 |
| Ο Μίκη(ς) σε εθνοπατριωτικό κρεσέντο |
Το απροκάλυπτο φλερτ του με τον πούρο εθνικισμό, ήταν γνωστό επίσης.
Οτι θα έφτανε στο σημείο να μιλάει σαν καθαρόαιμος φασίστας για να αντιπαρατεθεί με την αστική κοσμοπολίτικη αντίληψη (λες και του λοίπουν οι γνώσεις για να την αποδομήσει διαφορετικά), ελπίζαμε πως δεν θα το δούμε. Το είδαμε όμως και αυτό.
Διαβάζουμε λοιπόν και φρίττουμε:
Σκληρή κριτική στη βουλευτή της ΔΗΜΑΡ, Μαρία Ρεπούση άσκησε ο Μίκης Θεοδωράκης, στα πλαίσια συνέντευξης για τη συμπλήρωση 100 ετών από την Ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα. Ο γνωστός μουσικοσυνθέτης κάνει λόγο για εθνομηδενισμό και αναφέρει ότι είναι προνόμιο της κας Ρεπούση που ζει στην Ελλάδα.
«Αν είχα δύναμη, θα έλεγα στη Ρεπούση, «είναι προσόν που ζεις στην Ελλάδα και είσαι Έλληνας. Αν δεν το καταλαβαίνεις πήγαινε αλλού, πήγαινε να ζήσεις στη Νιγηρία.», ανέφερε χαρακτηριστικά.Με ένα σπάρο δύο τρυγώνια λοιπόν από τον Μίκη.
Αφενός συμβάλει και αυτός στην διάχυση του εθνικιστικού δηλητήριου στην ελληνική κοινωνία (λες και δεν έχει δηλητηριαστεί αρκετά ήδη),
αφεταίρου (και ίσως πιο επικύνδινο) προωθεί την πλαστή αντίθεση αστικού εθνικισμού -αστικού κοσμοπολιτισμού σαν δίπολου, λες και αγνοεί πως πρόκειται για τις δύο όψεις του ίδιου νομίσματος της ιδεολογικής επικυριαρχίας της αστικής τάξης.
Για όσους βιαστούν να πούνε πως "δεν είναι δυνατόν ο Μίκης να έγινε φασίστας", δεν θα υπενθυμήσουμε απλά την πορεία του Ιταλού διεθνιστή επαναστάτη Μπενίτο Αμιλκάρε Μουσολίνι που κατέληξε να γίνει ο "Ντούτσε", αλλά και τα λόγια ενός πραγματικά μεγάλου επαναστάτη που παρέμεινε τέτοιος ως το τέλος:
"Το εισητήριο για το τρένο της επανάστασης οφείλει να σφραγίζεται σε κάθε σταθμό"Ακολουθεί το βίντεο με τις δηλώσεις του Μ.Θεοδωράκη (λέει και άλλα "κουλά" μέσα), και το βιβλίο του Ε.Πλέτνιωφ "Ο κοσμοπολιτισμός του κεφαλαίου και ο διεθνισμός του προλεταριάτου", για να ξέρουμε και για ποιό πράγμα κάθε φορά μιλάμε:
Ι.Β.Στάλιν
Μίκης θεοδωράκης: Οι Εθνομηδενιστές από depy6
Αν δεις την τακτική των περισσότερων καλλιτεχνών ή "καλλιτεχνών" (διαλέγεις όποιο από τα δύο θες) όταν βγάζουν ένα cd, κάνουν μια συναυλία, ανεβάζουν μια απράσταση κλπ, θα διαπιστώσαεις ότι κάνουν όλοι το ίδιο πράγμα. Σπρώχνουν "προς τα έξω" μια "θέση" για να δημιουργήσουν συζήτηση γύρο από τ' ονομά τους και έτσι να συζητηθεί και η καλλιτεχνική εμφάνιση που κάνουν.
ΑπάντησηΔιαγραφήΒέβαια με τον Μίκη τα πράγματα είναι (και) λίγο αλλιώς. Λόγο ηλικίας αναγκαστικά έχει "συμβουλάτορες" που τον κατευθύνουν σε όποιο δρόμο θέλουν και τον παρουσιάζουν όπως νομίζουν αυτοί.
Αυτό βέβαια το κάνουν χωρίς να σέβονται το τεράστιο έργο του, που δεν μπορεί να αμφισβητήσει κανείς, το οποίο, έργο, εκμεταλλεύονται αισχρά για πολλούς και διάφορους λόγους.
