Επισημάνσεις για τη σημασία των εργοστασιακών αγώνων

από: menokio

(1^η ελάχιστη συμβολή στην έρευνα

για την ανθρωπογεωγραφία του ελλαδικού προλεταριάτου)

            Σκοπεύουμε το επόμενο διάστημα, να προβούμε –ανάλογα και με την ευχέρεια χρόνου που θα έχουμε- στην συγγραφή κάποιων κειμένων, τα οποία θα φιλοδοξούν να προσεγγίσουν το ζήτημα του πώς συγκροτείται σήμερα στην Ελλάδα το προλεταριάτο -όχι βασιζόμενοι τόσο σε οικονομετρικά ή σε στατιστικά δεδομένα, αλλά κυρίως ψηλαφώντας στοιχεία από αυτό που αποκαλούμε εργατικές φιγούρες. Εγκαινιάζουμε λοιπόν την παραπάνω προσπάθεια με το κάτωθι κείμενο, το οποίο δεν συνδέεται άμεσα με την παραπάνω προσπάθεια, αλλά παραπέμπει σε αυτήν.

………………….

            Έχουμε ήδη αναφέρει σε αυτό το ιστολόγιο, ότι από την έναρξη της καπιταλιστικής κρίσης στην Ελλάδα και μέχρι σήμερα, η πλειοψηφία του προλεταριάτου τηρεί μια στάση «παθητικής αναμονής» απέναντι σε αυτήν. Δύο κομβικές στιγμές στην συνολικότερη αντιπαράθεση του κόσμου της εργασίας με το κεφάλαιο και το κράτος τα τελευταία δύο χρόνια, ήταν η απεργία της 5^ης Μάη 2010 και της 19^ης Οκτώβρη 2011. Κι αυτό για το λόγο ότι μπορούμε να πούμε ότι σε αυτούς τους σταθμούς το στίγμα δινόταν από τον απεργιακό αγώνα κομματιών της μισθωτής εργασίας-και γι’ αυτό το κράτος και οι μηχανισμοί του έκαναν τα πάντα για να ανακόψουν την όποια εργατική δυναμική αναδείχθηκε σε αυτές τις στιγμές, κάτι το οποίο και πέτυχαν. Ήδη έχει χυθεί πολύ μελάνι (...και αίμα) γι’ αυτές τις δύο στιγμές και θεωρούμε ότι δεν έχουμε κάτι ιδιαίτερο να συνεισφέρουμε στην όλη κουβέντα. Ωστόσο θα θέλαμε να στρέψουμε την προσοχή σε έναν πολύ συγκεκριμένο ζήτημα, το οποίο χρήζει εξέτασης: Είναι αυτό του τι διεργασίες αναπτύχθηκαν ή αναπτύσσονται στο κομμάτι εκείνο, που αποκαλούμε βιομηχανικό/εργοστασιακό προλεταριάτο (βαριά βιομηχανία, μεταλλουργία, ναυπηγεία, χημική βιομηχανία, μεταποίηση).

Έχουμε την εντύπωση ότι το τελευταίο διάστημα υπάρχει μια κάποια κινητικότητα σε αυτό το κομμάτι σε σχέση με το τι υπήρχε πριν (βλ. απεργία διαρκείας σε Χαλυβουργία, κινητοποιήσεις σε ΦΑΓΕ, κινητοποιήσεις σε Ελληνικά Πετρέλαια, κινητοποιήσεις σε εργοστάσια της Χαλκίδας και της βιομηχανικής ζώνης στη Θέρμη Θεσσαλονίκης). Ωστόσο οι διεργασίες αυτές δεν αντιμετωπίζονται από όσους μιλάνε εξ ονόματι της εργατικής τάξης με την δέουσα προσοχή, εκτός από το ΚΚΕ και το ΠΑΜΕ, το οποίο έχει παρέμβαση και συμβολή σε αυτές τις διαδικασίες. Για παράδειγμα δεν είδαμε μέχρι τώρα πχ ένα μαζικό κάλεσμα αλληλεγγύης και συμπαράστασης έξω από τις πύλες των εργοστασίων που βρίσκονται σε αγώνα ή ακόμα και στις διαδηλώσεις που έχουν ήδη πραγματοποιήσει οι αγωνιζόμενοι εργάτες της Χαλυβουργίας, στην Ελευσίνα και στο Υπουργείο Εργασίας.

