Υποπρολετάριοι...

Το κείμενο δημοσιεύτηκε στο ιστολόγιο Dies brumalis, με τον τίτλο "ΝΕΟ ΠΡΟΛΕΤΑΡΙΑΤΟ"

_________________
Η ελληνίδα επίτροπος Μ. Δαμανάκη δηλώνει ότι το θέμα της μείωσης του κατώτατου μισθού παραμένει ανοιχτό και εξαρτημένο από την πορεία υλοποίησης της συμφωνίας του Δεκεμβρίου, ο Γ.Γ του Υπουργείου Οικονομικών Γ. Μέργος εκφράζει την άποψη ότι ο κατώτατος μισθός στην Ελλάδα παραμένει σε υψηλά επίπεδα, ενώ ο υπουργός εργασίας Γ. Βρούτσης διαβεβαιώνει ότι «Ο κατώτατος μισθός όπως έχει διαμορφωθεί από το 2012 με την πράξη του υπουργικού συμβουλίου στα 586,08 ευρώ δεν πειράζεται».
Οι όροι εργασίας ολοένα και χειροτερεύουν και οι διάφορες δηλώσεις για τον κατώτατο μισθό διαμορφώνουν το κλίμα για περαιτέρω επιδείνωση. Η ανεργία με τα στοιχεία του μήνα Νοεμβρίου έφτασε στο εφιαλτικό ποσοστό του 27%, αλλά η πολιτική που εφαρμόζεται δεν παρεκκλίνει ούτε κεραία από τις αποφάσεις των ευρωπαϊκών και διεθνών κέντρων. Θες η αναλγησία και αυταρχικότητα της κυρίαρχης τάξης, θες η αδυναμία του εργατικού κινήματος, θες οι ψευδαισθήσεις μας που δεν μας εγκαταλείπουν μοιάζει να συνηθίζουμε και να προσπαθούμε να βολευτούμε στις νέες συνθήκες. Σαν να συμβιβαζόμαστε με την ιδέα ότι δεν υπάρχουν και δεν θα υπάρχουν ποτέ πια αρκετές θέσεις πλήρους απασχόλησης για όλο το οικονομικό ενεργό πληθυσμό, ότι η μισθωτή εργασία δεν μπορεί να ξαναγίνει εργασία πλήρους απασχόλησης για όλους. Η πλειοψηφία ήδη αποτελείται από κείνους οι οποίοι - νέοι, γυναίκες, υποαπασχολούμενοι, άνεργοι, κλπ. - περνούν από τη μια προσωρινή δουλειά στην άλλη, δουλεύουν σπάνια όλο το χρόνο, θεωρούν κάθε δουλειά σαν ένα τυχαίο και πρόσκαιρο μέσο επιβίωσης, ζουν μέσα στην ανασφάλεια και αισθάνονται να είναι στερημένοι από τα πάντα, χωρίς μια θέση στην κοινωνία, χωρίς δυνατότητα οργάνωσης. Και το υπομένουν.