Θέλω να θυμίσω ότι την εποχή που ο Μίκης εμφανίστηκε να "φτιάχνει" τη Σπίθα, στους τοίχους της Αθήνας κυκλοφορούσε το σύνθημα "Ας βρεθεί κάποιος να κάνει ευθανασία στον Μίκη" και προφανώς το έγραφαν αυτοί που σεβόντουσαν το έργο που έχει ως συνθέτης αλλά και ως άνθρωπος που έννοιωσε στο πετσί του τον φασισμό και τους φασίστες.
Ότι και να πεις για αυτούς που εκμεταλλεύονται το "μύθο" κάποιων ανθρώπων με τέτοιο τρόπο θα είναι λίγο.
Να προσθέσω κάτι που το άκουγα μικρό παιδί "Τα στερνά τιμούν τα πρώτα" έλεγε ο πατέρας μου αρκετές φορές.
@geranista:
ΔιαγραφήΤώρα για το αν τον κατευθήνουν άλλοι, εγώ θα σε γελάσω. Αλλά εδώ είναι συνέντευξη, και ο ρατσιστικός λόγος βγάζει μάτι.
Π.χ. θα καταλάβαινα ένα αριστερό πατριώτη "παλαιάς κοπής" να πει στην Ρεπούση "αν δεν σου αρέσει εδώ, τράβα στην Αμερική ή στο Παρίσι" π.χ.
Αλλά η σημειολογία του "τράβα του Νιγηρία" είναι σαφέστατη, και δυστυχώς δεν σηκώνει παρεμηνεία...
Είναι ο παρορμητισμός του Θεοδωράκη που τον οδηγεί συχνά σε τέτοιες αντιφάσεις, και ναι είναι ατόπημα που είπε "στη Νιγηρία" γιατί είναι παρεμηνεύσιμο, όμως είναι ο παρορμητισμός που τον κάνει -κακώς- να μη δίνει σημασία στα παρερμηνεύσιμα. Πριν λίγα χρόνια σε κάποια ευρωπαϊκή πρωτεύουσα είχαν ματαιώσει την προγραμματισμένη παρουσίαση του "άξιον εστί" γιατί ο Θεοδωράκης είχε πει ότι για την κατάσταση στην ΜΑ "φταίνε οι εβραίοι", με αφορμή να κατηγορηθεί για αντισημητισμό - ποιος όμως; ο συνθέτης του "Μαουτχάουζεν". Φυσικά και τότε μπορούσε να έχει πει "το κράτος του Ισραήλ" αλλά είπε "οι εβραίοι", με τον ίδιο τρόπο που θα λέγαμε "οι γερμανοί", "οι αμερικάνοι" κλπ χωρίς να υποδηλώνουμε ρατσισμό αλλά και χωρίς εκείνη την ώρα να κάνουμε τον ορθό διαχωρισμό μεταξύ κρατικής εξουσίας και λαού. Υποθέτω ότι με τον ίδιο τρόπο είπε "Νιγηρία" ενώ άνετα θα μπορούσε να έχει πει "Παρίσι" ή "Αμερική", αλλά έτσι κι αλλιώς το νόημα δε βρίσκεται στην κυριολεξία των λόγων, ούτε στα "διαβατήρια" και στα "πήγαινε αλλού να ζήσεις", Το νόημα βρίσκεται στην απλή προσωπική αγανάκτηση που ψάχνει λόγια να εκφραστεί από έναν άνθρωπο δεμένο με τις παραδόσεις των λαϊκών εθνικών αγώνων αυτής της χώρας για τη μεταχείρισή τους από την αποστειρωμένη διανόηση που αναγορεύει σε "μύθο" το αίμα που ΄χουν χύσει γενιές ολόκληρες για τη λευτεριά. Αυτούς τους αγώνες εννοεί ο Θεοδωράκης όταν μιλάει για "προσόν να είσαι έλληνας". Φυσικά και η φράση καθαυτή εγκλωβίζει και αποπροσανατολίζει και στην τελική αυτοϋπονομεύει, αλλά απλά: ξέροντας το Θεοδωράκη και τον τρόπο που εκφράζεται είναι υπερβολικό να ανακαλύπτει κανείς ιδεολογικές ιδιότητες στην επιπολαιότητα της έκφρασής του.