Η παραπάνω απορία μας είναι σχεδόν ρητορική, με την έννοια ότι γνωρίζουμε ότι έχει εμπεδωθεί η εικόνα στην «αριστερά» ότι το εργοστασιακό προλεταριάτο αποτελεί στο εν γένει τοπίο του μεταφορντισμού-πόσω μάλλον της "μικροαστικής" Ελλάδας, μια εξωτική εικόνα από το παρελθόν, η οποία τείνει να εξαλειφθεί και να γίνει ακόμα μια ανάμνηση. Αυτό το ιδεολόγημα είναι και η βασική συνθήκη, προκειμένου να αποκτήσει πολιτικά και δήθεν «λενινιστικά» χαρακτηριστικά η συνειδητή απαξίωση του εργοστασιακού αγώνα, με την κούφια μαξιμαλιστική ρητορεία, ότι είναι λάθος να προσκολλούμαστε στην οικονομική (μετέφραζε εργοστασιακή-προλεταριακή) πάλη, τη στιγμή που (δήθεν) αναπτύσσεται "μαζική πολιτική (μετέφραζε πλατείες, αγανακτισμένους, καρικατούρες λαϊκών συνελεύσεων, καρναβάλια τύπου ματαίωση παρελάσεων κλπ) πάλη". Εδώ λοιπόν η αναφορά στον Λένιν καταργεί τον ίδιο τον λενινισμό και τη βασική συνθήκη αυτού: ότι δηλαδή για την κομμουνιστική αντίληψη και πρακτική, η ταξική πάλη είναι ενιαία και αδιάσπαστη.

Αν θεωρήσουμε το εργοστάσιο ως μία απλή αποθήκη εργατικών κορμιών, τότε είναι εύκολο να οδηγηθούμε στην παραπάνω άποψη. Αν όμως αντιληφθούμε το εργοστάσιο ως χώρο συγκρότησης και διασταύρωσης ανταγωνιστικών κοινωνικών σχέσεων, τότε θα έχουμε την ικανότητα να δούμε ότι η εργοστασιακή πάλη είναι βαθύτατα πολιτική, ακόμα και αν στον πανώ τους οι εργάτες γράφουν απλά «ΨΩΜΙ ΚΑΙ ΔΟΥΛΕΙΑ» ή ακόμα και αν γράφουν «ΝΑ ΜΗΝ ΚΛΕΙΣΕΙ ΤΟ ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΟ». Από εκεί και πέρα πάνω σε αυτό το ταξικοπολιτικό πλαίσιο είναι χρέος του κομμουνιστή να πολιτικοποιήσει την πάλη (ή να κοινωνικοποιήσει την πολιτική), όχι με την έννοια του να πείσει τους εργάτες να παρατήσουν το εργοστάσιο και να τραβήξουν για την κοινωνία του θεάματος της πλατείας Συντάγματος, αλλά με το να οξύνει το πολιτικό περιεχόμενο και τις μορφές του αγώνα, πάνω στη βάση του συντονισμού και της δικτύωσης των αγώνων, στην κατεύθυνση δημιουργία ταξικών οργανισμών, όπως τους εννοούσε ο τριτοδιεθνισμός.

Συνεπεία των ανωτέρω, για να εξετάσουμε πχ την διεργασία «απεργία διαρκείας στην Χαλυβουργία» θα πρέπει να εντάξουμε το εργοστάσιο «Χαλυβουργία» ως κόμβο ανάμεσα σε δύο βασικούς κοινωνικούς χώρους: αφενός αυτού της βιομηχανικής ζώνης που ξεκινάει από την ΕΟ Αθηνών-Κορίνθου και εκτείνεται σε όλο το Θριάσιο, και αφετέρου σε αυτόν του αστικού ιστού των εργατουπόλεων της περιοχής (Ελευσίνα, Ασπρόπυργος, Μάνδρα, Μαγούλα κλπ). Αυτοί οι δύο χώροι με τη σειρά τους θα πρέπει να αντιμετωπισθούν ως δύο κομμάτια στο ευρύτερο «κάδρο», που λέγεται βιομηχανική παραγωγή στην Ελλάδα. Αν μάλιστα πάμε ακόμα παραπέρα προς το λενινιστικότερον, τότε θα πρέπει να καθορίσουμε πχ την οργανική σύνθεση του κεφαλαίου της «Χαλυβουργίας», το ποσοστό συμμετοχής της στην εθνική κλαδική παραγωγή, στο ΑΕΠ κλπ. Με αυτόν τον τρόπο, μια απλή μπανάλ και ντεμοντέ απεργία βιομηχανικών εργατών μπορεί να καταστεί, αυτό, το οποίο πρέπει να είναι –σύμφωνα με τον Λένιν- για τον κομμουνιστή οι απεργίες: ΜΙΚΡΟΓΡΑΦΙΑ ΤΗΣ ΕΞΕΓΕΡΣΗΣ.     

Αναρτήθηκε από Θανάσης Πάνος