Θεωρίες περί άκρων ("Διαμεσολάβηση": Marx, Hegel, Charlie Chaplin)

Ο κυρίαρχος [στον Χέγκελ] λοιπόν έπρεπε να είναι ο ενδιάμεσος όρος στο νομοθετικό σώμα ανάμεσα στην εκτελεστική εξουσία και τη Συνέλευση των τάξεων· αλλά φυσικά, η εκτελεστική εξουσία είναι ο ενδιάμεσος όρος ανάμεσα στον κυρίαρχο και στη Συνέλευση των τάξεων, και η Συνέλευση των τάξεων [είναι ο ενδιάμεσος όρος] ανάμεσα σ' αυτόν και την πολιτική κοινωνία. Πώς γίνεται [ο κυρίαρχος] να διαμεσολαβεί ανάμεσα σε αυτό που ο ίδιος χρειάζεται ως ενδιάμεσο όρο, αν είναι να αποφύγει η δική του ύπαρξη να γίνει μονόπλευρο άκρο; Γίνεται προφανής τώρα ο απόλυτος παραλογισμός αυτών των άκρων, τα οποία παίζουν αδιάκριτα μια τον ρόλο του άκρου και μια τον ρόλο του ενδιάμεσου όρου. Είναι σαν Ιανοί με διπρόσωπα κεφάλια, που τώρα δείχνονται από μπροστά και τώρα από πίσω, με διαφορετικό χαρακτήρα κι απ' τις δυο πλευρές. Αυτό που πρώτα είχε το ρόλο του ενδιάμεσου όρου μεταξύ δύο άκρων ανακύπτει το ίδιο ως άκρο· και το άλλο απ' τα δύο άκρα, που μόλις πριν διαμεσολαβούνταν από αυτό, τώρα παρεμβαίνει ως άκρο (λόγω της διαφοροποίησής του απ' το άλλο άκρο) ανάμεσα στο άκρο του και τον ενδιάμεσό του όρο.


Πρόκειται για ένα είδος εταιρίας αμοιβαίας συμφιλίωσης. Είναι σαν κάποιος να έμπαινε ανάμεσα σε δύο αντιπάλους, μόνο και μόνο για να σφηνωθεί ένας από αυτούς ανάμεσα στον διαμεσολαβητή και τον άλλο αντίπαλο. Είναι σαν εκείνη την ιστορία για το ανδρόγυνο που καβγάδιζε και τον γιατρό που ήθελε να παίξει τον μεσολαβητή ανάμεσά τους, όπου η γυναίκα χρειάστηκε σύντομα να μεσολαβήσει ανάμεσα στο γιατρό και τον άντρα της, και μετά ο άντρας της [να κάνει το ίδιο] ανάμεσα στη γυναίκα του και τον γιατρό. Είναι σαν το λιοντάρι στο Όνειρο θερινής νυχτός που αναφωνεί: "Είμαι το λιοντάρι, και δεν είμαι το λιοντάρι, αλλά ο Snug." Έτσι κι εδώ, κάθε άκρο είναι μερικές φορές το λιοντάρι της αντίθεσης και κάποιες άλλες ο Snug της διαμεσολάβησης. Όταν το ένα άκρο αναφωνεί: "Τώρα είμαι ο ενδιάμεσος όρος", τότε τα άλλα δύο δεν μπορούν να το ακουμπήσουν, αλλά μάλλον προσπαθούν να χτυπήσουν αυτό που ήταν μόλις πριν το άκρο. Όπως γίνεται προφανές, πρόκειται για μια εταιρία που είναι κατά βάθος εριστική αλλά φοβάται τις μελανιές υπερβολικά πολύ για να εμπλακεί ποτέ στ' αλήθεια σε καβγά. Οι δυο που θέλουν να μαλώσουν τα κανονίζουν έτσι ώστε ο τρίτος που μπαίνει ανάμεσά τους να φάει το ξύλο, αλλά αμέσως ένας απ' τους [προηγούμενους] δυο εμφανίζεται ως ο τρίτος, και εξαιτίας όλης αυτής της επιφυλακτικότητας, δεν το παίρνουν ποτέ τους απόφαση. Βρίσκουμε αυτό το σύστημα διαμεσολάβησης στην πράξη επίσης όταν ο ίδιος άνθρωπος που θέλει να δείρει έναν αντίπαλο πρέπει ταυτόχρονα να τον προστατέψει από το ξύλο των άλλων αντιπάλων, και επειδή έχει διπλή στόχευση δεν καταφέρνει ποτέ να κάνει αυτό που θέλει ο ίδιος. Είναι εκπληκτικό πως ο Χέγκελ, που ανάγει αυτόν τον παραλογισμό περί διαμεσολάβησης στην αφηρημένη του λογική και άρα καθαρή και μη αναγώγιμη έκφραση, την ονομάζει την ίδια στιγμή θεωρησιακό μυστήριο της λογικής, λογική σχέση, λογικό συλλογισμό.

Karl Marx, Κριτική στη "Φιλοσοφία του δικαίου" του Χέγκελ

Πηγή: Lenin reloaded

Charlie Chaplin - Boxing from City Lights από fortunexx