γερμανογαλλικό άξονα και να τα παρουσιάσει στο πόπολο ως αποτέλεσμα των «σκληρών διαπραγματεύσεών» της με τους «θεσμούς».

Το νομοσχέδιο εισηγείται την κατάργηση ορισμένων διατάξεων που είχαν εισαχθεί με μνημονιακούς νόμους, όμως την ίδια στιγμή δεν εισηγείται την αναβίωση των κλαδικών συμβάσεων που ίσχυαν μετά την επιβολή της 6ης Πράξης Υπουργικού Συμβουλίου το Φλεβάρη του 2012. Δεν εισηγείται επίσης την κατάργηση των ατομικών συμβάσεων με τις οποίες οι καπιταλιστές κατήργησαν όλες τις κλαδικές συλλογικές συμβάσεις εργασίας και έφεραν τους μισθούς στο επίπεδο του κατώτατου μισθού της ΕΓΣΣΕ των 586 και 511 ευρώ (για εργαζόμενους πάνω και κάτω από τα 25 χρόνια, αντίστοιχα).

Χρησιμοποιούμε τη λέξη εισηγείται και όχι καταργεί, γιατί η συγκυβέρνηση μπορεί να υποκύψει στις πιέσεις των ιμπεριαλιστικών κυβερνήσεων της Γερμανίας και της Γαλλίας και να μην καταργήσει ούτε αυτές τις μνημονιακές αντεργατικές διατάξεις, με το πρόσχημα «να μην πέσει η χώρα στα βράχια». Ομως, ακόμη και αν το νομοσχέδιο προωθηθεί, η εργατική τάξη και όλοι οι εργαζόμενοι δεν πρέπει να ικανοποιηθούν με την κατάργηση αυτών των επιμέρους αντεργατικών μνημονιακών διατάξεων. Υπάρχουν σημαντικοί λόγοι γι’ αυτό.

Με τους μνημονιακούς νόμους 3899/2010 και 4024/2011 η κυβέρνηση Γ. Παπανδρέου επεχείρησε, μέσω της θέσπισης επιχειρησιακών συλλογικών συμβάσεων εργασίας, να χτυπήσει τις κλαδικές συμβάσεις και να τις φέρει στο επίπεδο της ΕΓΣΣΕ, στο επίπεδο των 751 ευρώ. Αυτό επιδιώχτηκε δίνοντας προτεραιότητα στις επιχειρησιακές συλλογικές συμβάσεις εργασίας έναντι των κλαδικών και ποντάροντας στο ότι οι καπιταλιστές, με τον εκβιασμό και τις απειλές, θα επιβάλουν τους όρους τους στα εργοστασιακά σωματεία και στους εργαζόμενους. Αυτό το σχέδιο δεν περπάτησε για διάφορους λόγους, που δεν μας είναι γνωστοί και δεν έχει καμιά αξία να τους εξετάσουμε εδώ.

Τη σκυτάλη από την κυβέρνηση Παπανδρέου παρέλαβε η συγκυβέρνηση Παπαδήμου (ΠΑΣΟΚ, ΝΔ, ΛΑΟΣ). Προκειμένου να επιβάλει στην εργατική τάξη και στους εργαζόμενους τη θέληση των καπιταλιστών για κλαδικά μεροκάματα και μισθούς (με τους οποίους αμειβόταν το 92,5% των μισθωτών) στα επίπεδα της ΕΓΣΣΕ (με την οποία αμειβόταν μόνο το 7,5%  των εργαζόμενων της χώρας), στις 14 Φλεβάρη του 2012 ψήφισε το μνημονιακό νόμο 4046 και στις 28 Φλεβάρη εξέδωσε την 6η Πράξη του Υπουργικού Συμβουλίου (ΠΥΣ). Με την 6η ΠΥΣ έγιναν μεγάλες ανατροπές στον κατώτατο μισθό και μεροκάματο της ΕΓΣΣΕ, στη διάρκεια των συλλογικών συμβάσεων εργασίας (προκειμένου να καταργηθούν πολλά επιδόματα από τις συλλογικές συμβάσεις όλων των τύπων), ενώ άνοιξε ο δρόμος για την κατάργηση όλων των κλαδικών συμβάσεων εργασίας.