ΑπάντησηΔιαγραφήΣτο τέλος-τέλος αυτό που ίσως έχει μεγαλύτερη σημασία από το να κατηγορει κανείς το Θεοδωράκη για τον λεκτικό του αποπροσανατολισμό, είναι να βρει -ο ίδιος- τα σωστά λόγια για ν' αντιπαρατεθεί στη διανόηση της ανιστορικοποίησης και της ιδεολογικής ενσωμάτωσης στην κεντρική στρατηγική του ιμπεριαλισμού, που της είναι αδύνατο να φανταστεί ότι όταν ο λαός παλεύει για ελευθερία ή θάνατο τότε κι από γκρεμούς μπορεί να πηδάει, και την τελευταία σφαίρα να την κρατάει για τον εαυτό του, και να πηγαίνει για εκτέλεση χορεύοντας και τραγουδώντας.
Άγη, θα διαφωήσω μαζί σου. Μπορεί πάνω στον αυθόρμητο λόγο να σου ξεφύγει το "οι Αμερικάνοι" αντί "οι ΕΠΑ", αλλά το Νιγηρία κάτι δείχνει το ρημάδι. Και αν είναι και αυθόρμητο, -ακόμη χειρότερα γιατί πα να πει πως τα πιστεύει και βαθιά κιόλας!
ΔιαγραφήΌχι δεν "αντιδυτική" και "αυθόρμητη" η αποστροφή του Θοδωράκη. Καθαρόαιμος ρατσισμός-εθνικισμός ήτανε.
Άλωστε μας έχει δώσει δείγματα από την συνεργασία του με άλλους φασίστες στην "ΣΠΙΘΑ".
Λοιπόν ο Μίκης ξέρει πολύ καλά τι λέει. Εάν άλωστε είχε κάνει κάποιο λάθος, θα είχε επανορθώσει-διευκρινήσει κάτι. Αλλά δεν το έκανε.
Εδώ δεν υπάρχουν δικαιολογίες, ούτε "ναι μεν, αλλά".
Όποιος σε μία τέτοια στιγμή αβαντάρει την ρατσιστική-εθνικιστική πλυμηρίδα, και δίνοντας της μάλιστα και ποικιλότροπο "ανισυστημικό" άλλοθι, έχει πλήρη ευθήνη των πράξεων και των λόγων του.
Και αν αυτός που το κάνει αυτό έχει το κύρος ενός Θοδωράκη, τότε η ευθήνη του είναι ακόμη μεγαλύτερη...
Είναι φυσική η κριτική σαν αυτή που κάνεις και θα ήταν αφύσικο να μη γίνεται, ούτε μπορώ στην τελική να στηρίξω την άποψή μου με ψυχολογικούς όρους.
ΑπάντησηΔιαγραφήΠάντως θεωρώ ότι η περίπτωση είναι παρόμοια με το "οι εβραίοι", που επικρίθηκε από ανθρώπους (κεντροευρωπαίους) των οποίων οι πατεράδες ενδεχομένως έπειθαν τους εαυτούς τους ότι η μυρωδιά από τα γειτονικά τους κρεματόρια μάλλον είναι από τριανταφυλλιές την ώρα που ο Θεοδωράκης πολεμούσε το φασισμό και πλήρωνε με φύλακες ΚΑΙ το "μαουτχάουζεν".
Για την ευθύνη συμφωνώ, όχι όμως ότι αυτό που βγαίνει αυθόρμητα το πιστεύει κανείς οπωσδήποτε και βαθιά. Προσωπικά τουλαχιστον έχω φερθεί αρκετές φορές αυθόρμητα κι έχω μετανιώσει ακριβώς γιατί όχι απλώς δεν το πίστευα βαθιά αλλά ερχόταν σε αντίθεση με τα πιστεύω μου. Άλλοτε πάλι έχω βρεθεί σε συζήτηση να "απολογούμαι" γιατί αποκάλεσα κάποιον "γύφτουλα" κι όχι "ρομά", πλην όμως ως προς το θέμα της συζήτησης τύχαινε να είμαι εγώ εκείνος που υπερασπιζόταν ορισμένους συγκεκριμένους (και όχι της ώρας) όρους ύπαρξης του "γύφτουλα" ενώ οι κατάκριση ερχόταν από μια πλευρά που θα ήθελε την απαγόρευση των ίδιων όρων ύπαρξης του "ρομά". Δεν είναι ρατσισμός να λες "νέγρος" και μη-ρατσισμός να λες "έγχρωμος". Μάλλον βρίσκεται βαθύτερα η γραμμή του διαχωρισμού.
@AGIS:
ΔιαγραφήΜία διευκρίνηση. Είμαι ενάντια στο politicaly corect (το θεωρώ υποκρισία τουλάχιστον), οπότε η κριτική μου δεν γίνεται από αυτή την σκοπιά.