Διαμορφώνεται ένας θαυμαστός καινούργιος εργασιακός κόσμος, που θέλει να τα βγάλει πέρα χωρίς τα συνδικάτα, που δεν θέλει καμιά σχέση με την αρχή μιας αλληλέγγυας εκπροσώπησης συμφερόντων που επεκτείνεται από τις μεγάλες επιχειρήσεις μέχρι εταιρείες πώλησης προϊόντων. Σαν να ξαναγυρνάμε στον πρώιμο καπιταλισμό, όπου η εργασιακή πίεση είναι υπερβολική, οι συνθήκες εργασίας ανυπόφορες, μόνο που αυτό δεν είναι οφθαλμοφανές στις ελάχιστες θέσεις εργασίες στις οποίες ακόμη μπορούν να απασχολούνται εργαζόμενοι.
Πέρα από τον προπαγανδιστικό λόγο που εκθειάζει την επιχειρηματικότητα και όλο ανακαλύπτει ευκαιρίες για ανάπτυξη επιχειρηματικών δραστηριοτήτων στην πραγματικότητα στις ελάχιστες αγγελίες εύρεσης εργασίας εκείνες που έχουν περίοπτη έως και μοναδική θέση είναι οι παντός τύπου πωλήσεις. Διάφορες εταιρείες απασχολούν εργάτες για να πωλούν ή να διαφημίζουν προϊόντα, να συγκεντρώνουν στοιχεία κλπ, και στις οποίες κανείς δεν ενδιαφέρεται να μάθει ποιοι είναι αυτοί που έρχονται να δουλέψουν, δε ζητούν κανένα αποδεικτικό στοιχείο για ό,τι δηλώνουν οι υποψήφιοι υπάλληλοι, το μόνο που ενδιαφέρει είναι πόσο πεπεισμένοι και πόσο πειστικοί είναι στην παρουσίαση των προϊόντων που θα προωθήσουν Οι εναλλαγές στο προσωπικό λαμβάνουν μεγάλη έκταση, και γι’ αυτό πρέπει συνεχώς να στρατολογείται νέος κόσμος και έτσι υπάρχουν συνεχώς αγγελίες γι’ αυτές τις δουλειές.
Άνθρωποι απελπισμένοι που γαντζώνονται από την τελευταία σανίδα σωτηρίας και δεν τους παίρνει οικονομικά να έχουν ενδοιασμούς για μια δουλειά που εκμεταλλεύεται τους ίδιους και ενοχλεί τους πελάτες. Το δικαίωμα στην πληρωμή έχει αποσυνδεθεί από τις ώρες εργασίας τους και εξαρτάται από την εκπλήρωση ενός ορισμένου αριθμού πωλήσεων. Το καλύτερο δηλ. που έχουν να περιμένουν αυτοί που η αγορά εργασίας δεν μπορεί να απορροφήσει σύμφωνα με τους κανόνες που διέπουν την απασχόληση είναι να εξασφαλίσουν ένα εισόδημα, τις περισσότερες φορές, μηδαμινό που εμφανίζεται σαν ελεημοσύνη όχι σαν δικαίωμα.
Τέτοιες εταιρείες είναι τα ορυχεία της νεότερης εποχής, μόνο που επειδή οι εργαζόμενοι δεν κατεβαίνουν σε στοές, δεν έχουν μουτζουρωμένα πρόσωπα όσοι πρωτοξεκινάν να δουλέψουν θεωρούν ότι είναι και προνομιούχοι που βρήκαν δουλειά. Με τη συνεχή ελπίδα ότι θα πιάσουν τα στάνταρ για να πληρωθούν δεν αντιλαμβάνονται ότι το κόστος της εταιρείας για κάθε εργαζόμενο δεν είναι ούτε όσα χρειάζεται για τη συντήρησή του, αφού μπορεί να δουλεύει χωρίς να αμείβεται για πολύ καιρό. Ο εργοδότης καρπώνεται ο ίδιος το προϊόν αυξάνοντας τα κέρδη του, ενώ οι εργαζόμενοι χάνουν δικαιώματα, χάνουν την ιδιότητα του μισθωτού, ενώ αυτό που κάνουν είναι εξαρτημένη εργασία.
Μ’ αυτή την καπιταλιστική λογική που επεκτείνεται και κοιτά μόνο το συμφέρον της επιχείρησης θα καταλήγουμε να δουλεύουμε για μια επιχείρηση, μια εταιρεία δίχως να έχουμε καθόλου την ιδιότητα ούτε τη συνείδηση ούτε και τα δικαιώματα των εργαζομένων.
Αλλά και η κρατική εξουσία, απροκάλυπτα στην ίδια λογική, με τα επιδόματα ανεργίας που δίνει, ενώ δεν αρκούν για τη συντήρηση αυτών που τα εισπράττουν, τα αναγγέλλει με θριαμβικό τόνο, όπως τη χορήγηση επιδόματος ανεργίας για τους ελεύθερους επαγγελματίες που έχουν κάνει διακοπή επαγγέλματος. Αποσυνδέει και μάλιστα με υποτιμητικό τρόπο ολοένα και περισσότερο όχι μόνο το δικαίωμα στο εισόδημα από την εκπλήρωση μιας συγκεκριμένης εργασίας, παίρνοντας μέτρα που διατείνεται πως δήθεν είναι εξαιρετικά και προσωρινά εν αναμονή της πλήρους απασχόλησης, αλλά και από την εξασφάλιση της επιβίωσης.
Πόσο θα πρέπει να εξαθλιωθεί η ζωή μας για να αναγνωρίσουμε στην περιγραφή για την κατάσταση του προλεταριάτου του 19ου αιώνα από τον Μαρξ τον εαυτό μας;

«Γιατί όσο αναπτύσσεται η αστική τάξη, δηλ. το κεφάλαιο, στο ίδιο μέτρο αναπτύσσεται και το προλεταριάτο, η τάξη των σύγχρονων εργατών, που επιβιώνουν μόνο όσο βρίσκουν δουλειά, και βρίσκουν δουλειά μόνο όσο η εργασία τους κάνει το κεφάλαιο να αυξάνεται. Οι εργάτες αυτοί, που είναι αναγκασμένοι να πουλάνε τον εαυτό τους με το κομμάτι, αποτελούν εμπόρευμα, όπως κάθε άλλο είδος, και συνεπώς, είναι εξίσου έκθετοι σε όλες τις τροπές του ανταγωνισμού, σε όλες τις διακυμάνσεις της αγοράς … το κόστος ενός εργάτη περιορίζεται σχεδόν στα όσα αυτός χρειάζεται για τη συντήρηση και αναπαραγωγή του είδους του..» («Μανιφέστο του κομμουνιστικού κόμματος»)