Μέχρι το Φλεβάρη του 2012, πριν δηλαδή την ψήφιση του νόμου 4046/2012 και την 6η ΠΥΣ, η ισχύς όλων των ΣΣΕ ήταν από ένα χρόνο μέχρι αόριστης διάρκειας. Ετσι, όλοι οι όροι προηγούμενων  συλλογικών συμβάσεων εργασίας ίσχυαν μόνιμα και όχι για το χρονικό διάστημα ισχύος της σύμβασης με την οποία συμφωνήθηκαν. Με την 6η ΠΥΣ ο χρόνος ισχύος των ΣΣΕ όλων των τύπων έγινε από ένα μέχρι τρία χρόνια το πολύ, προφανώς για να καταργηθεί μια σειρά επιδομάτων που καταβάλλονταν μόνιμα και επί χρόνια. Στην παράγραφο 4 του άρθρου 2 της 6ης ΠΥΣ αναφέρεται ότι μετά τη λήξη της ΣΣΕ και στο βαθμό που δεν υπογράφτηκε νέα ΣΣΕ ή νέα Ατομική ή Τροποποιημένη Ατομική Σύμβαση, θα ισχύουν:

α) ο κατώτατος μισθός ή κατώτατο μεροκάματο της Κλαδικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας και
β) τα επιδόματα τριετιών, τέκνων, σπουδών και επικινδύνου εργασίας, στο βαθμό που προβλέπονταν στις ΣΣΕ που έληξαν ή καταγγέλθηκαν. 

Αν δεν υπήρχε στην 6η ΠΥΣ η ρήτρα ότι οι συμβάσεις εργασίας ισχύουν μόνο για τρία χρόνια, τότε θα ίσχυαν όλα τα καταβαλλόμενα επιδόματα και όχι μόνο τα τέσσερα. Επίσης, εκτός από τη μείωση του κατώτατου μισθού και μεροκάματου, δε θα μπορούσαν να καταργηθούν οι Κλαδικές ΣΣΕ ειδικά και όλες οι ΣΣΕ γενικά, και παραπέρα τα καταβαλλόμενα επιδόματα, με την υπογραφή ή τροποποίηση Ατομικών Συμβάσεων Εργασίας.

Στην περίπτωση που υπογράφονται νέες Ατομικές Συμβάσεις Εργασίας, σύμφωνα με την 6η ΠΥΣ, παύουν να ισχύουν τόσο ο βασικός μισθός (ή το βασικό μεροκάματο) και τα τέσσερα επιδόματα. Αυτή τη διάταξη οι καπιταλιστές την εφάρμοσαν κατά κόρον, μια και δεν μπόρεσαν να χτυπήσουν τον κατώτατο μισθό και το κατώτατο μεροκάματο των κλαδικών συμβάσεων εργασίας με την υπογραφή νέων ΣΣΕ. Και όχι μόνον αυτό, αλλά εκμεταλλεύτηκαν και το άρθρο 1 της 6ης ΠΥΣ, σύμφωνα με το οποίο μειώνονται κατά 22% και 32% τα κατώτατα της ΕΓΣΣΕ και έτσι οι μισθοί των 586 και 511 ευρώ έγιναν καθεστώς για όλες τις ειδικότητες που αμείβονταν με βάση τις κλαδικές συμβάσεις εργασίας.

Πώς το αντιμετωπίζει αυτό το νομοσχέδιο Σκουρλέτη; Εισάγει δύο διατάξεις, μία στο άρθρο 17 και μία στο άρθρο 16. Η διάταξη του άρθρου 17, που είναι το τελευταίο εδάφιο της παραγράφου 1, αναφέρει: «Κανονισμοί εργασίας και Οργανισμοί Προσωπικού, που καταρτίστηκαν με συλλογικές συμβάσεις εργασίας οι οποίες έληξαν ή καταργήθηκαν σύμφωνα με την Πράξη Υπουργικού Συμβουλίου αριθμός 6/2012, αναβιώνουν και επανέρχονται σε ισχύ ως συλλογικές συμβάσεις εργασίας αορίστου χρόνου».