Το πρόβλημα μου λοιπόν είναι αυτό που έθεσα εξ'αρχής. Ο ρατσιστικός-σωβινιστικός λόγος του Μίκη.
Άκου όλη του συνέντευξη αν δεν βαριέσαι. Είναι ολόκληρη για κλωτσιές.
Ο όρος "εθνομηδενισμός" δε, εσένα που ακριβώς σε παραπέμπει πολιτικά; Σίγουρα όχι στην "ευρύτερη δημοκρατική παράταξη" φαντάζομαι...
Τον όρο "εθνομηδενισμός" δεν θα τον χρησιμοποιούσα γιατί δεν είναι ξεκάθαρο το περιεχόμενό του.
ΑπάντησηΔιαγραφήΑυτό που είναι ξεκάθαρο για μένα είναι η επιδίωξη των κέντρων του ιμπεριαλισμού να εξαλείψουν την εθνική συνείδηση των λαών, κι ακόμα περισσότερο την εθνική τους συγκρότηση σαν ιστορική - κοινωνική βαθμίδα συγκρότησης, προκειμένου να ενιαιοποιήσουν την κυριαρχία τους πάνω τους, και προκειμένου επίσης να απομακρύνουν από το προσκήνιο της ταξικής πάλης το πρωταρχικό της (εθνικό) πεδίο.
Αυτό θα μπορούσε ιδεολογικά να ονομαστεί και "εθνομηδενισμός", εαν αυτός ο "εθνομηδενισμός" δεν συνοδευόταν αναγκαστικά από τον εθνικισμό των ίδιων αυτών ιμπεριαλιστικών κέντρων (η γερμανία υπεράνω όλων, οι ΗΠΑ υπεράνω όλων, η ΕΕ υπεράνω όλων - εδώ ο εθνικισμός με τη μορφή του ευρωπαϊκισμού κλπ κλπ) κι από τον εθνικισμό επίσης των αστικών τάξεων που επιδιώκουν να βρεθούν σε θέση ιμπεριαλιστή οι ίδιες (η ελλάδα υπεράνω όλων λχ κλπ).
Από την πλευρά μου πάντως δεν είμαι "εθνομηδενιστής", είμαι διεθνιστής και επομένως διατηρώ το σεβασμό μου για την ύπαρξη κάθε έθνους, μαζί και του δικού μου.
Οπότε θεωρώ τον "εθνομηδενισμό" θολό όρο που βασίζεται σε μια πραγματικότητα και ταυτόχρονα συσκοτίζει άλλη μια.
Όσο για την "ευρυτερη δημοκρατική παράταξη" τι να σου πω, θα πρέπει πρώτα να ξεκαθαρίσω και αυτός ο όρος πού με παραπέμπει.
@Agis:
ΔιαγραφήΠιάνεις κάτι πολύ ενδιαφέρον. Λες:
«...Αυτό που είναι ξεκάθαρο για μένα είναι η επιδίωξη των κέντρων του ιμπεριαλισμού να εξαλείψουν την εθνική συνείδηση των λαών, κι ακόμα περισσότερο την εθνική τους συγκρότηση σαν ιστορική - κοινωνική βαθμίδα συγκρότησης, προκειμένου να ενιαιοποιήσουν την κυριαρχία τους πάνω τους, και προκειμένου επίσης να απομακρύνουν από το προσκήνιο της ταξικής πάλης το πρωταρχικό της (εθνικό) πεδίο...»
Οστώσο ο ίδιος παραδέχεσαι παρακάτω , πως αυτή ακριβώς η θεώρηση δεν μπορεί παρά να πηγαίνει χέρι-χέρι με τον χειρότερο εθνοσωβινισμό, όχι σαν αντίβαρο αλλά σαν αναγκαίο συμπλήρωμα του. Αυτό δηλαδή που εγώ αποκάλεσα επιγραμματικά, πλαστό δίπολο αστικού κοσμοπολιτισμού-αστικού εθνικισμού.
Η τοποθέτηση του Θοδωράκη κινείται καθαρά πάνω σε αυτό το δίπολο, και καμμία σχέση με τον προλεταριακό διεθνισμό δεν έχει. Εγώ τουλάχιστον κανένα τέτοιο σημείο δεν εντοπίζω. Το βάζω και στο κάδρο με τις τελευταίες του πολιτικές τοποθετήσεις, και βγάζω συμπεράσματα.
Η έφραση «ευρύτερη δημοκρατική παράταξη» μπήκε σε εισαγωγικά γιατί είναι ελαφρά ειρωνική. Είναι η έκφραση που χρησιμοποιούσε το ΠΑΣΟΚ του Αντρέα για να προσδιορίσει τον κόσμο στον οποίο απευθήνοταν. Ουσιαστικά σήμαινε «όλοι οι υπόλοιποι πλην της άκρας δεξιάς». Κάπως έτσι την χρησιμοποίησα και εγώ.
Εφόσον τίθεται ζήτημα ταξινόμησης, θα θεωρούσα τη στάση του Θεοδωράκη στάση αντίδρασης απέναντι στην "επιδίωξη των κέντρων του ιμπεριαλισμού να εξαλείψουν την εθνική συνείδηση των λαών, κι ακόμα περισσότερο την εθνική τους συγκρότηση σαν ιστορική - κοινωνική βαθμίδα συγκρότησης", χωρίς να έχω το δικαίωμα να κατατάσσω μια τέτοια στάση από μόνη της στον "εθνοσωβινισμό".
ΑπάντησηΔιαγραφήΠρέπει όμως να σημειωθεί ότι ο δεύτερος (εθνοσωβινισμός) τροφοδοτείται, εκτός των άλλων, από τα ιδεολογικά αντανακλαστικά που προκαλεί η πρώτη (επιδίωξη), όπως άλλωστε σε άλλες περιπτώσεις συμβαίνει το αντίστροφο όμως εδώ το θέμα μας δεν είναι το αντίστροφο, και όπως κάθε αυτοματισμός που ξεπερνά τα όρια του αυθόρμητου έτσι κι αυτός ο "ιδεολογικός αυτοματισμός" αποτελεί αντικείμενο χειραγώγησης από τους εκφραστές αυτού του διπόλου που λες, στις δυο πλευρές του οποίου περιλαμβάνονται και τμήματα της "ευρυτερης δημοκρατικής παράταξης" (για να χρησιμοποιήσω κι εγώ την ίδια ειρωνική έκφραση).
Το αν μια αντίδραση σαν του Θεοδωράκη (δηλαδή και όσων "από αντίδραση" τοποθετούνται σαν κι αυτόν) θα κατέληγε στον εθνοσωβινισμό ή στον διεθνισμό της εργατικής τάξης, εξαρτάται από την δύναμη της επιρροής που είναι ικανές να ασκήσουν οι δυνάμεις αυτής της χειραγώγησης από τη μια και οι δυνάμεις της προλεταριακής ιδεολογίας από την άλλη. Το οποίο στην πραγματικότητα αποτελεί και "στοίχημα" για τις δεύτερες ανεξάρτητα από το πόσο το συνειδητοποιούν ή δεν το συνειδητοποιούν οι ίδιες.
(Στοίχημα που φυσικά δεν κερδίζεται με την κολακεία του οποιουδήποτε σχετικού αποπροσανατολισμού, γι' αυτό και παρότι διαφωνώ με την εκτίμησή σου για τις βαθύτερες προθέσεις του Θεοδωράκη, θεωρώ την κριτική που του ασκεί η ανάρτηση θεμιτή και αναγκαία αν και κάπως υπερβολική. Πάντως δεν έχω σκοπό καταρχήν να επιμείνω άλλο στο θέμα από την πλευρά μου).
@AGIS:
ΔιαγραφήΜία πενταετία πριν, θα το προσπέρναγα και εγώ σαν μία τραβηγμένη από τα μαλλιά γραφικότητα του Θοδωράκη.
Με την εθνικιστική ακρά δεξιά στην κυβέρνηση, και με το σύνολο των ψηφοφόρων της να ξεπερνάει το 50% του εκλογικού σώματος (ΝΔ-ΑΝΕΛ-ΧΑ), δεν νομίζω πως υπάρχουν τέτοια περιθώρια. Και αυτό φυσικά καμμία χάρη στον αστικό κοσμοπολιτισμό δεν σημαίνει.
"...Θέλουμε λεύτερη εμείς πατρίδα/
και πανανθρώπινη την λευτεριά.../"
Υ.Γ.
ΔιαγραφήΚαι φυσικά είναι ακριβώς αυτές οι απόψεις και εκφράσεις που νομιμοποίησαν ως "αντισυστημικό" τον ακραίο εθνικιστικό λόγο, με τα αποτελέσματα που όλοι γνωρίζουμε.
-Και καλά, πες πως τότε δεν το φαντάστηκαν. Σήμερα;