Κανονισμοί εργασίας και Οργανισμοί Προσωπικού με βάση ΣΣΕ που έληξαν ή καταργήθηκαν από την 6η ΠΥΣ δεν φτιάχτηκαν. Εκείνο που έγινε μαζικά από τους καπιταλιστές ήταν να επιβάλουν, με την απειλή της απόλυσης, τα 586 και 511 ευρώ το μήνα στη συντριπτική πλειοψηφία της εργατικής τάξης και όλων των εργαζόμενων. Ο Σκουρλέτης, όμως, με την παραπάνω διάταξη εξαιρεί από την αναβίωση τις ατομικές συμβάσεις εργασίας που είχαν υπογραφεί πριν την ψήφιση των μνημονιακών νόμων και που στη συνέχεια καταργήθηκαν με την 6η ΠΥΣ και παγιώθηκαν στα 586 και 511 ευρώ το μήνα.

Υπάρχει και το άρθρο 16. Σύμφωνα μ’ αυτό, εάν υπογραφούν από τώρα και στο εξής ατομικές συμβάσεις εργασίας κατά παράβαση της διάταξης που εισάγεται, οι συμβάσεις αυτές είναι παράνομες. Η διάταξη αυτή θ’ αρχίσει να ισχύει μετά την έναρξη ισχύος του νομοθετήματος του Σκουρλέτη! Ετσι, η συγκυβέρνηση Τσίπρα-Καμμένου έρχεται να σφραγίσει τις ατομικές συμβάσεις εργασίας που υπογράφτηκαν μέχρι τώρα, κατ’ εφαρμογήν των μνημονιακών ρυθμίσεων.

Ο Π. Σκουρλέτης σφραγίζει τα 586 ευρώ για το σύνολο των εργαζόμενων και δίνει τη δυνατότητα (με το άρθρο 15) να αρχίσει να αυξάνεται ο βασικός μισθός πάνω από τα 586 ευρώ, είτε με ΣΣΕ (σύμφωνα με το πρώτο εδάφιο της παραγράφου 1), είτε με τη ρύθμιση για 650 ευρώ από τον Οκτώβρη του 2015 και 751 ευρώ από τον Ιούλη του 2016. Φυσικά, αυτή η δυνατότητα θα υπάρξει αν η συγκυβέρνηση Τσίπρα-Καμμένου ψηφίσει αυτές τις διατάξεις και φροντίσει να υλοποιηθούν.

Ενώ από τη μια καταργεί την 6η ΠΥΣ, με την οποία είχε καθιερωθεί ως χρόνος ισχύος μιας ΣΣΕ η τριετία, από την άλλη το νομοσχέδιο Σκουρλέτη, στο άρθρο 7, απαλείφει τη διάταξη του άρθρου 9 παρ. 1, σύμφωνα με την οποία οι ΣΣΕ που είναι διάρκειας τουλάχιστον ενός χρόνου γίνονται διαρκείας. Αυτή η διαφοροποίηση δεν είναι επουσιώδης και σε επόμενο δημοσίευμα θα αναφερθούμε αναλυτικά. Είναι πολύ σημαντική και σε συνδυασμό με την καθιέρωση του δικαιώματος της μονομερούς προσφυγής στον ΟΜΕΔ και από τους καπιταλιστές εργοδότες, θα παίξει καταλυτικό ρόλο στο να παγιωθεί η κατάργηση όλων των ΣΣΕ (εκτός της ΕΓΣΣΕ) και να δίνονται αυξήσεις με το σταγονόμετρο πάνω από τα 586 ευρώ το μήνα.

Αυτό το μέλλον προδιαγράφει για την εργατική τάξη και όλους τους εργαζόμενους η συγκυβέρνηση Τσίπρα-Καμμένου και αυτό η εργατική τάξη δεν πρέπει να της το επιτρέψει!

Πηγή: ΚΟΝΤΡΑ